پرده‌برداری از نقش عربستان در حادثه تروریستی تهران
پیش از آن درحالی‌که برخی دموکرات‌ها از تعلل دولت آمریکا در محکوم‌کردن حادثه تهران انتقاد کردند، وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای این حادثه را محکوم کرد. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در توییتر خود به بیانیه کاخ سفید و اظهارات ترامپ واکنش نشان داد. او نوشت «بیانیه منزجرکننده کاخ سفید و تحریم‌های سنا در حالی است که ایرانیان با تروریسم مورد حمایت مشتریان آمریکا مواجه هستند.
مردم ایران این‌گونه ادعای دوستی ایالات متحده را رد می‌کنند». او در یک توییت دیگر نوشته است: «مستبدان تروریست‌پرور تهدید می‌کنند که مبارزه را به سرزمین ما بکشانند و به آنچه اربابان آنان بیش از هر چیز از آن متنفر هستند حمله کنند: یعنی کرسی دموکراسی». چندی‌پیش یک مقام سعودی با متهم‌کردن ایران به دخالت‌داشتن در حوادث تروریستی منطقه، تهدید کرده بود درگیری را به داخل خاک ایران می‌کشانیم. روز چهارشنبه گذشته در دو عملیات تروریستی که در مجلس شورای اسلامی و حرم بنیان‌گذار انقلاب اسلامی رخ داد، ١٧ نفر جان خود را از دست دادند. گروه تروریستی داعش مسئولیت این حملات را بر عهده گرفته است.
پرده‌برداری از نقش عربستان در حادثه تهران
دستگاه دیپلماسی ایران بعد از حادثه تهران پرکارتر از همیشه حاضر شد. علاوه بر دیدارهای متعدد وزیر خارجه در حاشیه اجلاس شانگهای در قزاقستان، نماینده ایران در دفتر سازمان ملل متحد در نیویورک، علاوه بر گفت‌وگو با دبیرکل سازمان ملل درباره این حادثه، در نامه‌ای اعتراضی به سازمان ملل نسبت به اقدامات غیرمسئولانه عربستان در منطقه هشدار داد.
خوشرو در این نامه نوشته است «از جامعه بین‌الملل به ویژه شورای امنیت می‌خواهم با جدیت، رهیافت‌های خطرناکی را که در قبال امنیت منطقه از سوی برخی کشورها دنبال می‌شود و نتایج هولناکی در بر دارد، مورد توجه قرار دهد و در مقابله با افراط‌گری خشونت‌آمیز از هیچ اقدامی فروگذار نکند». این نامه در هفت بند تنظیم شده و در بند اول حادثه تهران، تشریح شده است.
در بند دوم نامه این حملات تروریستی را که نظایر آن در بسیاری از شهرهای دیگر در سراسر جهان اتفاق افتاده، «نتیجه سال‌ها تلاش برای صدور ایدئولوژی رادیکال تکفیری و تأمین مالی گروه‌های افراطی از قبیل داعش، القاعده و امثال آنها» دانسته «که از این ایدئولوژی پیروی می‌کنند». در بند دیگری از این نامه تأکید شده «در کمال تأسف کسانی که همواره منشأ این ایدئولوژی افراطی بوده‌اند، اخیرا با انعقاد قراردادهای بی‌سابقه تاریخی، چراغ سبز و مشوق‌هایی را دریافت کرده‌اند. اتفاقی نیست که درست بعد از این معامله، وضعیت در منطقه بدتر شده، یعنی اختلافات کشورها افزایش یافته، حملات تروریستی چند برابر شده و سرکوب‌های داخلی شدت یافته است».
خوشرو در نامه‌اش یادآوری کرد که «حملات تروریستی تهران متعاقب آن حادث شد که وزیر دفاع عربستان در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۶ ضمن رد گفت‌وگو با ایران، در تهدیدی تمام‌عیار تأکید کرد که «ما خواهیم کوشید که جنگ را به زمین آنها یعنی داخل ایران ببریم». همچنین تعجب‌آور نبود که وزیر خارجه سعودی تنها ساعاتی قبل از حمله گفته بود که «ایران باید تنبیه شود»». «این‌جانب در نامه قبلی خود که در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۶ به شورای امنیت ارسال کردم، نسبت به سیاست‌‌های غیرمسئولانه، تحریک‌آمیز و بدخواهانه عربستان سعودی در حمایت و تأمین مالی گروه‌های افراطی و ماجراجویی‌‌های کوته‌‌نظرانه و شکست‌خورده این کشور در منطقه هشدار داده بودم.
