اظهارات مهم سخنگوی وزارت خارجه درباره توافق هسته‌ای و برخورد ناوشکن جماران با شناورهای آمریکایی
به گزارش اقتصادنیوز، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۱۴ شهریور ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره لغو تحریم‌ها در صورت حصول توافق گفت: لغو کامل تحریم‌ها علیه دولت و ملت ایران از اهداف اساسی مذاکرات جاری بین ایران و طرفهای امضا کننده توافق برجام است. نشست‌های مختلفی در ارتباط با مذاکرات رفع تحریم‌ها برگزار شده و آخرین دور آن نیز در وین بوده است و پس از آن متن پیشنهادی از سوی هماهنگ کننده اتحادیه اروپایی به طرفهای مذاکره کننده داده شده است. پاسخ ایران در موعد مقرر ارائه شد و متعاقبا پاسخ طرف آمریکایی با تاخیر قابل توجهی باز از طریق هماهنگ کننده اتحادیه اروپا دریافت شد.
اهم اظهارات وی را در ادامه به نقل از خبرگزاری ها بخوانید،
* ایران برای اینکه نقش متعهدانه و مسؤولانه خودش را در ارتباط با توافق برجام و مذاکرات رفع تحریم‌ها ایفا کند، دیدگاه‌های خودش را در این زمینه مجددا به هماهنگ کننده منتقل و منعکس کرد و در این ارتباط منتظر دریافت پاسخ طرفهای مقابل و مشخصا دریافت پاسخ دولت آمریکا هست. ما در این زمینه برای اینکه کمک کنیم به پایان خوش این ماراتون و به اهداف مدنظر جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مصالح و منافع ملی دست یابیم و در عین حال روند را برای شکل گیری فضای سازنده در حوزه مناسبات بین‌المللی مهیا کرده و به تثبیت چارچوب‌های چندجانبه بین‌المللی و سیاسی به عنوان چارچوب مناسب برای حل وفصل بحران‌های پیچیده کمک کنیم مسؤولانه عمل کردیم.
* ایران دیدگاه‌های خود را به طرف اروپایی منتقل کرده و منتظریم دیدگاه و پاسخ طرف مقابل را بشنویم. چنانچه در طرف مقابل اراده سیاسی لازم وجود داشته باشد و همانند ایران سازنده عمل کرده و رو به جلو باشد، پاسخ ایران سازنده، شفاف و قانونی بوده و می‌تواند در صورت وجود اراده سیاسی متقابل زمینه را فراهم کند در زمان بسیار کوتاه جمع بندی مذاکرات انجام و توافق صورت گیرد. لغو تحریم‌ها و انتفاع اقتصادی ملت ایران از اهداف اساسی ماست و ایران در این خصوص تلاش میکند و این از اولویت‌های اساسی تیم مذاکره کننده ایران است.
* همه اقدامات رژیم صهیونیستی علیه زیرساخت‌های سوریه اعم از نظامی و غیرنظامی غیرقانونی و مخالف قوانین بین‌المللی است. ادعای این رژیم مبنی بر حمله به اماکن متعلق به ایران کذب است. حضور ایران در سوریه مستشاری و به درخواست رسمی دولت سوریه صورت گرفته و این ادعاها باطل است. تا زمانی دولت و ملت سوریه از ما درخواست کند دریغ نکرده و در کنار دولت و ملت سوریه خواهیم بود.
*{ درباره بحران اروپا در زمینه تامین انرژی و درخواست آنها برای خرید انرژی از ایران}: ایران به طور طبیعی به دلیل برخورداری از منابع غنی نفت و گاز یکی از مهمترین کشورهای تامین کننده انرژی و سوخت مورد نیاز کشورهای مختلف دنیاست. ایران به صورت طبیعی مبتنی بر توانمندی و ظرفیت‌های خودش حتی در زیر سایه سخت‌ترین تحریم‌ها حضور خود را در بازار انرژی حفظ کرد. گرچه این حضور به دلیل تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه آمریکا با محدودیت‌هایی مواجه بوده ولی ایران با توانمندی‌های خودش در بازار بین المللی نفت و انرژی حضور خود را حفظ کرده و معاملات نفت با شرکای ایران در کشورهای مختلف ادامه دارد.
