تضعیف ایران و قطر هدف امارات و عربستان در منطقه ساحل است

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- فاطمه محمدی پور: تنش ها و رقابت بر سر نفوذ در منطقه آفریقایی ساحل و غرب آفریقا طی سال های گذشته در میان طرف های منطقه ای، عربی و بین المللی وجود داشته است. مناقشه و درگیری طی دهه های اخیر میان ۷ کشور مغرب، الجزایر، لیبی، چین، اسرائیل، عربستان و ایران بوده است. تنش ها میان ایران و عربستان در این میان از همه بیشتر بوده است و ایران طی ۳ دهه گذشته موفق شده است ۷ میلیون مسلمان در منطقه ساحل و غرب آفریقا را از مذهب مالکی به مذهب شیعه اثنی عشری تبدیل کند.

حمایت مالی اخیر عربستان و امارات متحده عربی از نیروی مشترک نظامی سازمان ساحل نشان از رقابت برای نفوذ در غرب افریقا دارد؛ منطقه‌ای که ایران نیز در آن نفوذ دارد.

سازمان همکاری منطقه ای ساحل(G۵ Sahel) متشکل از کشورهای موریتانی، مالی، نیجر، بورکینافاسو و چاد یک چارچوب نهادی و سازمانی برای همکاری های منطقه ای در زمینه سیاسی و امنیتی در آفریقای مرکزی و در منطقه ساحل(جنوب منطقه صحرا) است. این سازمان در فوریه در « نواکشوط» موریتانی تأسیس شد.

این نیروی مشترک با مشکلات مالی برای عملیاتی شدن مواجه است که زمینه ساز موفقیت تروریستها شده است. برای رفع این مشکلات فرانسه از امارات و عربستان و آلمان و ایتالیا خواسته که با این سازمان همکاری کنند.

در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «مهران کامروا» استاد دانشگاه جرج تاون قطر انجام داده که در ادامه می آید.

کامروا رئیس مرکز مطالعات بین المللی و منطقه ای دانشگاه جرج تاون در قطر است. وی دکترای خود را در علوم اجتماعی و علوم سیاسی از دانشگاه کمبریج اخذ کرده و صاحب مقالات و کتابهای زیادی است. کتابهای «قطر، کشور کوچک»، «سیاست بزرگ»، «خاورمیانه معاصر، تاریخ سیاسی پس از جنگ جهانی اول» و «انقلاب فکری ایران» از جمله آثار وی به شمار می‌رود.

*عربستان و امارات اخیرا به نیروی نظامی مشترک منطقه ساحل و آفریقا کمک مالی کرده اند، دلایل این کمک چیست؟

من فکر می کنم این کمک مالی بخشی از تلاش گسترده تر عربستان و امارات جهت استفاده از دیپلماسی دلار بوده و آنها می خواهند با استفاده از این دیپلماسی همراه با قدرتهای اروپایی برنده شوند، قدرتهایی که در مورد منطقه ساحل آفریقا نگرانی دارند. همه کشورها از ابزارهای در دسترس خود برای جذب دوستان و متحدان استفاده می کنند بنابراین عربستان و امارات میلیونها دلار جهت خودشیرینی نزد قدرتهای اروپایی از جمله فرانسه، آلمان، بلژیک و ایتالیا در منطقه ساحل آفریقا هزینه می کنند.

* اساسا اهمیت راهبردی منطقه ساحل آفریقا برای امارات و عربستان چیست؟

یکی از دلایل حضور نظامی امارات و عربستان سعودی مقابله با افراط گرایی از سوی آنها عنوان شده است آنها خود را از لحاظ مالی گرفتار می کنند تا هزینه های نظامی کشورهای فقیرتر از جمله چاد، نیجریه، بورکینافاسو و مالی را پرداخت کنند.

*یکی از دلایل مشارکت عربستان و امارات در منطقه ساحل جلوگیری از نفوذ ایران و قطر عنوان شده است اساسا این کشورها درخصوص چه مسائلی در منطقه ساحل آفریقا رقابت دارند؟

من واقعا نمی توانم به این سوال پاسخ دهم اما به طور کلی عربستان و امارات تلاش می کنند تا ایران و [قطر] را در هر زمان و هر مکان ممکن تضعیف کنند.

*بعد از اعلام حمایت عربستان و امارات از نیروی مشترک ساحل در نشست پاریس، امیر قطر هم به این منطقه سفر کرد و قراردادهای تجاری و اقتصادی امضا کرد. این منطقه چقدر می تواند قطر را از تنگنایی که در حال حاضر عربستان و هم پیمانانش متوجه قطر کردند برهاند؟

پتانسیل زیاد نیست. در حال حاضر مهمترین دوستان قطر در امر تجارت و حمل و نقل، ایران و ترکیه بوده و کویت و عمان از لحاظ دیپلماسی و حمایت کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای قطر حائز اهمیت هستند. البته آمریکا و امارات به عنوان متحدان سیاسی و نظامی، مهم هستند. هر چیز دیگری در واقع دیپلماسی عمومی و یک تصویر مثبت در سراسر جهان است.