«نه» تهران به نامه محرمانه دولت ترامپ برای مذاکره
به گزارش «جوان» روز گذشته «پرس‌تی‌وی» به نقل از منابع امریکایی گزارش کرد که امریکا بعد از تشدید فشارها بر اروپا برای اخلال در مبادلات مالی ایران، توجه خود را بر کشورهای آسیاسی متمرکز کرده است.
شنبه همین هفته بود که هربرت مک‌مستر از تجار بین‌المللی خواسته بود به‌رغم توافق هسته‌ای از سرمایه‌گذاری در ایران، خودداری کنند. به نظر می‌رسد این بخشی از سیاست دوپایه‌ای دولت ترامپ در قبال ایران است که از یک سو فشارها را بر ایران تشدید می‌کند ولی همزمان، از مجاری محرمانه، به دنبال فعال‌سازی مسیرهای دیپلماتیک با تهران از طریق کشور‌‌‌هایی مانند عمان یا متحدین اروپایی خود است.
فعال شدن مجدد کانال مذاکرات عمان اولین بار بعد از نشست کمیسیون مشترک برجام در مردادماه 1396 مطرح شد؛ زمانی که عباس عراقچی در حاشیه این نشست، از ملاقات دوجانبه با رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا خبر داد ولی گفت که این دیدار دوجانبه «طبق معمول» انجام شده است. عراقچی گفته بود: «در این جلسه تمام موارد نقض عهد، بدعهدی، تأخیر و تعلل از سوی امریکاییها را ذکر کردیم. »مدتی بعد، زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان در اوایل مهرماه، از امریکا خواست کانال‌های تماس مستقیمی را با ایران برای رفع نگرانی‌هایش در مورد برجام باز کند.
چند روز بعد از این درخواست بود که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اواسط مهرماه به مسقط، پایتخت عمان رفت و با سلطان قابوس پادشاه و یوسف بن علوی، وزیر خارجه این کشور دیدار کرد. همان موقع، خبرگزاری رسمی عمان «او.ان.ای» گزارش کرد که سلطان قابوس در یک دیدار نادر رسمی در کنار وزیر خارجه ایران ظاهر شده و برخی نیز از فعال شدن مجدد کانال عمان خبر دادند؛ گمانه‌‌‌هایی که نه در تهران و نه در واشنگتن کسی آنها را تأیید نکرد.
چند ماه بعد، یک منبع دیپلماتیک انگلیسی به نشریه نشنال گفت که بوریس جانسون در سفر اوایل دی ماه خود به عمان، در خصوص واسطه‌گری سلطان قابوس برای قبول اصلاح برجام از سوی مقامات ایرانی، با طرف عمانی مذاکره کرده است. سه‌‌‌‌شنبه این هفته هم خبرگزاری رویترز گزارش کرد که به یک یادداشت محرمانه وزارت خارجه امریکا دست پیدا کرده که نشان می‌دهد لحن واشنگتن در مورد توافق هسته‌ای 1+5 با ایران بسیار نرم‌تر از آن چیزی است که دونالد ترامپ با وعده پاره کردن برجام در پشت لنز دوربین‌های خبری آن را ابراز می‌کند.
روزنامه اکسپرس چاپ انگلیس، در گزارشی یادداشت وزارت خارجه امریکا به متحدین اروپایی را نشان‌دهنده بازی سیاسی رئیس‌جمهور امریکا خوانده و نوشته است: «آیا ترامپ در حال بازی سیاسی با ایران است؟ اسناد فاش شده موضع واقعی ترامپ را افشا می‌کند.»
دیروز به فاصله‌ای کوتاه از انتشار گزارش رویترز، روزنامه الجریده کویت به نقل از یک منبع در شورای امنیت ایران در تهران نوشت که امریکاییها از کانال‌های محرمانه به ایران پیشنهاد مذاکره گسترده ارائه کرده‌اند؛ پیشنهادی که البته ایران آن را قبول نکرده است. به نوشته الجریده، امریکاییها مسقط یا ژنو را برای این مذاکرات پیشنهاد کرده‌اند و ابتدا نیز تنها قرار بوده در مورد زندانیان دوتابعیتی که در زندان‌های ایران هستند، گفت‌وگو شود ولی بعداً پیشنهاد گفت‌وگو و مذاکره در ابعاد گسترده‌تری از اختلافات به صورت محرمانه ارائه شده است.
به گفته این منبع، تهران در پاسخ به این پیشنهاد، گفته که اعتماد خود به امریکا را به ویژه پس از ریاست جمهوری دونالد ترامپ و مواضع او در مورد برجام، از دست داده است و تأکید کرده است که شورای عالی امنیت ملی ایران با هرگونه مذاکره مستقیم با امریکا مخالف است. واشنگتن و تهران تاکنون نظر رسمی خود را در این باره اعلام نکرده‌اند ولی عراقچی هفته قبل در اجلاس یورومانی بدون اشاره به طرح چنین درخواستی از مبادی محرمانه گفته بود:«آنها [غرب] اکنون از ایران می‌خواهند که درباره موضوع‌های دیگر بحث کنیم. پاسخ ما روشن است.
توافق هسته‌ای را به تجربه موفقی تبدیل کنید، پس از آن ما درباره موضوع‌های دیگر گفت‌وگو می‌کنیم.» اوایل فوریه، وال‌استریت‌ژورنال نیز نوشته بود که تام شانون، معاون امور سیاسی وزیر خارجه امریکا، پیشنهاد رسمی مذاکره را در حاشیه نشست اخیر هسته‌ای وین به مقامات ایرانی ارائه کرده است.
