حملونقل در مسیر بحران کسری / «پرونده روز»
به گزارش «اقتصادنیوز» یکی از بحران‌هایی که دولت یازدهم از ابتدا تاکنون با آن رو به رو شده، کمبود اعتبارات بخش حملونقل و تاثیرات تحریم‌ها بر آن بوده است.
در زمان شروع به کار دولت یازدهم وزیر راه و شهرسازی بر توسعه حملونقل و ایجاد بندر خشک تاکید داشت و براین باور بود که ایران می‌تواند محل ترانزیت کالا شود و این امر با کمک بخش خصوصی میسر می‌شود.
اما در این مدت تحریم‌ها آرام نبودند و تاثیرات منفی خود را بر صنعت حملونقل کشور گذاشتند. تحریم‌هایی که بیشترین تاثیرشان بر ساخت‌های کشور بود و باعث شد تا برخی بخشها با کمبود تجهیزات و اعتبارات همراه شوند.
گرچه برخی مقامات دولتی بار‌ها گفته‌اند که از وضعیت تحریم‌ها سربلند بیرون آمدند اما برخی دیگر براین باورند که تحریم‌های ایجاد شده دلیل پیشرفت بسیاری از مشکلات شده است.
صنعت حملونقل نیز چه شهری و روستایی و چه بین‌المللی در کشور با بحران‌هایی همراه شده است. کمبود اعتبارات، نبود تجهیزات کافی، افزایش خواسته‌های متقاضیان و غیره همگی دلیلی بر نارضایتی‌ها شد تا اینکه وزیر راه وشهرسازی هر چند بار یکبار بر تکمیل پروژه‌های عمرانی تاکید کرد و مهم‌ترین دلیل راتاثیرات سیاسی بر اقتصاد دانست.
به گفته وزیر راه و شهرسازی، کشور دارای موقعیت‌های خوبی برای توسعه حملونقل است. حمل‌و‌نقلی که می‌تواند شمال را به جنوب و شرق رابه غرب برساند و با ایجاد «کریدور‌ها» توسعه را به همراه داشته باشد. ایجاد بندرخشک در کشور می‌تواند علاوه بر توسعه حمل و نقل ریلی، صنعت را نیز درگیر کند و توسعه را به کشور بازگرداند.
آخوندی که بار‌ها به توسعه حمل و نقل چه هوایی، چه زمینی و دریایی و جاده‌ای تاکید کرده است حضور بخش خصوصی را راهی برای بهبود اوضاع میداند و بر این باور است که حضور بخش خصوصی می‌تواند بر این توسعه تاثیر مثبت داشته باشد.
بحران حمل و نقل به زبان آخوندی
در این گزارش به بررسی همه مشکلات و بحران‌هایی که در یکسال گذشته حمل و نقل کشور را درگیر خود کرده است پرداخته می‌شود.
شاید در طول ۱۷ ماه فعالیت دولت روحانی بحران جدی گریبان حمل ونقل کشور را نگرفته ، اما همین کمبود امکانات و تجهیزات و توسعه نسبی بحرانی جدی برای صنعتی باشد که روز به روز در دنیا درحال توسعه و گسترش است.
براساس گفته‌های وزیر راه و شهرسازی در صنعت هوانوردی تعدادی شرکت به عرصه صنعت وارد شدند که از همان زمان تولد پیر بودند و از بدو پیدایش با متوسط عمر بیش از ۲۰ سال فعالیت کرده‌اند اما در صنعت دریانوردی کشورهای رقیب در سواحل جنوبی برنامه سرمایه گذاری در حدود ۲۵۰ میلیاردی را در دست اجرا دارند و مجموع سرمایه‌گذاری ایران در بنادر کشور در سال ۱۳۹۲ در حدود ۶۳ هزار میلیارد ریال بوده است و این برای صنعتی به این عظمت همچنان کم است.
آخوندی گفت که در بخش حمل و نقل ریلی، سرمایه گذاری در بخش زیرساخت و ناوگان نزولی بوده و از حد نیاز بسیار پایین‌تر بوده است.
