سرنوشت «جامعه ملل» در انتظار سازمان ملل/ بلاروس هشدار داد

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، ماکسیم ریژنکوف، وزیر امور خارجه بلاروس، در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، هشدار داد که این سازمان در صورت ناتوانی در به‌روزرسانی خود و ایفای نقش به‌عنوان یک نهاد بی‌طرف، ممکن است سرنوشتی مشابه جامعه ملل را تجربه کند.

وی گفت: اگر سازمان بتواند خود را با زمانه هماهنگ کرده و به‌عنوان یک تریبون بی‌طرف باقی بماند، مورد نیاز همه از قوی و ضعیف گرفته تا توسعه‌یافته و در حال توسعه خواهد بود. در غیر این صورت، سرنوشت جامعه ملل در انتظارش است.

وی افزود، بلاروس چنین چیزی را نمی‌خواهد، زیرا در حال حاضر جایگزینی برای سازمان ملل نمی‌بیند. به همین دلیل، با صداقت درباره این مشکلات نهادی صحبت می‌کند تا ماهیت آن‌ها را درک کرده و اصلاحات لازم را انجام دهد.»

وزیر خارجه بلاروس تأکید کرد که سازمان ملل همچنان عنصر مرکزی در نظم بین‌الملل به‌شمار می‌رود. 

وی افزود: «این جایگاه به لطف مشروعیت غیرقابل انکار، عضویت فراگیر، و دستورکار جامع آن به دست آمده است.»

ریژنکوف همچنین خاطرنشان کرد: «با این حال، ما شاهد هستیم که اصل جهان‌شمولی به‌ویژه در دهه اخیر به‌شدت تضعیف شده است؛ به‌ویژه از سوی کسانی که مصرانه می‌کوشند سازمان ملل را به ابزاری برای پیشبرد منافع خود، و در تضاد با خواست کل بشریت تبدیل کنند.»

جامعه ملل (League of Nations) سازمانی بین‌المللی بود که پس از پایان جنگ جهانی اول و در سال ۱۹۱۹ با هدف حفظ صلح و جلوگیری از درگیری‌های نظامی تأسیس شد. این نهاد تلاش می‌کرد اختلافات بین کشورها را از طریق مذاکره و همکاری حل کند و جنگ‌های آینده را جلوگیری نماید. با این حال، جامعه ملل نتوانست از بروز جنگ جهانی دوم جلوگیری کند و به دلیل نبود قدرت اجرایی قوی، عضویت نداشتن کشورهای کلیدی مانند ایالات متحده آمریکا، و عدم توانایی در جلوگیری از تجاوزات کشورهایی مانند ژاپن، ایتالیا و آلمان، عملاً بی‌اثر شد و در نهایت پس از جنگ دوم منحل و جای خود را به سازمان ملل متحد داد.

سازمان ملل متحد و به ویژه شورای امنیت در چند سال گذشته با افزایش انتقادها مواجه بوده است که عمدتاً به دلیل ناکارآمدی در حل بحران‌های بین‌المللی و نبود توانایی کافی در واکنش سریع و مؤثر به تهدیدات جهانی است.

یکی از دلایل اصلی این انتقادها ساختار شورای امنیت است که شامل پنج عضو دائم با حق وتو (ایالات متحده، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا) است؛ حق وتو در اغلب موارد باعث بلوکه شدن تصمیم‌گیری‌های حیاتی در موضوعات حساس مانند جنگ‌ها، نقض حقوق بشر و بحران‌های بشردوستانه بوده است.