تونی بلینکن: موضع ترامپ درباره تهران، آمریکا را منزوی می‌کند نه ایران را؟
به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ آنتونی بلینکن، معاون وزیر امور خارجه در دولت باراک اوباما، در یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز نوشت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، با موضعی که در خصوص توافق هسته‌ای ایران گرفته است، متحدان واشنگتن را از آن دور و پیروزی را به ایران پیشکش می‌کند.
در این یادداشت آمده است: ماه‌هاست که رئیس جمهور آمریکا تمایلش را برای دور انداختن یکی از دستاورد‌های دولت اوباما در حوزه امنیت ملی پنهان نکرده است؛ توافق هسته‌ای با ایران، که رسما به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) معروف است.
ترامپ در کارزار انتخابات ریاست جمهوری پارسال بار‌ها از این توافق انتقاد کرد. وقتی پای او به کاخ سفید رسید، قانون آمریکا رئیس جمهور را ملزم کرد هر ۹۰ روز به کنگره گواهی دهد که آیا ایران به توافق پایبند بوده است یا خیر. حتی روابط خصمانه آقای ترامپ با حقایق نتوانست این حقیقت را پنهان کند که ایران به توافق پایبند بوده است؛ چیزی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا و نزدیکترین متحدان ما بار‌ها آن را اعلام کردند. اما برای ترامپ آزاردهنده بوده است که -- نه یک بار بلکه دوبار -- تایید کند که توافقی که خودش آن را «بدترین توافق» و «مایه شرمساری» توصیف کرده است، در حال نتیجه دادن است.
بلینکن در ادامه نوشت: بنابراین، تنها پرسشی که باقی می‌ماند این بود که ترامپ چگونه خروج از برجام را توجیه خواهد کرد. ترامپ جمعه در یک سخنرانی در کاخ سفید فهرستی از «اعمال ناپسند ایران» را ارائه کرد تا با تکیه بر آن‌ها بر لزوم جلوگیری از دسترسی دولت تهران به سلاح‌های هسته‌ای تاکید کند. این کار، رئیس جمهور را در برابر یک معضل قانونی قرار داد؛ زیرا این دقیقا همان چیزی است که توافق هسته‌ای آن را برای آینده محقق می‌کند. ترامپ برای فائق آمدن بر این معضل درباره توافق هسته‌ای، بد و بیراه گفت --و به حرف‌های تحریف شده، اغراق شده، و کذب متوسل شد-- تا یک معیار کاملا ذهنی را برای تایید نکردن توافق ایران بر اساس قانون بازبینی ۹۰ روزه مورد استفاده قرار دهد: این ادعا که اقدامات هسته‌ای ایران برای اجرای برجام به منظور ادامه یافتن تعلیق تحریم‌ها کفایت نمی‌کند.
روایت کذب ترامپ با یک ادعای بزرگ شروع شد: اینکه دولت اوباما تحریم‌ها را «درست قبل از اینکه رژیم ایران را کاملا از هم بپاشد» لغو کرد -- ادعایی که برخی متفکران آرزو به دل در واشنگتن در چهار دهه گذشته هر ساله مطرح کرده‌اند. این در حالیست که هرچند تحریم‌ها توانستند ایران را به پای میز مذاکره بکشانند، اما این کاملا روشن شده بود که نمی‌توانند حکومت ایران را بشکنند. حکومت ایران هرچه نباشد، مقاوم و پایدار است. ایران جنگی هشت ساله را با عراق به رغم از دست دادن صد‌ها هزار نفر بدون شکست به پایان رساند؛ این کشور ده‌ها سال انزوا را پشت سر گذاشته است.
در همین حال، تهران غرور ملی خود را و تقریبا ۱۰۰ میلیارد دلار را در برنامه هسته‌ای‌اش سرمایه‌گذاری کرده است. دولت (ایران) قصد نداشت این سرمایه‌گذاری‌ها را رها کند، ولو اینکه تحریم‌های بین‌المللی که دولت اوباما با زحمت زیاد به اجرا گذاشته بود حدود ۱۵۰ میلیارد دلار برای ایران هزینه داشت. سپس، ترامپ این حرف دروغ را تحویل داد که این توافق «بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار نصیب ایران کرد که دولت آن می‌توانست از آن برای تامین مالی تروریسم استفاده کند.» او هیچ اشاره‌ای به این نکرد که پول مورد نظر عملا پول ایران است -- یعنی پول حاصل از فروش نفت که کشور‌های سرتاسر جهان به درخواست آمریکا در حساب‌های بانکی مسدود کرده بودند -- یا اینکه کل این پول عملا دارد برای رفع نیاز‌های بر زمین مانده ایران، پرداختن بدهی‌ها و تقویت ارز ملی ایران خرج می‌شود.