اقداماتی که در تناقض آشکار با اهداف و اصول منشور ملل متحد است». در انتهای این نامه نوشته شده «در پی حملات تروریستی در روز ۱۷ خرداد، از جامعه بین‌المللی و به‌ویژه شورای امنیت می‌خواهم که با جدیت، چنین رهیافت خطرناکی در قبال امنیت منطقه و نتایج هولناک آن را مورد توجه قرار دهد و در مقابله با افراط‌گری خشونت‌آمیز از هیچ اقدامی فروگذار نکند».
طفره سخنگوی وزارت خارجه آمریکا
به گزارش ایرنا، «هدر نائرت» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری عصر پنجشنبه خود (به وقت محلی) از پاسخ به سؤالی درباره بیانیه تسلیت کاخ سفید به قربانیان حوادث تروریستی تهران طفره رفت و نتوانست پاسخی قانع‌کننده به خبرنگاران بدهد. زمانی که یک خبرنگار درباره بیانیه جهت‌دار کاخ سفید در تسلیت به قربانیان حوادث تروریستی تهران پرسید، نائرت تلاش کرد با یک پاسخ کلی این سؤال را رفع و رجوع کند. او گفت: «تروریسم موضوعی است که هم ما در آمریکا تجربه آن را داشته‌ایم و هم دیگر ملت‌ها آن را تجربه کرده‌اند. صدور یک بیانیه برای ابراز همدردی (با ایرانیان) امری طبیعی است. این هم دلیل دیگری بر این مدعاست که ما و دیگر کشورها باید برای مبارزه با تروریسم متحد شویم». اما خبرنگار که از پاسخ این سؤال قانع نشده بود، گفت: می‌دانید که منظور من بخشی از بیانیه کاخ سفید بود که تلویحا می‌گفت ایران استحقاق چنین حمله‌ای را داشته است؟ سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اما باز هم از پاسخ طفره رفت و گفت: من نمی‌خواهم از جانب کاخ سفید صحبت کنم، اما هر دو ما (وزارت خارجه و کاخ سفید) با مردم ایران ابراز نگرانی و همدردی کردیم.
پاپ هم محکوم کرد
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان با انتشار بیانیه‌ای، حملات تروریستی روز چهارشنبه در تهران را محکوم کرد و با خانواده‌های قربانیان و تمام کسانی که تحت تأثیر این حملات وحشیانه قرار گرفتند، ابراز همدردی کرد. او در یک پیام تلگرافی، تسلیت عمیق خود را به قربانیان و خانواده‌هایی که عزیزانشان را در حمله تروریستی روز چهارشنبه از دست دادند ارسال کرد. پاپ در پیام خود از این حملات وحشیانه و خشونت‌آمیز ابراز تأسف کرد و به مردم ایران اطمینان داد که برای صلح دعا می‌کند.
تماس مکرون با روحانی
عصر چهارشنبه واکنش کشورهای دیگر و نمایندگان آنها به حادثه تروریستی تهران آغاز شد. علاوه بر بیانیه‌های محکومیت این حادثه از سوی کشورهای مختلف، رئیس‌جمهور جدید فرانسه، با حسن روحانی تلفنی صحبت کرد و این حادثه را محکوم کرد. رؤسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فرانسه، در تماسی تلفنی با تأکید بر اینکه اقدامات کور تروریستی، اراده آنان را برای مبارزه قاطعانه با تروریسم راسخ‌تر کرده است، تأکید کردند که به همکاری‌های تهران - پاریس برای مبارزه مشترک با تروریسم، ارتقا می‌بخشند.
