رقابت 3 جانبه بر سر بازار طلایی قطر
به گزارش اقتصادنیوز ، حصر اقتصادی و سیاسی قطر موجب شد تا تکاپوی کشورهایی همچون ترکیه، عمان و ایران برای ورود به این بازار افزایش یابد و برای در اختیار گرفتن سهم بیشتر، بین آنها رقابت ایجاد شود. صادرات ایران به قطر طی چند روز گذشته افزایش یافته، اما رقبای ایران نیز بیکار ننشسته‌اند.
ترکیه صادرات مواد غذایی را کلید زده و عمان هم بندر صحار را به جای بندر دوحه دوبی به مراودات قطر اختصاص داده است. در این میان به‌نظر می‌رسد ایران در ورود به بازار قطر، واکنشی سریع‌تر نسبت به تجربه روسیه داشته است. نزاع بین روسیه و ترکیه، دروازه جدیدی را برای ایرانی‌ها در بازار روسیه گشود که براساس گفته تجار ایرانی، این فرصت طلایی از دست رفت. بازاری که می‌توانست به یکی از عمده‌ترین مقاصد صادرات میوه و تره‌بار و صیفی‌جات ایران تبدیل شود، با سیاست‌های نادرست به رقبا واگذار شد. حال با حصر قطر، به نظر می‌رسد آمادگی صادرکنندگان بیشتر از قبل است و توانسته‌اند به سرعت برای ورود به قطر دست به‌کار شوند.
اما ایران نه‌تنها به منظور تامین نیازهای قطر می‌تواند از این فضا منفعت لازم را به‌دست آورد، بلکه راه‌های ترانزیتی ایران هم در این شرایط می‌تواند برای کشور درآمدزا باشد. آسمان ایران می‌تواند جایگزین مناسبی برای پروازهای قطر و بنادر ایران محلی برای ترانزیت کالا باشد.
سیدمحمد حسینی‌محمدی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر که به گفته برخی از فعالان اقتصادی یکی از استان‌های تاثیرگذار در ورود به بازار قطر است نیز گفت: در سال گذشته معادل 100میلیون دلار صادرات از ایران به قطر انجام شد که استان بوشهر یک پنجم از این میزان صادرات را به خود اختصاص داد. در پی تحریم برخی کشورهای عربی علیه قطر در چند روز اخیر میزان صادرات این استان به این کشور افزایش یافته است.
وی اضافه کرد: عمده محصولات صادراتی استان بوشهر به قطر صیفی‌جات، سیمان و کلینکر است که با توجه به قطع رابطه برخی از کشورهایی که تامین‌کننده کشور قطر در این زمینه بودند، میزان صادرات استان بوشهر افزایش خواهد یافت.
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استانداری بوشهر نیز عنوان کرد: زمینه تشکیل یک ستاد برای ساماندهی شرایط صادرات به قطر ایجاد شد. زرین‌فر ادامه داد: نمایندگان استانداری، سازمان صنعت، معدن و تجارت، اداره کل بنادر و دریانوردی، اتاق بازرگانی و گمرک بوشهر باید از جمله اعضای ستاد یاد شده باشند تا به‌طور مداوم شرایط صادرات استان بوشهر به قطر را مورد بررسی قرار دهند. وی اضافه کرد: یکی از راه‌های تسهیل صادرات استان بوشهر به قطر ایجاد مرزهای مجازی است که باید به‌طور جد مورد پیگیری قرار گیرد.
به‌دنبال اعمال تحریم برخی کشورهای عربی در مورد قطر و توقف صادرات مواد غذایی به این کشور، به جز ایران، کشورهای دیگر نیز برای استفاده از فرصت به‌دست‌آمده، وارد میدان رقابت شده‌اند. ازجمله این کشورها ترکیه است. مواد غذایی ترکیه به‌عنوان جایگزین در فروشگاه‌های قطر مورد استقبال شهروندان این کشور قرار گرفت. خبرگزاری آناتولی ترکیه در گزارشی نوشت: به‌دنبال قطع رابطه برخی کشورهای عربی با قطر و اعمال تحریم‌های سیاسی و اقتصادی علیه دوحه و توقف صادرات مواد غذایی به این کشور، مواد غذایی ترکیه به‌عنوان جایگزین، قفسه‌های فروشگاه‌های قطر را پر‌کردند.
فروشگاه‌های قطر در پی رسیدن مواد غذایی ترکیه به این کشور و چیده شدن در قفسه‌های فروشگاه‌ها با درج نوشتارهایی با مضمون «کالاهای ترکیه که از مسیر هوایی به قطر ارسال شده است» در زیر این قفسه‌ها و انتشار عکس‌های مواد مذکور در شبکه‌های اجتماعی، مشتریان را در این زمینه در جریان قرار دادند. در پی انتشار عکس‌های کالاهای ترکیه‌ای از سوی فروشگاه‌های زنجیره‌ای «المیره» قطری در شبکه‌های اجتماعی، بسیاری از شعبه‌های این فروشگاه شاهد صف‌های طولانی مشتریان بودند.
این فروشگاه طی پیامی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «به اطلاع تمامی مشتریان فروشگاه المیره می‌رساند که نیازهای مواد غذایی از ترکیه به این فروشگاه رسیده و می‌توانند نیازهای خود از قبیل گوشت، تخم مرغ و ماست را در فروشگاه تامین کنند. با ما همراه باشید.»
همچنین بسیاری از شهروندان قطر نیز عکس‌های مواد غذایی ارسال شده از ترکیه به این کشور را در حساب‌های شبکه اجتماعی خود به اشتراک گذاشتند. سهیل عوض، یک وکیل قطری در گفت‌وگو با خبرگزاری آناتولی هنگام خرید این محصولات از فروشگاه گفت: «امور زندگی در قطر در مسیر طبیعی خود ادامه دارد. شکر خدا که شهروندان کالای ترکیه‌ای خرید می‌کنند. فرزندم برای نخستین بار شیر تولید ترکیه می‌نوشد.»
وی با بیان اینکه از همان روز اول بحران بر این باور بوده که دولت قطر بحران مذکور را حل خواهد کرد، افزود: «روابط واقعی میان کشورها باید به این‌گونه باشد. امیدوارم کشورهای عربی نیز بر این اساس، روابط خود را گسترش دهند.»
از سوی دیگر، بندر صحار عمان جایگزین جبل‌علی دبی در مراودات با قطر شده است. بازیگران خطوط کشتیرانی متاثر از محاصره و اختلال لجستیکی قطر، بندر صحار در عمان را به‌عنوان ترانشیب جایگزین برای نگاه داشتن و حفظ خدمات سرویس‌دهی خود به این کشور، مطرح کردند. نمایندگانی از خطوط کشتیرانی مهم دنیا، فورواردهای کالا و اپراتورهای فیدری متاثر از بحران قطر در نشست فوری که به میزبانی مقامات بندری در این کشور برگزار شد، بندر صحار در عمان را به‌عنوان ترانشیب ( بندر به بندر) جایگزین در راستای نگاه داشتن و حفظ خدمات سرویس‌دهی خود به این کشور عنوان کردند.
اکثریت حضار در این نشست بندر صحار را به‌عنوان جایگزین بندر جبل علی دبی که تاکنون هاب ترانشیبی بوده و به‌دنبال تصمیم اخیر، تحریم علیه شناورهای وابسته به قطر را اعمال کرده است، پیشنهاد دادند. بندر سلاله عمان نیز در طول این نشست به‌عنوان جایگزین مطرح شد، چرا که شناورهای تعداد کمی از خطوط کشتیرانی نیز در بندر مذکور پهلو می‌گیرند.
