70 درصد وام های دستوری به مطالبات معوقه تبدیل می شوند

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از هفته نامه تجارت فردا ،  حمید تهرانفر در سال‌های اخیر بانک‌ها بیشترین تمرکز خود را بر پرداخت سود به سپرده‌گذاران قرار داده‌اند گفت: وقتی بانک‌ها با پرداخت سودهای جذاب میزان سپرده‌هایشان را افزایش می‌دهند زمینه برای پرداخت تسهیلات بیشتر فراهم می‌شود

معاون نظارتی سابق بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که برای پرداخت این تسهیلات کدام بنگاه‌ها در اولویت بودند و با چه نرخ سودهایی این وام‌ها پرداخت شده است، گفت : با توجه به حجم بالای تقاضا از نظام بانکی، بانک‌ها در اولویت‌بندی پرداخت تسهیلات و تعیین نرخ سود آنها چندان تصمیم‌گیر نیستند. متاسفانه اولویت‌بندی و تصمیم‌گیری درباره چگونگی تسهیلات بانکی در خارج از نظام بانکی اتخاذ می‌شود و عمده سیاست‌گذاران کلان در دولت و مجلس برای چگونگی مصرف منابع بانک‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند. کافی است نگاهی به ارقام و اعداد بودجه سالانه داشته باشید. یکی از اقلام عمده آن، حجم بالای پرداخت تسهیلات بانکی برای خرید گندم است. این تنها یک نمونه کوچک آن است. جالب‌تر آنکه مسوولان کشور از مدیران دولتی گرفته تا نمایندگان مجلس تنها راه رفع مشکلات اقتصادی و نجات کشور را در پرداخت تسهیلات بانکی و تزریق نقدینگی به بخش‌های مختلف می‌دانند، به همین جهت از قبل برای تسهیلات بانکی برنامه‌ریزی‌شده و این منابع پیشخور می‌شود.

حمید تهرانفر در خصوص میزان اثربخشی تسهیلاتی که بانک ها اعطا می کنند گفت : نمی‌توان انتظار داشت این نوع تصمیم‌گیری‌ها اثربخش باشند چرا که این تصمیمات اغلب در دایره اداری گرفته می شوند و با مفهوم بازدهی اقتصادی همخوانی ندارد. اغلب هم منابع بانک بی حد و حصر در نظر گرفته می شود!

وی در خصوص این خواسته وزیر صنعت که بانک‌ها در پرداخت تسهیلات بیش از یک میلیارد تومانی به هفت هزار بنگاه اقتصادی شرایطی مثل داشتن چک برگشتی و معوقات مالیاتی را لحاظ نکنند، گفت: قطعا چنین نگاهی به منابع بانک‌ها باعث خواهد شد که بانک‌ها در پرداخت تسهیلات با مشکل مواجه شوند. در حال حاضر یکی از چالش‌های نظام بانکی با وزارت صنعت، معدن و تجارت است. متاسفانه مدیریت این وزارتخانه تصور می‌کند تمام مشکلات بخش صنعت کشور با تخصیص هنگفت منابع بانکی رفع خواهد شد. به‌نظر می‌رسد تمام هنر این وزارتخانه در این امر خلاصه شده است که وام‌های کلان از بانک‌ها بگیرند و ترزیق کنند به صنایع اما اینکه آیا تسهیلات پرداخت‌شده باعث رونق ‌بخش صنعت می‌شود یا خیر؟ آیا تنها وظیفه مدیریت کلان وزارت صنعت، معدن و تجارت تحت فشار قرار دادن نظام بانکی در گرفتن وام‌های کلان بانکی است؟ آیا حلال تمام مشکلات و تنها راه نجات ‌بخش صنعت تامین مالی آن از منابع بانکی است؟

وی در پاسخ به سوالی در مورد احتمال بازگشت تسهیلات پرداختی بانک‌ها که به صورت دستوری داده می شود گفت: تجربه گذشته نشان می‌دهد حدود 70 درصد تسهیلاتی که با توصیه و دستور از سوی نظام بانکی به بخش‌های مربوطه پرداخت می‌شود به مطالبات معوق تبدیل می‌شود. متاسفانه مواردی در گذشته داشته‌ایم که با مصوبه هیات وزیران بانک‌ها تحت فشار قرار گرفته‌اند و تسهیلات پرداخت کرده‌اند و با مصوبه دیگری از بازپرداخت آن تسهیلات طفره رفته‌اند. سال‌هاست نظام بانکی ما در چرخه معیوبی در حوزه تسهیلات بانکی گرفتار شده و در شرایط فعلی به حداقل کارآیی رسیده است و به گونه‌ای شاهد هرز رفتن منابع بانکی هستیم.

تهرانفر در خصوص پایین بودن سهم تسهیلات بخش مسکن در آمار هفت ماهه ارائه شده گفت: با توجه به تداوم رکود در بازار مسکن طبیعی است که سهم تسهیلات پرداختی بانک‌ها در بخش مسکن کاهش پیدا کند. مسکن از جمله مواردی است که به‌طور مشخص افراد خودشان به بانک‌ها مراجعه می‌کنند و تقاضای وام می‌دهند. با توجه به افزایش قیمت مسکن در سال‌های اخیر و پایین بودن میزان وام تسهیلات بانکی در این بخش شاهدیم به میزان قابل‌توجهی از میزان تقاضاها در زمینه تسهیلات مسکن کاسته شده است. به‌رغم اینکه تسهیلات بخش مسکن کمترین میزان معوقات را تشکیل می‌دهند اما چون بازار مسکن در رکود قرار دارد، کمتر کسی در این شرایط ترجیح می‌دهد وام مسکن اخذ کند؛ بنابراین حتی اگر سیاست دولت بر افزایش تسهیلات مسکن باشد، اما چون در حال حاضر گرفتن این نوع وام مقرون‌به‌صرفه نیست اقبال چندانی در جامعه وجود ندارد.