با اولین بمب افکن جهان آشنا شوید/ پروژه ای پرهزینه تر از ساخت بمب اتم برای آمریکا+ تصاویر

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از عصرایران، در ژانویه سال 1940، در حالی که شعله های جنگ جهانی دوم اروپا را فرا گرفته بود، نیروی هوایی آمریکا در پی ساخت بمب افکنی بود که دنیا هرگز به خود ندیده بود. آنها به دنبال یک «بمب افکن فوق سنگین» بودند که بتواند تا بیش از 3000 کیلومتر بدون توقف پرواز کند و در ارتفاعاتی غیرقابل تصور به اهداف خود برسد.

در نهایت، پاسخ این درخواست در قالب هواپیمایی ظاهر شد که گران تر از تمام پروژه ساخت بمب اتمی بود: بوئینگ بی-29 سوپرفورترس ( B-29 Superfortress ) . این هواپیما علاوه بر اینکه در خدمت برنامه های نظامی آمریکا به شکلی بسیار اثرگذار قرار گرفت، با نوآوری های خود نیز آینده هوانوردی مسافربری را شکل داد.

پروژه ای پرهزینه تر از ساخت بمب اتم

از میان پنج شرکت هواپیماسازی که نیروی هوایی آمریکا به آنها مراجعه کرد، تنها بوئینگ بود که پیش زمینه ای برای این کار داشت و کار روی طرحی مشابه را به صورت خصوصی آغاز کرده بود. طرح اکس بی-29 بوئینگ در نهایت برنده شد، اما این تازه آغاز راهی پر فراز و نشیب بود.

پروژه بی-29 به پیچیده ترین و گران ترین پروژه صنعتی در تاریخ ایالات متحده تبدیل شد و هزینه ای نزدیک به 50 درصد بیشتر از « پروژه منهتن » ، که به ساخت اولین بمب های اتمی منجر شد، در برداشت. به پول امروز، هزینه طراحی تا تکمیل این هواپیما معادل 55.6 میلیارد دلار تخمین زده می شود. این هزینه های سرسام آور ناشی از نیاز به فناوری هایی بود که تا آن زمان تنها در حد نظریه بودند.

نوآوری هایی که پرواز را متحول کردند

جنگنده ها و بمب افکن های اولیه در ارتفاعات حدود 20 هزار پا پرواز می کردند، اما این ارتفاعات برای خدمه طاقت فرسا بود. آنها باید ماسک اکسیژن می زدند و لباس های پرواز گرم شونده و دست و پاگیر می پوشیدند. بی-29 اما باید در ارتفاع 30 هزار پا پرواز می کرد، جایی که شرایط بسیار دشوارتر می شد. راه حل بوئینگ استفاده از فناوری کابین تحت فشار بود.

با این فناوری، هوای داخل کابین از موتورها کشیده، خنک و تصفیه می شد و سپس به داخل بخش های خدمه پمپ می شد. همچنین می توانست دوباره گرم شود تا خدمه مجبور به پوشیدن لباس های پرواز حجیم نباشند. این نوآوری به خدمه اجازه می داد بدون نیاز به ماسک و لباس های حجیم پرواز کنند.

بی-29 اولین بمب افکن و اولین هواپیمای تولید انبوه بود که از این فناوری استفاده می کرد. اگرچه این سیستم ایمنی صد درصد نداشت و در صورت کاهش ناگهانی فشار، ممکن بود خدمه در تونل رابط بین کابین ها با سرعتی باورنکردنی به بیرون پرتاب شوند، اما مزایای آن بی نظیر بود.

افزون بر این، سرعت بالای جنگنده های مهاجم در سال 1944، هدف گیری برای توپچی ها را دشوار می کرد. بوئینگ با راه حلی خلاقانه به این مشکل پایان داد: برجک های کنترل از راه دور. یک سیستم کنترل آتش جدید، هدف گیری توپچی ها را با استفاده از راداری که می توانست دما و افت گلوله را محاسبه کند، به دقت انجام می داد.

این اولین بار بود که سیستم نشانه گیری هواپیما به صورت فیزیکی به توپ وصل نبود. این سیستم پیشرفته به قدری موثر بود که بی-29 به آخرین هواپیمای بزرگی تبدیل شد که تمام زوایا و راه های نزدیک شدن به آن با توپ پوشش داده می شد. وقتی بی-29 دیگر در معرض خطر حمله نبود، برجک ها می توانستند به داخل هواپیما کشیده شوند تا کشش آیرودینامیکی کاهش یابد.

از دیگر نوآوری های مهم بی-29، استفاده از ارابه فرود سه چرخه بود که امروزه به یک استاندارد در هواپیماهای مسافربری تبدیل شده است.

