ضربه‌های مهلک معوقات بانکی به سیستم بانکی / «پرونده روز»
به گزارش «اقتصادنیوز»، به رغم اینکه در آخرین آمار اعلامی از معوقات بانکی به نقل از ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در آذر ماه بالغ بر 87 هزار میلیارد تومان است اما به تازگی اکبر ترکان، مشاور عالی رئیس‌جمهور اعلام کرده که میزان معوقات بانکی ۲۲۰ هزار میلیارد تومان است. این در حالی است که وقتی در خردادماه سال گذشته علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد اعلام کرد که رقم واقعی معوقات بانکی در حدود 150 هزار میلیارد تومان است با واکنش‌های بسیاری مواجه شد و در نهایت بانک مرکزی اعلام کرد که رقم رسمی معوقات بانکی در پایان همان سال حدود 82 هزار میلیارد تومان است که در حال حاضر بنا بر آمارهای جدید بانکی مرکزی به حدود 87 هزار میلیارد تومان تا آذرماه امسال می‌رسد.
گویا با گذشت یکسال همچنان اختلاف نظرها بر سر رقم واقعی معوقات بانکی ادامه دارد. بر این اساس مشاور عالی رئیس جمهور با تاکید بر اینکه رقم واقعی معوقات بانکی بالغ بر 220 هزار میلیارد تومان است، عنوان کرد: «از این میزان ۸۲ هزار میلیارد تومان آشکار، ۴۸ هزار میلیارد تومان مربوط به مسکن مهر و ۸۲ هزار میلیارد تومان نیز معوقات پنهان است و بودجههای عمرانی در شرایط کنونی ۱۰۰ درصد تخصیص می‌یابد.» این در حالیست که در سال گذشته نیز وزیر اقتصاد گفته بود که «از معوقات 150 هزار میلیارد‌تومانی بانک‌ها بخشی از این مطالبات نیز مربوط به استمهال واحدهای تولیدی بوده که مدام بدهی آنها به تعویق افتاده اما پرداخت نشده است.»
در این راستا احمد حاتمی‌یزد، کارشناس امور بانکی و مدیرعامل پشین بانک صادرات در گفت‌وگو با «اقتصادنیوز»، درباره تناقض گفته‌های مسوولان دولتی در اعلام اعداد و ارقام معوقات بانکی و همچنین آسیب‌شناسی انباشته شدن این مطالبات معوق در سیستم بانکی کشور می‌گوید: به نوعی هر یک از آمار اعلامی از سوی مقامات و مسوولان دولتی صحیح است. هم آقای سیف، رئیس کل بانک مرکزی درست می‌گوید که رقم معوقات بانکی در حدود 87 هزار میلیارد تومان است و هم آقای ترکان که رقم واقعی معوقات بانکی را در حدود 220 هزار میلیارد تومان برابر با بودجه سالانه اعلام کرده است.
این کارشناس بانکی می‌افزاید: در نظام بانکداری ما میزان معوقات بانکی تنها شامل اقساط سررسید گذشته که بیش از شش ماه پرداخت نشده‌اند، می‌شود. یعنی اگر فرد وام گیرنده در پرداخت دو قسط خود تاخیر داشته باشد به آن مطالبات سررسید گذشته اطلاق می‌شود. اما در صورتی که آن فرد در شش ماه اقساط خود را پرداخت نکند آن وقت جزو آمار مطالبات معوق محاسبه می‌شود.
او ادامه می‌دهد: اما در نظام بانکداری بین‌المللی این گونه نیست. اگر وام گیرنده تا شش ماه در پرداخت اقساط تاخیر داشته باشد کل مبلغ وام در آمار معوقات بانکی محاسبه می‌شود. بنابراین در نظام بانکداری ما تنها اقساطی که از سررسید آن شش ماه گذشته در تعریف مطالبات معوق می‌گنجد.
