هشدار یک جامعه شناس درباره مهریه های سنگین| طلاق عاطفی یک بحران خاموش است| ازدواج معامله نیست

شهلا کاظمی‌پور، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، در گفتگو با اقتصادنیوز، در پاسخ به این سوال که ؛« شما پیش از این هم بارها مهریه را بی‌معنا دانسته‌اید. چرا؟» گفت: مهریه در شرایط امروز هیچ معنایی ندارد. اسلام گفته «عندالمطالبه» و همان لحظه باید پرداخت شود. اگر کسی باغ یا ملکی دارد، همان موقع به همسرش بدهد، نه اینکه یک عدد خیالی بگذارند که فردا جوانی به زندان بیفتد. در گذشته که زنان شاغل نبودند، مهریه نوعی پشتوانه بود. امروز که بسیاری از زنان شاغل‌اند و درآمد دارند، چه نیازی هست؟ اگر زنی شاغل نیست، همسر می‌‎تواند موظف باشد تا او را بیمه کند تا در آینده حمایت مالی داشته باشد. مهریه‌های سنگین فقط ازدواج را به بحران تبدیل می‌کند.

وی افزود: تورم شوک شدیدی به زندگی‌ها وارد می‌کند. کسی که امروز با درآمدی متوسط زندگی می‌کند، فردا می‌بیند قدرت خریدش نصف شده است. نمی‌تواند قسط خانه بدهد یا شهریه مدرسه بچه را بپردازد. مجبور است به محله پایین‌تر نقل مکان کند. این فشارها موجب مشاجره و در نهایت جدایی می‌شود.

کاظمی پور گفت: طبقه متوسط بیش از همه آسیب می‌بیند. طبقات ضعیف‌تر شاید به دلیل سنتی بودن کمتر به طلاق برسند، اما در طبقه متوسط، طلاق زودتر و بیشتر رخ می‌دهد، چون نگاه حیثیتی و اجتماعی پررنگ است.

این استاد دانشگاه معتقد است: طلاق فقط همان جدایی ثبت‌شده در دفاتر نیست. بخش بزرگی از خانواده‌ها سال‌ها بدون هیچ تفاهمی در کنار هم زندگی می‌کنند. زن یا مرد به دلیل فرزند، مشکلات مالی یا حفظ آبرو مجبورند «بسوزند و بسازند». در این زندگی‌ها هیچ عاطفه‌ای باقی نمانده است. این همان «طلاق عاطفی» است که در آمارها کمتر دیده می‌شود، اما در جامعه ما بسیار گسترده شده است.

او در ادامه گفت: مشکل اصلی جامعه ما این است که هیچ فرهنگ‌سازی جدی برای ازدواج و خانواده وجود ندارد. همه‌چیز رها شده است. در گذشته، جوامع کوچک‌تر بودند، شناخت خانوادگی بیشتر بود و انتخاب‌ها با دقت انجام می‌شد. امروز شهرها بزرگ شده‌اند، طرف در یک شهر دیگر ازدواج می‌کند، حتی نمی‌داند خانواده مقابل چه پایگاهی دارند. نتیجه همین وضعیت است که می‌بینیم: ازدواجی که به معامله بدل شده و دولتی که هیچ نقشی در مدیریت فرهنگی آن ندارد.

کاظمی پور خاطرنشان کرد: اگر جامعه ایران با این شتاب به سمت مادی‌گرایی و تجمل‌گرایی پیش برود، بحران طلاق شدیدتر خواهد شد. سیاست‌گذاران باید به‌جای پشت‌گرمی به مهریه یا رسم‌های منسوخ، روی فرهنگ‌سازی کار کنند. ازدواج معامله نیست.