پیشرانه های قدرتمند و نبرد کانزاس

برای پروازهای طولانی و در ارتفاع بالا، بی-29 به چهار پیشرانه قدرتمند نیاز داشت. طراحان از موتور 18 سیلندری R-3350 Duplex Cyclone ساخت شرکت رایت استفاده کردند. اما طراحی آیرودینامیک محفظه پیشرانه که برای کاهش کشش صورت گرفته بود، باعث شد برخی سیلندرهای عقب به درستی خنک نشوند و آتش سوزی پیشرانه به یک مشکل رایج تبدیل شد.

این مشکلات به حدی جدی بود که در اولین پرواز آزمایشی در دسامبر 1942 یکی از پیشرانه ها آتش گرفت و در فوریه 1943، دومین نمونه اولیه به دلیل آتش سوزی پیشرانه سقوط کرد و تمامی خدمه و کارگران روی زمین کشته شدند.

این مشکلات تنها بخشی از چالش ها بود. فرآیند تولید انبوه نیز یک کابوس صنعتی بود. بی-29 در چهار کارخانه عظیم در سراسر آمریکا تولید می شد، اما مقیاس و سرعت کار باعث سردرگمی شد. در ژانویه 1944، زمانی که ژنرال هپ آرنولد به کارخانه ویچیتا در کانزاس دستور داد 175 بمب افکن را تا ماه مارس آماده کنند، حتی یک فروند هم آماده نبود. بسیاری از قطعات به صورت دستی ساخته شده بودند و هزاران ایراد فنی از جمله سیم کشی های ناقص و پنجره های بدجا گرفته وجود داشت.

آرنولد با آغاز یک عملیات نجات به نام «نبرد کانزاس»، سازندگان باتجربه را از کارخانه های دیگر به کار گرفت. هواپیماهای بی-29 دوباره از هم باز شدند و ایرادات آنها، از جمله 568 هزار سوکت الکتریکی خراب، برطرف شد. این تلاش ها نتیجه داد و در عرض پنج هفته، اولین بی-29ها برای پروازهای طولانی به پایگاه های جدید خود در جنوب غربی چین آماده شدند.

نقش در جنگ و تأثیر بر آینده

بی-29 فقط در جبهه اقیانوس آرام به کار گرفته شد. مأموریت های آن از پایگاه های جزیره ای در اقیانوس آرام که روز به روز به ژاپن نزدیک تر می شدند، انجام می گرفت. یکی از جنجالی ترین ماموریت های بی-29، ماه ها قبل از بمب های اتمی، بمباران گسترده شهرهای ژاپن با استفاده از بمب های آتش زا بود که به تخریب گسترده و تلفات بی سابقه منجر شد. در حمله به توکیو در 9 مارس 1945، حدود 100 هزار نفر کشته شدند که این حمله را مخرب تر از هر دو بمب اتمی بعدی ساخت.

اما بی-29 به خاطر دو ماموریت نهایی اش در تاریخ سیاه جنگ ماندگار شد: فرو انداختن بمب های اتمی روی دو شهر هیروشیما و ناگاساکی در آگوست 1945. پس از جنگ، بی-29 در جنگ کره نیز به عنوان بمب افکن خدمت کرد و حتی به یکی از اولین هواپیماهای سوخت رسان هوایی تبدیل شد.

تاثیر بی-29 تنها به جنگ محدود نشد. نوآوری های آن، راه را برای عصر جدیدی در هوانوردی غیرنظامی باز کرد. بوئینگ با استفاده از بی-29 به عنوان پایه، هواپیمای مسافربری 377 استراتوکروزر ( 377 Stratocruiser ) را ساخت که اولین هواپیمای مسافربری بزرگ با کابین تحت فشار بود و می توانست 100 مسافر را حمل کند. این هواپیما نویدبخش ظهور هواپیماهای مسافربری غول پیکری بود که در دهه های بعدی معرفی شدند.

افزون بر این، به دلیل نیاز بی-29 به باند فرود بسیار بلند (حدود 1.6 کیلومتر)، پایگاه های هوایی که برای آن ساخته شدند، سنگ بنای شبکه فرودگاهی جهانی برای رونق هوانوردی غیرنظامی در دهه 1950 شدند.

از حدود 4000 فروند بی-29 که در دهه 1940 ساخته شدند، تنها 22 فروند امروزه باقی مانده است. دو نمونه از آنها هنوز در نمایشگاه های هوایی آمریکا پرواز می کنند، و یکی از تنها دو نمونه خارج از این کشور در موزه هوایی آمریکا در بریتانیا نگهداری می شود.

بوئینگ بی-29 سوپرفورترس غیر از معرفی به عنوان یک ماشین جنگی که عامل کشتار انسان های بی گناه بسیاری شد از منظر فناوری یک رویداد بسیار مهم بود. زیرا این پرنده میزبان مجموعه ای از نوآوری های فنی بود که پیشگام هوانوردی مدرن شدند. این هواپیما در مبحث فناوری؛ نمادی از اوج پیشرفت های مهندسی با موتورهای ملخی بود که آینده را برای هواپیماهای مسافربری جت ترسیم کرد و تأثیری ماندگار بر دنیای امروز گذاشت.