* در سایه بحران در اوکراین و مشکلات اروپا برای تامین انرژی مواجه است در صورت به نتیجه رسیددن مذاکرات و لغو تحریم‌ها علیه ایران، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند تامین کننده بخش بیشتری از نیاز اروپا مشخصا به منابع مورد نیاز انرژی باشد و اروپا حتما به توانایی ها و ظرفیت های ایران در تامین انرژی مورد نیاز خودش نیاز دارد و امیدواریم توافق شکل بگیرد و در این زمینه ایران بتواند نقش موثرتری در تامین انرژی مورد نیاز کشورهای دنیا و اروپا داشته باشد. ایران در این ارتباط با محدودیتی مواجه نیست.
*{ درباره برخورد پیش آمده بین شناورهای آمریکایی و ناوشکن جماران}: ایران در آب‌های بین‌المللی حضور دارد و کشتی‌های تجاری ایران در مسیرهای ترانزیتی و ترددی آب‌های بین‌المللی به صورت طبیعی تردد دارد. هیچ کشوری حق ندارد مسیرهای کشتیرانی را در آب‌های آزاد مورد تهدید قرار دهد و روند عبور و مرور امن کشتیرانی بین المللی را با تهدید مواجه کند. ستاد کل نیروهای مسلح توضیح داد و اقدام تحریک آمیز و غیراصولی شناورهای تجسسی ارتش آمریکا در ارتباط با شناورهای ایران بوده است و ایران در این ارتباط اقدام به رفع تهدید کرده و متعاقبا شناورها را در منطقه امنی رهاسازی کرده است. هرگونه ادعا را از سوی دولت آمریکا در مورد اقدام طرف ایرانی رد میکند و دولت آمریکا باید تلاش کند مسیرهای تردد بین‌المللی را در آب‌های بین المللی مورد تهدید قرار ندهد.
*{ درباره اظهارات برخی نمایندگان و افراد دیگر در خصوص مفاد توافق}: در این زمینه اظهارنظری نمی‌کنم. گمانه زنی‌هایی از سوی افراد و اشخاص مختلف درباره مفاد توافق انجام می‌شود. مسؤول مذاکرات آقای باقری است و دولت ایران را در مذاکرات رفع تحریم‌ها نمایندگی میکند. روند مذاکرات در چارچوب محرمانه ادامه دارد و به صورت طبیعی باید به روند محرمانه بودن مذاکرات ملتزم باشیم و تاکنون طرفهای دیگر تلاش کردند این التزام را رعایت کنند.
* فارغ از اظهارنظر درباره گمانه زنی‌ها توسط افراد مختلف، ایران در رویکرد سازنده خودش برای دستیابی به توافق خوب، قوی و پایدار در حال تلاش است و در این مسیر گام برمی‌دارد و امیدواریم با رویکرد سازنده طرفهای مقابل بتوانیم در آینده نزدیک به توافق پایداری دست یابیم.
* متعاقب دریافت پاسخ طرف آمریکایی از طریق هماهنگ کننده پاسخ خود را ارائه کردیم. پاسخ ما به لحاظ محتوا با دو هدف اساسی صورت گرفت یکی اینکه ما تلاش کردیم از بندهای دریافتی از طریق هماهنگ کننده ابهام زدایی کنیم و تلاش کردیم متن را شفاف کنیم و یک متن قوی‌تری ارائه کنیم. این امر با هدف پایدار کردن توافق احتمالی آتی صورت گرفت. به این معنا که در صورت شکل گیری توافق از سوء تفسیرهای احتمالی آتی که می‌تواند روند اجرای توافق را با اخلال مواجه کند پیشگیری کنیم. سازنده عمل کرده و حرکتمان رو به جلو بود. همین انتظار را داریم طرف مقابل سازنده عمل کند.
