شباهت دولت رئیسی و پزشکیان از نظر عیس کلانتری/ چگونه دریاچه ارومیه خشک تر شد؟

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین،  سیاست‌های اجرایی دولت روحانی برای احیای دریاجه ارومیه در دولت سیزدهم متوقف شد.

عیسی کلانتری که پیش از این مسئولیت ستاد احیای دریاچه ارومیه را عهده‌دار بوده است  با اعلام این مطلب افزود: آقای روحانی در این حوزه خوب عمل کرد. در حقیقت با تدوین ۲۷ سیاست برای احیای دریاچه‌ی ارومیه ، این دریاچه در مسیر احیا افتاد. البته یک بند از این بندهای بیست و هفت گانه که مرتبط با کاهش پنجاه هزار هکتاری سطح زیر کشت بود، به دلیل عوارض و شرایط از سوی ایشان کنار گذاشته شد اما واقعیت این بود که ما در مسیر احیا قرار داشتیم.

او درباره دلیل کنار گذاشته شدن کاهش سطح زیر کشت از برنامه‌های احیا گفت: این موضوع به فشار نمایندگان منطقه برای نکاشت برمی‌گشت. قرار بود دولت بابت نکاشت در این منطقه پول هم پرداخت کند. اما فشار آوردند و آقای روحانی گفت این را بگذاریم کنار، باقیمانده را پیش ببریم.

وی با تاکید بر اینکه وضعیت امروز دریاچه به مراتب بدتر از وضعیت سه سال قبل است، ادامه داد: در سال ۱۳۹۳ دریاچه کمتر از یک میلیارد متر مکعب آب داشت، اما در شهریور ۱۴۰۰ این دریاچه با با سه میلیارد و هشتصد میلیون متر مکعب آب به دولت رییسی تحویل داده شد.

او افزود: حالا در این فضا با وجوی که در شهریور ماه امسال انتقال آب زاب به دریاچه عملیاتی شده است، میزان آب دریاچه یک میلیارد و هفتصد میلیون متر مکعب است.

وزیر اسبق کشاورزی با اشاره به اینکه سالیانه ۵۰۰ میلیون متر مکعب آب زاب وارد دریاچه می‌شود، گفت: همین انتقال آب زاب هم از برنامه‌های دولت روحانی بود. اگر برنامه‌های احیای دریاچه با دست فرمان دولت روحانی ادامه پیدا می‌کرد، باید در پایان پانزده سال آب دریاچه به ۱۴.۷ میلیارد مترمکعب می‌رسید. این رقم تراز اکولوژیکی دریاچه است. الان خطر این است که دریاچه تبدیل به پلایا شود یعنی عمق نگیرد. اگر عمق نگیرد دیگر دریاچه مرده است. متاسفانه در دولت آقای پزشکیان هم توجهی به این مساله نمی‌شود. همان سیاست‌های دولت آقای رییسی در حال تداوم است.

او در پاسخ به این سئوال که چرا با وجود بحران، سطح زیر کشت دریاچه ارومیه افزایش یافت؟ گفت: متاسفانه این تداوم همان سیاست اشتباه است. همه چیز دست به دست هم داده تا دریاچه به این روز بیفتد. ۲۶ سیاست طراحی شد که یکی از آن‌ها انتقال آب رودخانه‌ی زاب با تونل ۳۷ کیلومتری به دریاچه است. برای احداث این تونل  ۵۵۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شد تا آب به دریاچه برگردد اما همین بهار سال گذشته بیش از ۶۰۰ موتور پمپ در مسیر گذاشته بودند و برای کشاورزی آب برداشت می‌کردند. این آب حق دریاچه بود. در این حد هم توجه نمی‌شود. حالا ما مدام می‌گوییم خطر پلایا شدن و مردن دریاچه وجود دارد. اگر املاح دریاچه در آب حل نشود، همه‌چیز از دست رفته و دیگر دریاچه مرده. نگرانی ما از مردن دریاچه جدی است.

رییس سابق سازمان حفاظت از محیط زیست ادامه داد: این اتفاق در اثر بی‌توجهی دولت آقای رییسی و دولت پزشکیان در حال رخ دادن است چون حق‌آبه‌ها را نداده‌اند. دریاچه حقابه‌ای دارد. حقابه‌اش اولویت دارد بر کشاورزی. از بعد بین‌الملی هم اگر آب محدود باشد و مجبور به انتخاب بین محیط زیست و کشاورزی شویم، بعد از آب شرب، محیط زیست مقدم است بر کشاورزی. اما در ایران چه کردیم؟ آبی که از زاب می‌رفت به عراق را برگرداندیم و به جای رساندنش به دریاچه با ۶۰۰ موتور پمپ گذاشتیم در مسیر و آن را برداشت می‌کنیم برای کشاورزی. هیچ کسی هم نمی‌گوید بالای چشمت ابروست. اخیرا مجبور شدند جمع کردند. در دولت آقای روحانی مسیر کانال را منطقه حفاظت شده اعلام کردیم که دیگه کسی نتواند به این آب دست بزند اما بعد آن قدر بی‌توجهی شد که در مسیر کانال موتور پمپ گذاشتند و کشاورزی را توسعه دادند. این بی‌توجهی کمابیش هست. یعنی بعد از دولت روحانی کسی برای احیای دریاچه برنامه ندارد و مساله را جدی نگرفتند. کار رها شد. من به اقای پزشکیان هم اعلام خطر کردم چون کماکان همان سیاست‌ها ادامه دارد.

او با هشدار نسبت به خطر جدی از بین رفتن دریاچه گفت: همین الان هم اگر آن بیست و شش سیاست اجرا شود امید هست اما من چنین عزمی را نمی‌بینم. از زمان دولت رییسی همه‌چیز در این بخش رها شد. آقای پزشکیان خودش برای آن منطقه است اما من جدیتی برای احیا در رفتارشان نمی‌بینیم. وقتی استاندار اذربایجان غربی مسئول احیا شود، تکلیف روشن است. استاندار ذینفع ماجراست. او در نهایت دریاچه را به کشاورز ترجیح نمی‌دهد. او می‌خواهد اشتغال را توسعه بدهد و یک بخشی از اشتغال همین کشاورزی است. پس چشمانش را روی کسانی که موتورپمپ گذاشته‌اند و آب زاب را می‌کشند، می‌بندد. این طور می‌شود که کشت دو هزار هکتار زیر سد حسنلو بلااشکال می‌شود. اشتباه نکنید. من با شخصیت حقیقی کار ندارم، مساله شخصیت حقوقی این ادم‌هاست. استاندار مسائل اجتماعی مردم استانش را نسبت به موضوعات ملی مقدم می‌داند.

وی گفت: این اشتباه در زمان استقرار دولت رییسی رخ داد و آقای معتمدیان را که اتفاقا از دوستان نزدیک من است، و استاندار بود مسئول کردند. آقای رحمانی هم همین‌طور. هر دو اشتباه است. استاندار نمی‌تواند مسئول یک پروژه‌ی ملی باشد چون ذینفع است. برای استاندار بیکاری کشاورز مهم‌تر از خشک شدن و مردن دریاچه است. انتصاب آقای عارف هم برای این مسئولیت اشتباه بود. معاون اول که وقتی ندارد برای دریاچه ارومیه بگذارد. پس نگرانی جدی‌ای وجود دارد که دریاچه به حالت غیرقابل برگشت برسد، عمق نگیرد و آب وارده هم تبخیر شود. در این صورت دیگر راه علاجی برای این مشکل نیست.