حاتمی‌یزد تصریح می‌کند: از سوی دیگر در برخی موارد نیز شاهد بودیم افرادی که بدهی‌های کلان داشتند برای پرداخت اقساط خود دوباره از سیستم بانکی وام گرفته‌اند تا اقساط وام قبلی را بپردازند. به عبارتی پولی به سیستم بازنگشته است بلکه این افراد با اخذ وام جدید اقدام به پرداخت اقساط وام قبلی کرده‌اند.
به گفته این کارشناس بانکی، اگر مطالبات معوق را بر اساس تعریف استانداردهای بانکداری بین‌المللی محاسبه کنیم همان رقمی که آقای ترکان اعلام کرده‌اند این رقم به حدود ۲۲۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
البته حاتمی‌یزد تاکید دارد: اگر فقط آمار معوقات بانکی را با تعریف مطالبات معوق در نظام بانکداری کشورمان محاسبه کنیم این رقم همان عددی می‌شود که رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که مطالبات معوق در حال حاضر در حدود ۸۷ هزار میلیارد تومان است.
مدیرعامل پیشین بانک صادرات معتقد است: در حال حاضر به نظر نمی‌رسد که به‌رغم وعده‌هایی که دولت و نهادهای نظارتی و قضایی در رسیدگی به پرونده مطالبات معوق بانکی داده‌اند، این مساله زود‌تر به این نتیجه منجر شود که افراد بدهکار کلان وام‌هایی را که گرفته‌اند مجبور شوند باز پرداخت کنند. ظاهراً روند رسیدگی به موضوع مطالبات معوق بسیار کند است، در حالی که آسیب‌هایی که این حجم انبوه پول بازنگشته به سیستم بانکی می‌زند هر چقدر می‌گذرد سنگین‌تر می‌شود.
او تاکید دارد: لازم است که برخی از مدیران صنایع که بدهی‌های سنگین به بانک‌ها دارند تغییر کنند. چرا که این مدیران عادت کرده‌اند که از پرداخت معوقات بانکی طفره بروند. تغییر برخی از این مدیران و آمدن مدیران جدید و فرصت دادن به آنها به طور مثال در یک بازه زمانی دو ساله باعث می‌شود تا بدهی خود را به سیستم بانکی تسویه حساب کنند. متاسفانه شاهدیم در این زمینه اقدام خاصی انجام نشده است.
او می‌گوید: افزایش حجم مطالبات معوق باعث شده تا سیستم بانکی کشور در سال‌های اخیر قفل شود. بار‌ها شنیده‌ایم که بانک‌ها با بحران نقدینگی مواجهند که علت آن عدم پرداخت مطالبات معوق است، چون بانک‌ها منابعی ندارند که بر اساس آن به بخش‌های تولید و تجارت تسهیلات بدهند. به‌طور مثال بانک مسکن در سال‌های گذشته شاهد بودیم که تسهیلات کلانی را برای مسکن مهر پرداخته‌اند که متاسفانه بدون بازگشت بوده است. آن وقت چگونه انتظار داریم این بانک منابع داشته باشد تا دوباره تسهیلات بدهد.
حاتمی‌یزد تصریح می‌کند: از طرف دیگر پرداخت وام‌های کلان به یک عده خاص باعث شده که اختلاف طبقاتی در سال‌های اخیر به شدت دامن زده شود. چرا که این افراد با انجام سوداگری برای روی پولی که وام گرفته‌اند ثروتمند شده‌اند و همچنان بر حجم دارایی‌هایشان افزوده می‌شود اما در مقابل می‌ببینم که تعداد بسیاری از افراد در کشور هستند که در تامین نیازهای روزانه خود هم با مشکل مواجهند.
لینک اخبار مرتبط:
«مطالبات معوق» کدام بخش‌های اقتصاد را از کار می‌اندازد؟
رقم معوقات بانکی چقدر بزرگ است؟
معوقات بانکی بی‌خطر معدنی‌ها
وام‌هایی که بسازوبفروش‌ها را بدنام کرد
رسیدن لرزه‌های معوقات بانکی به سرمایه اجتماعی
احضار بدهکاران دانه‌درشت به بهارستان
تعطیلی 12 هزار واحد تولیدی
علل دیده نشده رشد معوقات بانکی
ارسال نظر