* مهمترین بحث مورد نظر ما بحث تضمین‌هاست. اگر چارچوب تضمین محکم نباشد در هر زمانی ممکن است شاهد اتفاقات ناگوار در ارتباط با توافق باشیم. در مرحله قبل هم شاهد این رخداد بودیم. ایران یکجانبه به توافق عمل کرد دولت آمریکا خارج شد و عمل نکرد و طرفهای اروپایی به تعهداتشان عمل نکردند و نتوانستند خسارات خروج آمریکا را جبران کنند. موضوع تضمین دو وجه دارد یک وجه آن تضمین لغو تحریم هاست به گونه‌ای که ایران از منافع اقتصادی برجام به صورت کامل بهره‌مند شود. بحث دیگر موضوع هسته ای است و دور کردن آژانس از رفتار و بازی های سیاسی است. اتهامات سیاسی در مناسبات ایران با آژانس باعث ایجاد خلل و اخلال در روند اجرای توافق نشود. بحث تضمین برای ایران مهم است هم در حوزه انتفاع اقتصادی و رفع تحریم‌های اقتصای و هم در رفع مشکلات مرتبط با همکاری های شفاف و قانونی و سازنده ایران با آژانس.
*{ در پاسخ به سؤالی درباره همکاری ایران با آژانس}: ماهیت صلح آمیز فعالیت‌های هسته‌ای ایران در جمع بندی سال ۲۰۱۵ و انعقاد توافق برجام در این سال به صورت کامل مورد تأکید قرار گرفت و متعاقبا براساس همکاری سازنده ایران با آژانس داشته بارها و بارها بازرسان آژانس به ایران سفر کرده و اماکن مورد نظر را مورد بازرسی قرار داده و بارها فعالیت صلح آمیز ایران را مورد تأکید قرار دادند. اتهاماتی که متعاقبا مطرح شد عموما برگرفته از ذهن بیمار و ناسازگار رژیمی است که خودش مهمترین رژیم دارنده فعالیت‌های غیرقانونی هسته ای در منطقه است. و اساسا عضو نظام پادمانی نیز نیست.
* اتهاماتی که علیه ایران از سوی یک رژیم با این ماهیت مطرح می‌شود نمی‌تواند ملاک قضاوت و عمل از سوی آژانس قرار بگیرد. مبنای تعامل ما با آژانس مبانی پادمانی است و ایران بیشترین همکاری ها را در مقایسه با دیگر کشورهای عضو آژانس انجام داده است. مرجع نظارت فعالیت‌های هسته ای ایران آژانس است و ما همواره ملتزم بوده و همکاری کرده‌ایم. ایران همواره تلاش کرده به صورت حرفه‌ای با آژانس کار کند و انتظار دارد آژانس در چارچوب‌های حرفه‌ای و خارج از ادعاها و رویکردهای سیاسی با ایران تعامل کند. بحث بسته شدن مسائل پادمانی برای ایران در روند مذاکرات حائز اهمیت است.
*{ در پاسخ به سؤالی درباره این که اگر برجام احیا شود آیا شرکت های آمریکایی امکان حضور در ایران را خواهند داشت}: توافق برجام و توافقی که احتمال می‌رود در آینده شکل بگیرد تنظیم کننده روابط دوجانبه ایران و دولت آمریکا نیست بلکه حل و فصل کنند بحران تصنعی و غیرضروری است که در ارتباط با فعالیت‌های هسته ای ایران با اهداف و انگیزه های سیاسی باز شده و تاکنون این پرونده مفتوح باقیمانده است. موضوع توافق برجام و مذاکراتی که غیرمستقیم از سوی مذاکره کننده اتحادیه اروپا و با واسه آن با آمریکا برقرار است صرفا ناظر بر بستن پرونده ادعای هسته ای ایران است و ناظر بر ارتباطات دوجانبه ایران و آمریکا نخواهد بود.
* ما به عنوان ایران معتقدیم توافق جنگ و درگیری در اوکراین یک اتفاق و رخداد تاسف باری است و مسؤولیت هر کشور مسؤولیت پذیری در حوزه بین المللی است که تلاش و کمک کند از یک رویکرد و روند غیرسازنده پیشگیری کند. ایران از ابتدای شکل گیری بحران اوکراین در سایه روابط خوب با دو طرف بحران روسی و اوکراینی تلاش کرده امکان شکل گیری روند سیاسی را برای حل و فصل بحران فراهم کند و برای پیشگیری از استمرار جنگ کمک کند. رخداد جنگ اسفبار است و منجر به ویرانی زیرساخت‌ها و خسارات انسانی می‌شود. در این راستا ارتباطاتی قبلا با دولت روسیه و اوکراین داشتیم. چندی پیش یک دولت اروپایی درخواستی از ایران داشت که پیام طرف های اروپایی را به روسیه منتقل و به توقف روند جنگ کمک کند. ما در راستای ممانعت از استمرار جنگ سفر امیرعبداللهیان به مسکو و پیام منتقل و گفتوگو صورت گرفت و بازخورد انتقال پیام مثبت بوده است ولی به صورت طبیعی پیشگیری از ادامه جنگ و شکل گیری روند سیاسی نیاز به همکاری و تلاش مشترک همه کشورهایی دارد که با دو طرف بحران گفتوگو و کمک کنند.
