پیش‌بینی آینده روابط ایران ولبنان پس از انتخابات اخیر
به گزارش اقتصادنیوز صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل خاورمیانه و کارشناس عراق تاکید کرد: در زمینهٔ مسائل سیاسی و تحولات آن ممکن است با شرایط گوناگونی روبرو باشیم. ما در این کشورها با جامعه‌ای متشکل از گروه‌ها، گرایش‌ها و احزاب فعال در حوزه سیاسی روبرو هستیم. این فعالان سیاسی هم در محیط‌هایی قرار دارند که محل نفوذ و اعمال قدرت کشورهای مختلف است. ساختار سیاسی حاکم بر عراق و لبنان شباهت‌هایی باهم دارند ازجمله اینکه هر دو نظام پارلمانتاریسم دارند و در هر دو انتخابات برگزار می‌شود و در هر دو پارلمان بیشتر در فعالیت‌های قوه مجریه نسبت به قوه قضائیه نقش ایفا می‌کند. بنابراین قدرت میان مؤلفه‌های اصلی تقسیم می‌شود و این مؤلفه‌ها تا زمانی که هدف ملی و مشترک و برنامه موردتوافق نداشته باشند همواره وضعیتشان در نوسان است. دراین‌بین نقش پول سیاسی و پترودلارهای سیاسی را هم نمی‌توان نادیده گرفت. به‌طوری‌که مثلاً در لبنان انتخاب در یک شهر، یک روستا، شمال، جنوب، مرکز قیمت دارد و احزاب و گروهی که بتواند قیمت آن را بپردازد؛ عملاً تعدادی از کرسی‌ها و آرا را به نام خودکرده است. در لبنان جریان‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای فعال هستند؛ عربستان، آمریکا و فرانسه در درجه اول و رژیم صهیونیستی هم که در کنار این کشور است در درجه بعدی به ایفای نقش مشغول است. پس به‌اندازه بردارهای قدرت این کشورها، محصول انتخابات مشخص می‌شود.
وی در ادامه افزود: البته در لبنان تعداد زیادی از نزدیکان جمهوری اسلامی ایران در انتخابات مجلس رأی آورده‌اند اما بازهم رأی قاطع به‌عنوان تصمیم‌گیرنده و تعیین‌کننده دولت و ایفاکننده نقش در تعیین رئیس‌جمهور را ندارند و این شرایط همچنان می‌توانند مشکل‌ساز باشد؛ اگرچه اکثریت با گروه حزب‌الله و متحدین آن‌هاست اما نه به معنای آنکه گروه‌های دیگر نتوانند اخلالی درروند کار سیاسی و انتخاب رئیس‌جمهور ایجاد کنند.
زنگنه درباره وضعیت عراق گفت:در عراق قدرت‌های فعال برون‌مرزی بیشتری وجود دارد. امریکا، انگلیس و امارات نقش جدی و مهمی در عرصه‌های مختلف ایفا می‌کنند و در انتخابات هم اقدامات سایبری بسیاری مشهود بوده است. البته عملکرد خود گروه‌ها و احزاب در جاذبه یا دافعه داشتن برای مردم هم درنتیجه انتخابات گذشته بی‌تأثیر نبوده است. پس ما با شرایط صفر و یکی یا شرایط سیاه‌وسفید روبرو نیستیم. من معتقدم عملکرد ایران در این کشورها و حمایت آن‌ها از گروه‌ها در یک راستا و تقریباً به یک نحو بوده است اما این عملکرد خود گروه‌هایی که نزدیک به ایران است در مرز جغرافیایی خودشان موجب تفاوت در نتایج انتخابات شده است.
