شفافیت در بازار کالا با تالار نقره‌ای
به گزارش اقتصادنیوز؛ حمید کاشانى در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با اشاره به دلایل راه‌اندازی بورس کالا در کشور گفت: اوضاع معاملات کالاها و رسیدن یک محصول از کارخانه به دست مصرف‌کننده نهایی در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 آنقدر وخیم بود که عملا واسطه‌ها حرف اول را در بازار می‌زدند و مواد اولیه پس از چند دست چرخیدن سرانجام با چندین برابر قیمت به دست مصرف کنندگان می‌رسید.
یک کارشناس مسائل اقتصادى اضافه کرد: از این رو دولت با نگاهی به تجربیات دنیا، تصمیم به متمرکز کردن معاملات در فضایی شفاف و قابل رصد به نام بورس فلزات گرفت که به طور طبیعی، واسطه‌های قدرتمند آن زمان در برابر شکل‌گیری یک بازار شفاف مقاومت می‌کردند، اما با عزم جدی مسوولان وقت، بورس فلزات شکل گرفت.
وی با بیان اینکه نوسانات اخیر ارزی و ایجاد التهاب در همه بازارها از جمله بازار کالا، به وضوح نشان داد که هنوز هم سود عده‌ای در فعالیت‌های غیرشفاف است و بورس کالا با عملکرد خود در طول 15 سال اخیر، نان یک عده واسطه را آجر کرده است.
به گفته کاشانی، در شرایطی که موضوع مورد بحث صنایع بالادستی و پایین دستی در چند ماه اخیر به نوسانات نرخ ارز و قیمت‌های پایه مورد محاسبه برای کالاها مربوط بود، اما عده‌ای سعی کردند از آب گل آلود ماهی بگیرند و با شلوغ کاری و مقصر جلوه دادن سازوکار بورس کالا در افزایش قیمت‌ها، تضعیف این رکن بازار سرمایه را کلید بزنند.
وی تصریح کرد: نکته جالب این است که این افراد در صنایع پایین دست، همسو با مخالفان خود در صنایع بالادست برای آوردن ادله از برهم خوردن تعادل بازارها به آمارهای بورس کالا استناد می کنند و برای مثال با نمودارهایی که از آمارهای بورس استخراج شده، سعی در تخریب بورس را دارند.
این کارشناس مسائل اقتصادى گفت: موضوع اینجاست که همین ارائه آمارها از سوی مسوولان و فعالان صنعت با هر نوع دیدگاهی، بیانگر حرکت بورس کالا در مسیری درست است. افرادی که در این روزها به ایجاد حاشیه مشغول هستند و به محض اصلاح دستورالعمل‌ها، موضع خود را نیز عوض می‌کنند، باید بدانند که بورس کالا، یک بستر معاملاتی است که آمارهای ارزشمندی از اوضاع بازار به مسوولان تصمیم‌گیر ارائه می‌دهد.
وی افزود: عملکرد 15 ساله بورس کالا در اقتصاد ایران با وجود تمام مشکلاتى که با آن مواجه بود جزو شفاف‌ترین ارگان‌هایی است که مى‌توان بر آن استناد کرد؛ حالا پرسش اینجاست که اگر محصولات فولادی و پتروشیمی با این حجم بالا طی این سال‌ها در بورس معامله نمی‌شد، کدام آمارهای شفاف از میزان خرید و فروش وجود داشت و آیا زمینه برای معاملات پنهانی و زیرزمینی فراهم نمی‌شد؟
کاشانی با بیان اینکه بورس کالا امروز به یک مکان امن برای تولیدکننده و مصرف‌کننده مبدل شده است، گفت: بسیاری از کارشناسان بارها عنوان کرده‌اند که با عرضه کل زنجیره تولید محصولات در بورس کالا، در واقع کل زنجیره را شفاف کرده‌ایم که با این رویداد شاهد استفاده از مکانیسم‌های بازار در کل فرآیند تولید از عرضه‌کننده به مصرف‌کننده نهایی هستیم.
وی در پایان اظهار داشت: اگر از همه ظرفیت‌هایی که در قانون برای بورس کالا پیش‌بینی شده بهره ببریم، بدون شک حداقل در حوزه بازار کالای کشور شاهد پیوند بازار مالی با بخش واقعی اقتصاد خواهیم بود که این امر به شفافیت و کارایی بیشتر بازارها کمک می‌کند.
