استفاده از ظرفیت منابع مالی در ازای نفت برای بهینه‌سازی انرژی
در این روش، اصل و فرع سرمایه‌گذاری انجام‌شده برای اجرای طرح زیرساختی از محل تحویل مستقیم یک منبع طبیعی مثل نفت یا جریان درآمدی حاصل از فروش آن بازپرداخت می‌شود. در حالت کلی، مزیت این روش در مقایسه با الگوی فروش منبع طبیعی و صرف منابع مالی حاصله برای اجرای طرح زیرساختی، آن است که قبل از پرداخت کامل مخارج طرح، امکان بهره‌برداری از آن فراهم می‌شود. هر چند، معمولا بهره‌مندی از این مزیت به خودی خود باعث افزایش هزینه‌های اجرای طرح می‌شود.
به نظر می‌رسد، چنین روشی برای تامین مالی طرح‌هایی که به نحوی باعث صرفه‌جویی و بهینه‌سازی تولید و مصرف انرژی می‌شوند، نیز قابل استفاده است. اساسا، با توجه به این که ناترازی انرژی، به‌ویژه ناترازی گاز و برخی از فرآورده‌های نفتی، نظیر بنزین و گازوئیل، از مهم‌ترین چالش‌های حال حاضر و در صورت تداوم روند فعلی، آتی کشور است، استفاده از ظرفیت تامین منابع مالی در ازای نفت برای پیشبرد طرح‌هایی نظیر توسعه حمل و نقل مسافر با قطار شهری در کلان‌شهرها، حمل و نقل درون‌شهری عمومی و پاک، توسعه حمل و نقل بار و مسافر با راه‌آهن و جایگزینی، بازسازی ناوگان برون‌شهری دیزلی و احداث نیروگاه‌های خورشیدی و بادی توجیه قابل ملاحظه‌ای دارد. قابلیت چنین طرح‌هایی در ایجاد اشتغال، افزایش ارزش افزوده، کاهش مخارج حمل‌ونقل برای خانوارها و کسب‌وکارها و کاستن از انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی ضرورت استفاده از این روش برای اجرای آنها را دو چندان می‌کند. در حالت آرمانی، می‌توان به طور مستقیم و در چارچوب ماده (12) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، روش تامین مالی فوق را عملیاتی و طرح‌های صرفه‌جویی و بهینه‌سازی موضوع ماده قانونی مذکور با ارزشی بیش از 30 میلیارد یورو را که به تصویب شورای اقتصاد نیز رسیده‌اند، اما به دلایل مختلفی از جمله عدم بهره‌مندی سرمایه‌گذاران عامل صرفه‌جویی ایرانی از منابع مالی مورد نیاز و عدم توسعه نظام مالی کشور برای پاسخگویی به نیازمندی‌های این حوزه، فاقد عملکرد قابل قبول بوده‌اند، اجرایی کرد و از این طریق، از شدت روند افزایشی مصرف انرژی در کشور نیز کاست.
آنگونه که اعلام شده قرارداد احداث فاز دوم فرودگاه امام خمینی ضمن افزایش تقاضای چین برای نفت ایران به میزان 50 میلیون بشکه، باعث پایداری صادرات نفت ایران می‌شود، که به‌ویژه در شرایط تحریمی موضوع مهمی است. امید که با استفاده از ظرفیت تامین منابع مالی در ازای نفت برای پیشبرد طرح‌های صرفه‌جویی و بهینه‌سازی تولید و مصرف انرژی، امکان صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی بیشتری از کشور و از این محل فراهم گردد.
