بهترین روش استفاده از اقتصاد در شرایط فعلی

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرگزاری تسنیم، امروزه اهمیت بنگاه‌های کوچک و متوسط در اقتصاد بر کسی پوشیده نیست. در بسیاری از کشورها این بنگاه‌ها توانسته‌اند نقش پررنگی در افزایش رشد اقتصادی، اشتغال و... داشته باشند تا جایی که تازه‌ترین بررسی‌ها نشان‌می‌دهد بنگاه‌های کوچک و متوسط توان این را دارند 70 درصد تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص دهند، با این حال اما یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که بنگاه‌های کوچک و متوسط با آن مواجه‌اند، دسترسی به منابع مالی است. در اقتصادهای توسعه‌یافته یا در مسیر توسعه این مشکل را با استفاده از ظرفیت‌ استانداردهای مناسب بانکی مانند بازل2 تا حدودی حل کرده‌اند. امکان استفاده از این تجربه در کشور ما نیز وجود دارد خصوصاً اینکه بخش واقعی اقتصاد در ایران به‌شدت نیازمند دسترسی آسان و سریع به منابع مالی است.

در چنین شرایطی اجرای استانداردهای بازل توسط شبکه بانکی کشور و ابلاغ استاندارد بازل2، برای اجرا از سوی بانک مرکزی، می‌تواند فرصت مناسبی برای تسهیل و تسریع تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط باشد.

در استاندارد بال2 این امکان به بانک‌ها داده شده تا از رتبه‌بندی اعتباری داخلی برای تعیین اعتباری ریسک شرکت‌ها استفاده کنند، به‌عبارت دیگر بانک‌ها با استفاده از رتبه‌بندی داخلی به برآوردی از احتمال ورشکستگی و زیان حاصل از نکول هر وام اعطاشده دست پیدا کنند و وزن ریسک آن را با توجه به مدل‌های پیشنهادشده، تعیین کنند.

به این ترتیب، تفاوتی که از منظر مدل‌سازی و رتبه‌بندی داخلی ریسک اعتباری بنگاه‌های کوچک و متوسط با بنگاه‌های بزرگ در فرایند رتبه‌بندی داخلی وجود دارد، این امکان را برای سیاست‌گذار نیز فراهم می‌آورد که تأمین مالی این بخش مهم از اقتصاد را تسهیل کنند.

در بازل2 بانک‌ها اجازه یافتند در صورت تأیید قانون‌گذار، رویکردی مبتنی بر رتبه‌بندی اعتباری درونی خود را برای محاسبه کفایت سرمایه به‌کار گیرند، چنین روشی این اجازه را به بانک‌ها می‌دهد تا خودشان پارامترهای مربوط به تعیین ریسک اعتباری و درصد سرمایه مورد نیاز برای تأمین کفایت سرمایه لازم را اندازه‌گیری کنند، در این رویکرد از سه پارامتر برای محاسبه کفایت سرمایه که شامل احتمال نکول، زیان حاصل از نکول و دارایی در معرض ریسک است، استفاده می‌شود.

مطالعات انجام‌گرفته در کشورهای مختلف نشان‌می‌دهد هرگاه به منابع مالی اختصاص یافته به بنگاه‌های کوچک و متوسط به‌صورت اعتبارات خرد نگاه شود، این تسهیلات مزیت معناداری برای بانک‌ها به‌وجود آورده است. مطالعاتی که در سطح جهانی درباره تأثیر نحوه رفتار با وام‌های بنگاه‌های کوچک و متوسط و تأثیر آن‌ها بر کفایت سرمایه بانک انجام گرفته است، نیز نشان می‌دهد قرار گرفتن وام‌های بنگاه‌های کوچک و متوسط در پرتفوی اعتبارات خرد می‌تواند به بهبود کفایت سرمایه بانک‌ها منجر شود، ازاین‌رو اعطای تسهیلات به این بنگاه‌ها علاوه بر اینکه دسترسی بنگاه‌های کوچک و متوسط را به منابع مالی تسهیل می‌کند برای بانک‌ها هم جذاب است. نکته مهم اما این است که  با این وام‌ها مانند تسهیلاتی که به بنگاه‌های بزرگ اختصاص می‌یابد، برخورد نشود.