نرخ تورم مسکن کاهش یافت اما قدرت خرید مردم پایین است
به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه ایران نوشت: در حالی که آمارها از تداوم روند کند شدن تورم مسکن حکایت دارند، فعالان بازار از رکودی عمیق، تمدید گسترده قراردادهای اجاره و فاصله نجومی قیمت‌ها با توان مالی متقاضیان خبر می‌دهند.
تابستان امسال برای بازار مسکن تهران نه با تب خرید و فروش، که با نسیم سرد رکود و تمدید قراردادهای اجاره سپری می‌شود. آمارهای رسمی کاهش نرخ تورم مسکن را نشان می‌دهند، اما در کف بازار، خریداران با دیوار بلند قیمت‌ها و مستأجران با ابهام آینده مواجهند.
قیمت‌ها در بازار مسکن، چه در بخش خرید و فروش و چه در بخش اجاره، بعد از جنگ 12 روزه افت داشته و نمی‌توان آن را نادیده گرفت اما بررسی شرایط بازار نشان می‌دهد افت قیمت مسکن که در روزهای پس از جنگ شدت گرفته بود اکنون با سرعت کمی به عقب بازگشته به همین دلیل متقاضیانی که با ذهنیت کاهش قیمت وارد بازار شده‌اند، متوجه می‌شوند واقعیت بازار با انتظار آنان متفاوت است و بهای مسکن همچنان بسیار بالاتر از توان مالی آنان است که به گفته داوود بیگی‌نژاد نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک، دلیل فاصله بالای ناترازی قیمت مسکن و بودجه خانوار، جهش‌های قیمتی بوده که در چند سال گذشته بازار مسکن آن را تجربه کرده است.
آمارها و واقعیت بازار
مرکز آمار ایران تورم ماهانه مسکن و اجاره‌بها در تیرماه را حدود ۲ درصد ثبت کرده است؛ رقمی که نسبت به ماه‌های قبل کاهشی بوده و روند کند شدن تورم از فروردین (۴۰ درصد) تا تیر (۳۸.۴ درصد سالانه) را تأیید می‌کند. با این حال، این تورم همچنان بالاتر از نرخ عمومی (۳۵.۳ درصد) است. اما آمار تورم مسکن از فروردین تا تیرماه، نمایانگر تداوم کند شدن آهنگ رشد تورم است.
اما این ارقام به چه معناست؟ داوود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، توضیح می‌دهد: «افزایش قیمت‌های نجومی چند سال گذشته، چنان شکافی بین بهای مسکن و قدرت خرید ایجاد کرده که کاهش‌های جزئی اخیر، حتی پس از رویدادهای بین‌المللی، نتوانسته این فاصله را پر کند.» به عبارت دیگر، انتظار کاهش معنی‌دار قیمت‌ها، رویایی بیش نیست.
توقف افزایش سالانه قیمت
فایل‌های موجود در پلتفرم‌ها یا دفاتر مشاوران املاک، نشان می‌دهد عرضه واحد برای فروش یا اجاره نسبت به اواخر خرداد و تیرماه، رو به افزایش است اما قیمت‌های پیشنهادی نسبتاً بالاتر است. شهرام نامداری، رئیس اتحادیه املاک شیراز در پاسخ به این سؤال که افت نرخ تورمی که در آمار رسمی برای مسکن و اجاره بها ثبت شده، در بازار به چه صورت خود را نشان می‌دهد، گفت: «افزایش قیمتی که هر سال در شروع فصل جابه‌جایی و معاملات توسط صاحب‌خانه‌ها در بازار اعمال می‌شد، امسال اتفاق نیفتاده است به همین دلیل می‌توانیم بگوییم افزایش قیمت در بازار نداریم اما نمی‌توانیم بگوییم قیمت‌ها کاهش پیدا کرده است.»
وی مشخصاً با اشاره به بازار مسکن در شهر شیراز گفت: «در شهر شیراز اتفاق قابل توجه در بازار مسکن، خروج اتباع و خالی شدن بسیاری از واحدهای اجاره‌ای است که تأثیر آن در ثبات یا کاهش قیمت اجاره دیده می‌شود.»