وی در ادامه افزود: حزب‌الله را در نظر بگیرید؛ تقریباً از فضای عدم حضور در سیاست آغاز کرده و صرفاً به مقاومت در برابر اسرائیل پرداخته بودند اما به‌مرور دریافت که اگر این مقاومت از داخل پشتیبانی نشود ضربه‌پذیر خواهد بود؛ بنابراین پذیرفت وارد بازی سیاست و انتخابات و تعیین دولت شود. ابتدای کار در انتخابات‌ها حضور کمرنگی داشته و از افراد، گروه و عناوین حمایت می‌کرد و حضورش به شکل متفرقه بود اما به‌تدریج در تنظیم سیاست و برنامه دولت‌ها ایفای نقش کرد. چنانچه در دوره اخیر این حضور و فعالیت پررنگ‌تر شد و اگر درگذشته در حوزه‌های انتخابیه از افراد غیر عضو حزب‌الله حمایت می‌کردند اما در دوره اخیر بر افراد با خلوص و نزدیکی بیشتر به حزب‌الله و جریان مقاومت تأکید داشت. چنانچه اگر درگذشته برخی کرسی‌ها را به این جریان و آن جریان می‌بخشید و واگذار می‌کرد در این انتخابات تصمیم گرفت آن مناطق را حتماً زیر چتر حزب‌الله و متحدانش بیاورد. در عراق اما متأسفانه احزاب و گروه‌های موجود که از ابتدای تشکیل مورد حمایت‌های گوناگون ایران بودند؛ چه در دوران مبارزاتی، چه آن زمان که در تبعید و هجرت بودند و چه آن زمان که در ایران سکونت داشتند، ازیک‌طرف نتوانستند به یک‌پایه و هدف مشترک برسند و از طرفی دیگر نتوانستند فرهنگ توزیع نام‌ها و افرادشان در حوزه‌های مختلف را یاد بگیرند.
این کارشناس مسائل عراق با تأکید بر ناتوانی این گروه‌ها در برنامه‌ریزی درست، تصریح کرد: چنانچه گاهی در حوزه‌ای افراد با گرایش‌های مختلف برای یک کرسی معرفی کرده‌اند. وگرنه رأی‌دهندگان به‌کل این جریان با رقمی حدود 3 میلیون و 500 هزار نفر بیشتر از سایر گروه‌ها بوده اما نتوانستند کرسی‌های چندانی را به دست آورند. در برابر طرف مقابل آن‌ها با علم و مهارت چیدمان باوجود جامعه رأی به‌مراتب کمتر از گروه مذکور کرسی بیشتری در پارلمان به خود اختصاص دادند. علاوه بر این نقش گروه‌ها در حوزه اقتصادی، خدماتی و فرهنگی را در هر یک از کشورها نباید نادیده گرفت. چنانچه وقتی این‌ها دچار مشکل و فساد می‌شوند اعتبارشان در سطح جامعه مخدوش می‌شود و مردم هم با هیچ جریانی رودربایستی ندارد و گرایش کمتری نسبت به آن‌ها پیدا می‌کند. پس تفاوت آنچه در عراق و لبنان در جریان انتخابات پارلمان رخ داد این‌گونه می‌توان تحلیل کرد.
وی در پایان درباره آینده روابط ایران با این دو کشور با توجه به اینکه ایران متهم به سیاست‌های ماجراجویانه و تنش‌زا در این کشورها شده است؛ گفت: ارتباط میان ایران با این کشورها فراز و نشیب بسیاری دارد اما از ایران انتظار می‌رود برای حفظ و بهبود روابطش با این کشورها در بخش‌هایی بهتر عمل کند و در سیاست‌هایش تجدیدنظر داشته باشد. البته در بخش‌هایی ازجمله در حوزه رسانه فشار بر ایران بسیار زیاد است و بیش از واقعیت موجود علیه ایران تبلیغ می‌کنند. احزاب و گروه‌های نزدیک به ایران قطعاً دچار اشتباهاتی شده‌اند اما درمجموع روند به آن شدت نیست. دخالت و نفوذ معانی متفاوتی دارند. البته به نظر من شوک حاصل از کاهش رأی آوری گروه‌هایی که موردحمایت هستند؛ می‌تواند کمک‌حالی برای بازنگری در سیاست‌ها و تغییر رویه‌ها باشد.