در حوزه ناوگان جاده‌ای ۱۲۷ هزار دستگاه کامیون بالای ۲۵ سال عمر دارند و برای هر ۱۰۰کیلومتر ۵۶ تا ۶۰ لیتر گازوئیل مصرف می‌کنند، در حالی که میزان مصرف باید ۳۲ لیتر باشد. او حتی در گزارش‌های خود به خصوصی‌سازی هم اشاره کرده و گفته است که نتیجه خصوصی‌سازی در این حوزه سبب شد که انباشت سرمایه و ثروت ملی مثل شمع آب شده و عده‌ای محدود از ثمره‌اش بهره ببرند.
آخوندی با اشاره به کاهش سهم بخش حمل و نقل از تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی از ۱۳. ۳ درصد در سال ۱۳۷۶ به ۹. ۴ درصد در سال ۱۳۹۱ و رشد سهم بخش مستغلات از ۱۶. ۹ به ۴۳. ۸ درصد در مدت مشابه توضیح داد که در واقع کشور در تخصیص کارآمد منابع دچار بحران اساسی شده است و نیاز به بازآرایی دارد که راهکار این بازآرایی را باید در اقتصاد سیاسی جستجو کرد.
او بار‌ها به اشتباهات دولت‌های قبلی اشاه کرده و گفته است که توان تولید ملی بحث بسیار مهمی است و تورم را کنترل می‌کند اما در دولت گذشته با واردات بی‌حد و مرز و ثابت نگهداشتن قیمت ارز ضربه به تولید ملی وارد شد و در حال حاضر تولید کنندگان با فرسودگی و عدم انجام سرمایه گذاری جدید و جایگزین مواجه شده‌اند.
نگاهی به کمبود‌ها و نیاز‌ها
در هریک از چهار بخش حمل و نقل در کشور نیا‌ها و اعتباراتی وجود دارد، به طور مثال در بخش دریایی و کشتیرانی به حداقل ۱۶۰ فروند کشتی بزرگ اقیانوس‌پیما نیاز است. این در حالی است که امکان ساخت کشتیهایی تا ظرفیت ۳۵۰۰۰ تن و زیر ۲۰۰ متر در در کشور وجود دارد.
در بخش ریلی نیز به بیش از ۶۰۰ هزار تن ریل نیاز است، در حالی که در حال حاضر ۹۰ درصد ناوگان ریلی در بخش مسافری فعال است، حداقل ۵۰۰ تا ۶۰۰ واگن در بخش ریلی فرسوده هستند.
در بخش دیگر حمل و نقل کشور، به ۳۰۰ فروند هواپیما در ناوگان هوایی کشور نیاز است اما درحال حاضر فقط از ۸۵ میلیون ظرفیت فرودگاهی که معادل ۴۵ میلیون نفر اعزام و پذیرش است، استفاده می‌شود.
شبکه راهی کشور نیز که با بیشترین توجه و مشکلات همراه است به سالانه ۸ هزار میلیارد تومان برای نگهداری نیاز دارد که در حال حاضر ظرفیت ناوگان جاده‌ای در کشور وجود ۱۲۷ هزار کامیون و ۱۷ میلیون خودرو در سطح جاده‌های کشور است.
به گزارش «اقتصادنیوز» حال راهکار خروج از این بحران‌ها چیست؟ آیا ادامه مسیر رو به پیرفت مناسب است یا اینکه باید منتظر بودجه‌ای تخصیص یافته نشست و دید که اعتبارات سال اینده برای هر بخش چه اینده‌ای را رقم می‌زنند و مسیر حمل و نقل را به جا می‌رسانند؟
لینک اخبار مرتبط:
همه گرفتار‌ی‌های دولتمردان
3 دردسر 2 وزیر
گیرهای سیاسی دولت یازدهم
تکانه‌هایی که نعمت‌زاده را هم لرزاند
همه بحران‌هایی که مسکن را تکان داد
بحران سنگی در انتظار حکم وزیر
طلایی که مس از آب در آمد
مین‌هایی که زیر پای بانکی‌ها جا خوش کرده‌اند
ارسال نظر