چرا به پسوند اسلامی برای جمهوری اصرار داریم؟

 از جمله این احزاب، دو حزب شیعی مرتبط با ایران یعنی حزب الدعوه و حزب حکمت ملی سید عمار حکیم است. 

 شواهد حکایت از آن دارند که به دلیل ناکامی های نظام جدید حاکم بر عراق (که اکثر احزاب آن پسوند دینی و اسلامی داشتند) در اصلاح امور و بویژه آلودگی به مفاسد مالی، بدبینی شدیدی نسبت به دین سیاسی و در قدرت، در جامعه عراق ایجاد شده و دیگر از عناوین و شعارهای سیاسی دینی استقبال نمی شود و از همین رو احزاب تصمیم به حذف پسوندهای دینی و اسلامی از اسامی خود گرفته اند تا بتوانند در جلب آرای مردم عراق موفق باشند.

 وقتی این خبر را خواندم به یاد پیشنهاد هوشمندانه و آینده نگرانه مرحوم آیت الله سید رضا صدر برادر امام موسی صدر در آغاز پیروزی افتادم که به رهبران انقلاب پیشنهاد کرده بود از اضافه کردن پسوند اسلامی به عنوان جمهوری در نامگذاری نظام، خودداری کنند و در عین حال اهداف دینی و اصلاحی شان را دنبال کنند، زیرا در این صورت اگر در حکمرانی و جلب رضایت مردم موفق باشند، نتیجه آن عاید دین و روحانیت خواهد شد و اما اگر دچار ناکارآمدی و فساد و نارضایتی جامعه شوند، دین آسیب کمتری خواهد دید.

 همچنین به یاد خاطره ای از استاد فقید محمد رضا حکیمی افتادم که اخیرا به مناسبت درگذشت وی در همین کانال نوشتم و آن این بود که در دیداری با رهبری در سال ۷۶، به ایشان انتقاد کرده بود که چرا این قدر اسلام اسلام می گویید؟ کجایمان اسلامی است؟!

 نه مقصود آیت الله صدر و نه استاد حکیمی این نبود که جمهوری اسلامی بر اساس اسلام (البته اسلام انسانی و عادلانه نبوی و علوی) در حد توان و امکان اداره نشود بلکه مقصودشان این بود که با توجه به پیچیدگی های نظری و عملی حکمرانی دینی و ناکارآمدی های حتمی، ضرورتی ندارد بر اسلامی بودن نظام، این همه تاکید و مانور داده شود، چرا که این امر موجب بدنامی اسلام و دین گریزی اقشار وسیعی از جامعه خواهد شد.

 به نظر حقیر، پیشنهاد مرحومان صدر و حکیمی - با توجه به‌ انبوه ناکامی ها و ناکارآمدیها و فسادهای شرم آوری که ظرف چهار دهه اخیر پشت سر گذاشته ایم - همچنان تازه و منطقی است و اگر چه حذف عنوان اسلامی از جمهوری منوط به بازنگری در قانون اساسی است، اما رهبران جمهوری اسلامی می توانند با اعلام و تکرار مرتب و منظم، بر فاصله عظیم وضعیت کنونی حکمرانی با موازین اسلامی، به جامعه یادآور شوند که ادعای عمل به موازین اسلامی را در حد و میزان قابل قبول و آبرومند نداشته و بلکه به شکاف و مغاک عمیق موجود بین "شعارها و موازین دینی" با "وضعیت چهل ساله حکمرانی خود" اعتراف دارند و البته سعی خواهند کرد از این شکاف بکاهند.

 به نظر می رسد اصرار بر روند کنونی و پیوسته از اسلام و احساسات دینی جامعه هزینه کردن بدون آن که تحولات عمیق و گسترده گفتمانی و عملکردی رخ دهد، این مخاطره را دارد که جامعه ایران را به یکی از دین گریزترین و در میان اقشاری، به دین ستیزترین جوامع اسلامی بدل کرده و البته مایه عبرت حال و آینده شود.

منبع: کانال تلگرامی نویسنده