تماس با علی لاریجانی
سردار ایاز صادق، رئیس مجلس ملی پاکستان شامگاه چهارشنبه در تماس تلفنی با علی لاریجانی همتای ایرانی خود، ضمن محکوم‌کردن حادثه حملات تروریستی تهران، مراتب تسلیت و همدردی مجلس ملی، دولت و مردم پاکستان را به او اعلام کرد. به گزارش ایرنا، سردار ایاز صادق در این گفت‌وگوی تلفنی تأکید کرد: همواره در کنار برادران ایرانی خود هستیم. پاکستان و ایران از روابط بسیار خوب و برادرانه با یکدیگر برخوردارند. پاکستان در این شرایط، در کنار دولت و ملت ایران خواهد بود. ایاز صادق همچنین در تماس تلفنی جداگانه با مهدی هنردوست سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاکستان، مراتب تسلیت و همدردی خود، مجلس ملی، دولت و ملت پاکستان را به دولت و ملت ایران اعلام کرد.
ادامه محکومیت‌ها و ابراز همدردی
بدر بوسعیدی، قائم مقام وزارت خارجه عمان نیز در تماس تلفنی با مرتضی سرمدی همتای ایرانی خود حادثه تروریستی در تهران را محکوم کرد. قائم‌مقام وزارت خارجه عمان در این تماس تلفنی همچنین ضمن تسلیت به دولت و ملت ایران، با خانواده شهدا و مجروحین این حادثه ابراز همدردی کرد. در ادامه این واکنش‌ها دولت‌های دیگری نیز در محکومیت این حادثه بیانیه دادند. وزارت امور خارجه اکوادور، وزارت امور خارجه شیلی، دولت سنگال، دولت موریتانی، ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎی ﺟﻨﻮبی، رئیس‌جمهور بلاروس، رئیس‌جمهور اسلوونی، وزیر خارجه آلمان، نخست‌وزیر ایتالیا، رئیس پارلمان صربستان، وزارت خارجه ترکیه، وزیر خارجه استرالیا، سخنگوی دولت اردن، وزارت امور خارجه چک، نخست‌وزیر اقلیم کردستان، وزارت امور خارجه سوریه، وزارت خارجه پاکستان، وزارت خارجه قطر، نخست‌وزیر گرجستان و حزب‌الله لبنان در پیام یا توییتر حادثه تهران را محکوم کرده و با مردم ایران ابراز همدردی کردند.
هشدار به چند کشور منطقه
در بیانیه حزب‌الله لبنان آمده است که «جنایت‌هایی که امروزه تروریست‌ها در منطقه مرتکب آنها می‌شوند، برنامه‌هایی بین‌المللی هستند که چند کشور منطقه از این برنامه‌ها حمایت می‌کنند، همچنین کشورهایی که پشت این گروهک تروریستی ایستاده‌اند واضح و آشکار هستند و همه می‌دانند چه کشورهایی هستند و بسیار واضح است عملیات امروز تهران نتیجه تنش‌های جدید در منطقه است». وزارت خارجه سوریه نیز در بیانیه محکومیتش تأکید کرده «این حملات ناجوانمردانه که از سوی کشورها و طرف‌های معروف حمایت می‌شود دو کشور ایران و سوریه را از ادامه مبارزه با تروریسم که از سوی کشورها و طرف‌های معروف در منطقه و جهان حمایت می‌شود، باز نمی‌دارد.
سوریه به کشورهای حامی این اقدامات تروریستی هشدار داده و آنان را از عواقب ادامه تأمین مالی و تسلیحاتی سازمان‌های تروریستی و اشاعه تندروی و اندیشه‌های تکفیری که امنیت و ثبات جهان و کشورهای منطقه را در معرض خطر قرار می‌دهد بر‌حذر می‌دارد». همچنین پرچم دفتر سازمان ملل در تهران و سفارت انگلیس در تهران، برای همدردی با شهدای حوادث تروریستی تهران نیمه‌افراشته شد. دفتر یادبود شهدای حادثه تروریستی تهران، در دفاتر سفارتخانه‌های ایران در نقاط مختلف از لندن تا آرژانتین نیز گشوده شده است.