ترامپ در خصوص تعهدات هسته‌ای ایران بر اساس برجام، ادعا کرد که «ما در ازای آن بازرسی‌های ضعیفی به دست آوردیم که فقط برای دوره محدودی اعمال می‌شود و فقط موقتا در مسیر رسیدن ایران به بمب تاخیر ایجاد می‌کند.» این حرف باید برای آژانس بین المللی انرژی اتمی بسیار جالب باشد، یعنی نهادی که اکنون از سرزده‌ترین و شفاف‌ترین رژیم بازرسی‌ها و نظارت‌ها که تاکنون اعمال شده، برخوردار است.
ترامپ این حقیقت را نادیده گرفت که هرچند برخی محدودیت‌ها در ظرفیت غنی‌سازی ایران پس از ۱۰ یا ۱۵ سال برداشته می‌شود، این کشور بر اساس پیمان منع تکثیر هسته‌ای به صورت دائم از دستیابی به سلاح هسته‌ای یا فعالیت مرتبط با تسلیحات هسته‌ای منع شده است. اگر ایران با این وصف در این مسیر حرکت کند، به یُمن رژیم بازرسی‌ها رئیس جمهور آینده شانس بسیار بیشتری خواهد داشت که متوجه این کار بشود و جامعه بین‌المللی نیز یکپارچه در برابر آن خواهد ایستاد؛ چیزی که اگر آمریکا از توافق هسته‌ای خارج شود، هر دو آن‌ها را از دست خواهد داد.
حالا که ترامپ پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نکرده است، کنگره ۶۰ روز وقت دارد تصمیم بگیرد آیا تحریم‌ها را از نو وضع می‌کند یا خیر. ترامپ از کنگره و متحدان آمریکا خواست از این فرصت استفاده کنند تا «به نواقص جدی بسیار این توافق بپردازند.» او گفت: در غیر این صورت، «توافق پایان خواهد یافت.»
منظور ترامپ از «رفع نواقص» قانونی است که شرایط جدیدی را فراتر از حدود توافق هسته‌ای برای ایران وضع کند و محدودیت‌های برنامه هسته‌ای این کشور را به صورت نامحدود تمدید کند؛ این کار موجب خواهد شد آمریکا نقض‌کننده برجام شناخته شود، نه ایران، و این واشنگتن خواهد بود که در سرتاسر جهان منزوی می‌شود، نه تهران. این کار به ایران اجازه خواهد داد «برنامه هسته‌ای تسلیحاتی» خود را از سر بگیرد یا اینکه به سبب مزایای اقتصادی توافق هسته‌ای همچنان به آن پایبند بماند که این نیز آمریکا را مجبور خواهد کرد نزدیکترین متحدان خود را به سبب معامله و تجارت با تهران تحریم کند. به طور کلی تر، این کار به اعتبار آمریکا -- و توانایی‌اش برای دستیابی به موافقت نامه‌هایی که این کشور را در آینده امن‌تر می‌کند -- لطمه خواهد زد.
این مقام سابق آمریکایی در انتهای یادداشت خود آورده است: «کنگره باید در برابر این وسوسه -- و فشار سیاسی -- برای مذاکره مجدد و یکجانبه درباره توافق هسته‌ای و در نتیجه، از بین بردن این توافق، مقاومت کند. در عوض، کنگره می‌تواند به شکل مفیدی آنچه را سخنرانی ترامپ بیان نکرد، ترسیم کند: یک راهبرد جامع عملی برای پرداختن به رفتار و اقدامات هسته‌ای ایران، شامل تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به کشمکش‌ها در یمن، سوریه و عراق که ایران از آن‌ها «بهره» می‌برد؛ همکاری امنیتی قویتر با کشور‌های خلیج (فارس) و اسرائیل؛ هماهنگی بهتر با متحدان آمریکا؛ و تحریم‌های هدفمند علیه ایران که نقض کننده توافق هسته‌ای نباشد. بر خلاف تصمیم ترامپ برای تایید نکردن پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، این کار به امنیت آمریکا واقعا کمک خواهد کرد.»