*{ درباره وضعیت کنونی عراق و اظهارات ضد ایرانی سید مقتدی الصدر}: روند تحولات عراق برای ایران بسیار حائز اهمیت است. معتقدیم عراق کشور بسیار مهم در حوزه منطقه‌ای است و ثبات و امنیت و آرامش در این کشور به توسعه اقتصادی در این کشور و هم به ایجاد شرایط و ظرفیت مناسب برای اینکه این کشور بتواند در حوزه منطقه‌ای نقش سازنده و مکمل خود را در روندهای منطقه‌ای ایفا کند، کمک میکند. موضوع امنیت و ثبات در عراق برای ما حائز اهمیت است. ایران از هر فرصتی که گمان کند می‌تواند برای کمک به برادران عراقی برای بازگشت ثبات کمک کند استفاده میکند.
* ارتباط ما با همه طرفهای سیاسی عراق داریم و نقش ایران در ارتباط با طرف های عراقی به شکل گیری روند آرامش در این کشور کمک کرده است. ایران حتما در این ارتباط نقش کمک کننده و سازنده خود را ایفا میکند. ایران پیام به اشخاص و افراد ندارد. نگاه ایران به کلیت عراق است و همه جریان های سیاسی عراق را به گفتوگو دعوت کرده‌ایم. به کلیت عراق نگاه می کنیم نگاه بخشی، جزیی جریانی و گروهی در عراق نداریم. همه طرف های سیاسی عراق بخشی از روند عراق و ساخت قدرت در این کشور هستند.
*{ در پاسخ به سؤال دیگری درباره سفر نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن}: موضوع یمن جزء موضوعات مهم منطقه ای است. ایران از ابتدای شکل گیری بحران غیرضروری یمن معتقد بود راهکار نظامی نتیجه نخواهد داد و راه حل آن روند سیاسی است. در ادامه نقش سیاسی و سازنده ایران در جهت کمک به تحکیم ثبات و آرامش در یمن دیروز امیرعبداللهیان و مشاور ارشد وزیر امور خارجه پذیرای نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن بودند و ابعاد مختلف بحران یمن مورد گفتوگو و تبادل نظر قرار گرفت. در مذاکرات دیدگاه‌ها و مواضع ایران مورد تاکید مجدد قرار گرفت و توصیه های لازم به نماینده دبیرکل ارائه شد.
* تأکید می‌کنیم ایران خواهان صلح، ثبات و امنیت برای یمن است. ایران معتقد است بازگشت ثبات و امنیت در یمن و تحکیم آرامش در این کشور به تقویت ثبات و امنیت در منطقه وخلیج فارس کمک میکند. ایران بارها اعلام کرده و دیروز هم بیان کرد که تصمیم گیرنده اساسی در ارتباط با سرنوشت یمن ملت یمن است. در مذاکرات دیروز تأکید شد ایران از روند آتش بس و تداوم آن در یمن حمایت می کند اما معتقد است که تحقق آتش بس پایدار در گرو لغو کامل تحریم‌های یمن است. به این معنا که محاصره انسانی یمن باید به صورت کامل لغو شود. نمی‌تواند صلح و ثبات ایجاد شود تا زمانی که محاصره ۲۰ میلیون یمنی ادامه یابد.
* توجه به واقعیت یمن یک وظیفه و مسؤولیت است و تحقق آتش بس باید به صورت کامل اجرا و محاصره انسانی یمن لغو و زمینه برای شکل گیری روند سیاسی فراهم شود.