به گفته رئیس اتحادیه املاک شیراز، هر سال افزایش 40 تا 50 درصدی قیمت در بازار مسکن این شهر بخصوص در مرکز شهر را داشتیم اما امسال افزایش قیمت به شدت سال‌های قبل نیست و افت آن حدود 20 تا 30 درصد است. رئیس اتحادیه املاک شیراز گفت: «در این استان عموماً افزایش قیمت در حاشیه شهر بیشتر از مرکز و حدود 70 درصد است اما با خروج اتباع از شدت افزایش قیمت در حاشیه شهر کاسته شده است.»
وی به این موضوع هم اشاره کرد که درصد افزایش قیمت مسکن و بخصوص اجاره بها معمولاً در مناطق پایین‌تر شهرها بیشتر است چون مالکان در این مناطق خود نیاز مالی دارند یا اینکه در مناطق بالاتر اجاره‌نشین هستند و از درآمد واحد اجاره‌ای، برای پرداخت اجاره بهای خود استفاده می‌کنند.
دست بالای متقاضیان در بازار
در سایه رکود، مستأجران و خریداران بالقوه دست بالا را دارند. نایب رئیس اتحادیه املاک هم با اشاره به اینکه شرایط بازار مسکن در تمام کلانشهرها در حال حاضر همان شرایط رکودی است، گفت: «مشخصه بازار مسکن امسال افزایش قدرت چانه‌زنی مستأجران یا خریداران است و این به خاطر شرایط کلی کشور و جنگی است که رخ داده است.»
وی افزود: «الان متقاضیان دست بالا را در بازار دارند، چون خریداری در بازار نیست و بیشتر واحدهای اجاره‌ای هم یا تمدید می‌شود یا نسبت به قراردادهای سال گذشته، درصد افزایش زیادی ندارد.»
بیگی‌نژاد گفت: «اما در گذشته قیمت مسکن آنقدر افزایشی بوده که کاهش قیمت آن متناسب با شرایط اقتصادی و طبیعی بازار نیست یعنی افت قیمت نتوانسته فاصله قدرت مالی خریدار را با بازار تنظیم کند.»
تمدید گسترده قراردادهای اجاره
بر اساس این گزارش، مشخصه دیگر بازار مسکن امسال، آن طور که مشاوران املاک به آن اشاره می‌کنند، تمدید موقت قراردادهای اجاره است. به خاطر جنگ، اکثر قراردادهایی که موعد آن خرداد یا تیر بود، تمدید شده است، تمدید قرارداد از طرف مالک و مستأجر هر دو به نوعی پذیرفته شده است. در یکی از بنگاه‌های شرق تهران، مالکی که برای اجاره واحد خود مراجعه کرده بود، گفت: «موعد این واحد برای تخلیه 27 خرداد بود اما بدون اینکه با مستأجر صحبتی درخصوص جابه‌جایی یا پایان قرارداد کرده باشیم، الان که مرداد است، مستأجر خبر داده که می‌خواهد جابه‌جا شود و تا الان بدون مشکل در واحد، ساکن بود.»
همراهی مالکان با مستأجران بخصوص در بازار اجاره دیده می‌شود و بیشتر جابه‌جایی‌ها هم به درخواست مستأجران است. البته مستأجران هم ترجیح می‌دهند قرارداد را تمدید کنند مگر اینکه قصد رفتن به شهر دیگری را داشته باشند که این تصمیم هم تحت شرایط بعد از جنگ است.
رکود عمیق معاملات
با وجود افزایش نسبی عرضه، معاملات خرید کماکان منجمد است. فروشندگان به جز موارد ضروری، تمایلی به تخفیف‌های قابل توجه ندارند. قیمت‌ها در مناطق مرکزی تهران برای آپارتمان‌های ۷۰ متری معمولی با امکانات پایه، کماکان در محدوده ۷ تا ۱۰ میلیارد تومان است؛ رقمی که برای اکثر متقاضیان دست‌نیافتنی است. فعالان بازار تأکید می‌کنند خریداران موجود نیز عموماً توان مالی لازم را ندارند و برآوردها از تحرکات بازار مسکن، رونق معاملات را نشان نمی‌دهد. کارشناسان این بازار پیش‌بینی خود را بر تداوم رکود در بازار قرار داده‌اند.
ارسال نظر