*{ درباره تردد زوار اربعین از مرزهای اقلیم کردستان عراق}: به سهم خود از دولت و ملت بزرگ عراق قدردانی می‌کنم که همانند سال‌های گذشته زمینه را برای میزبانی خیل عظیم مشتاقان زیارت اباعبدالله الحسین فراهم کردند. شاهد همکاری بسیار خوبی از سوی دولت و ملت عراق در این زمینه بودیم. ملت بزرگ عراق و دولت این کشور میزبانان خوبی برای عاشقان اباعبدالله الحسین از اقصی نقاط جهان بودند و امسال در اقلیم هم به کمک برگزاری باشکوه مراسم آمدند و مرزها به روی زوار ایرانی گشوده شد و تا الان همکاری خوبی بوده است.
* امنیت عراق برای ما مهم است و ایران معتقد است آنچه در درون عراق در روزهای گذشته شاهد بودیم موضوع داخلی عراق است. ایران قصد مداخله در امور داخلی عراق ندارد ولی بر مبنای سیاست همسایگی و اینکه ثبات و امنیت عراق نه تنها برای عراق بلکه برای کشورهای منطقه از جمله ایران مفید است کمک کرده و توصیه های برادرانه را به عزیزان در عراق ارائه کنیم ولی معتقدیم روند تحولات مرتبط با موضوع داخلی عراق است.
*{ وی درباره تیم کروی پرواز ایران در آرژانتین}: اتهامات مطرح شده بی اساس و بی پایه است و تاکنون هیچ مدرک و سند و دلیلی دال بر ارتکاب جرم ارائه نشده است. مدتی که این تیم بازداشت بوده اتفاق غیرقانونی بوده و آزادی آنها باید در سریع ترین زمان ممکن رخ دهد. ارتباطات ما ادامه دارد و به عنوان موضوع جدی در دستورکار دستگاه دیپلماسی است. مشورت‌ها با دولت آرژانتین و ونزوئلا ادامه دارد.
*{ درباره نشست ایران، جمهوری آذربایجان و روسیه در باکو درباره حمل و نقل}: سه کشور عضو مسیر موسوم به کریدور مهم ترانزیتی شمال - جنوب هستند و با توجه به تحولات جهانی و به ویژه رخدادهایی که در اوکراین شاهدیم و مشکلات در ارتباط با نقل و انتقال کالا و انرژی در مسیرهای ترانزیتی بین‌المللی رخ داده اهمیت مسیر ترانزیتی شمال - جنوب بار دیگر مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفته است. یک انگیزه جدی از سوی تعداد بسیاری از کشورها در حوزه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای وجود دارد که از ظرفیت های کریدور برای اهداف ترانزیتی و نقل و انتقال کالا استفاده کنند. توسعه این مسیر برای سه کشور مهم است و قرار است این نشست هفته آینده در باکو برگزار شود و مشکلات موجود در مسیر مورد تبادل نظر قرار گیرد و ان شاءالله توافقات مشترکی برای توسعه هر چه بیشتر امکان استفاده از این مسیر صورت بگیرد.
*ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم دارنده منابع نفت و گاز این ظرفیت و امکان را دارد که بتواند تامین کننده بخشی از نیاز بازار بین‌المللی باشد.
*{ در پاسخ به سؤالی درباره پاسخ ایران و آمریکا به پیشنهاد هماهنگ کننده اروپا}: موضعی از سوی طرفهای غربی مبنی بر غیرسازنده بودن پاسخ ایران دریافت نکردیم. پاسخ ارائه شده از سوی ایران در مسیر کمک به شکل گیری توافق بوده است. تلاش ایران در این مقطع این بوده که مبتنی بر نکات مورد توافق در مذاکرات وین ادبیات را به گونه‌ای ارائه کند که شفاف شود ابهام زدایی و تقویت شود به گونه‌ای که بعد از شکل گیری توافق احتمالی امکان سوء تفاهم به حداقل ممکن برسد. ایران در این زمینه پاسخی که ارائه کرده نگاهش به سمت جلو بوده است. ایران معتقد است در این زمینه پاسخش سازنده و با نگاه به جلو و کمک کننده برای شکل گیری توافق بوده است. اگر همین نگاه در طرف مقابل باشد توافق در دسترس است و می‌توانیم در سریع‌ترین زمان ممکن وزرا جمع شده و مذاکرات را جمع بندی کنیم
