چرا آمریکا لهستان را برای یک نشست ضدایرانی انتخاب کرد؟
به گزارش اقتصادنیوز؛ کارشناسان مختلفی تحلیل کرده‌اند که احتمالا مهم‌ترین هدف از برگزاری این نشست تصمیم درخصوص ایجاد ناتوی عربی علیه ایران است که بنا به دلایل مختلفی از جمله وجود اختلافات شدید میان کشورهای عربی چنین طرحی عملیاتی نخواهد شد.
کارشناسان مسائل خاورمیانه معتقدند که سیاست ضدایرانی ترامپ در خاورمیانه اولا، مستلزم آشتی دادن کشورهای عربی با یکدیگر، متقاعد کردن عراق به کاهش روابط با ایران، اعمال فشار بر لبنان برای دور کردن حزب‌الله از دولت، بررسی امکان پایان دادن به جنگ یمن و نهایتا متقاعد کردن ترکیه به ترک اتحادش با ایران است. تاکنون، محقق شدن هرکدام از اینها، غیرممکن به‌نظر رسیده و محقق کردن همه اینها در آینده هم مستلزم تغییر رهبران کشورهای عربی است.
شاید بارزترین نشانه ناکامی دولت ترامپ در تاسیس ناتوی عربی، استعفای آرام و بی‌سروصدای ژنرال آنتونی زینی، تفنگدار سابق آمریکایی است. این ژنرال ماموریت داشت بحران میان کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس یعنی عربستان و قطر را حل کند. اما وی با اذعان به ممکن نبودن این امر، اعلام کرد که دیگر نیازی به خدمات او نیست و استعفا داد. تا وقتی هم که بحران قطر با چهار کشور عربی -عربستان، امارات، بحرین و مصر- حل نشود، امکان تاسیس ناتوی عربی، که از قضا همه این کشورها اعضای آن هستند، محتمل نخواهد بود.
در بیانیه مشترکی که درباره نشست ورشو توسط وزرای خارجه آمریکا و لهستان منتشر شده نامی از ایران برده نشده است. اگرچه در این بیانیه آمده که کشورهای شرکت‌کننده درباره موضوعاتی چون «تروریسم و افراط‌گرایی، توسعه و اشاعه موشک و تهدید گروه‌های نیابتی» تبادل‌نظر می‌کنند که از جمله انتقادها و ادعاهای مطرح شده از سوی واشنگتن نسبت به رفتار تهران است.
کدام کشورها در کنفرانس ورشو شرکت می‌کنند؟
وزیر خارجه آمریکا مدعی است که در کنفرانس «پیشبرد آینده‌ای با صلح و ثبات در خاورمیانه» قرار است نمایندگان ۷۰ کشور مختلف در سطح وزرا گرد هم آیند. اما تاکنون نمایندگان کشورهای مختلف یا با قطعیت عدم حضور را اعلام کرده‌اند یا هنوز تصمیمی برای شرکت در نشست نگرفته‌اند. در این رابطه یکی از مهم‌ترین افرادی که دعوت وزیرخارجه آمریکا را رد کرد، فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است. روز پنج‌شنبه یک مقام اتحادیه اروپا به وال‌استریت‌ژورنال گفت که مسوول سیاست خارجی اتحادیه قصد شرکت در نشست ورشو علیه ایران را ندارد.
همچنین لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال نیز در صفحه توییتر خود به نقل از مقامات ارشد اتحادیه اروپا اعلام کرد که موگرینی در نشست ضدایرانی آمریکا در لهستان شرکت نخواهد کرد و درباره سایر وزرای اروپایی نیز تردید جدی وجود دارد.
فرانسه نیز اعلام کرده هیچ‌کدام از دیپلمات‌های ارشدش را به این نشست نمی‌فرستد. همچنین آلمان و انگلیس تا این لحظه برای شرکت در این نشست تصمیمی اتخاذ نکرده‌اند.
پیش‌تر یک مقام وزارت امور خارجه لبنان نیز در گفت‌وگو با روزنامه انگلیسی «دیلی استار» اعلام کرد این کشور دعوت آمریکا را برای شرکت در همایش ضدایرانی در لهستان رد کرده است.
همچنین دیپلمات‌هایی که در بروکسل با خبرگزاری آسوشیتدپرس صحبت کرده‌اند تردیدهایی درباره موضوع اصلی این نشست دارند و می‌گویند «زمان کافی برای برنامه‌ریزی آن نبوده و به‌نظر می‌آید ایران نیز به آن دعوت نشده است.»
هنوز معلوم نیست که وزرای خارجه کشورهای مهم اروپایی - فرانسه، آلمان و بریتانیا- در نشست ورشو شرکت کنند یا خیر. درباره عدم مشارکت آنها نشانه‌های مهمی آشکار شده است. با این حال، برخی نگرانی‌ها درخصوص مشارکت و حتی زیاده‌روی کشورهای اروپای شرقی در همراهی کردن با آمریکا علیه ایران وجود دارد.
تعدادی از کشورهای شرق اروپا، به‌دلیل همجواری با روسیه، معمولا به چتر امنیتی آمریکا، در برابر روسیه، احتیاج دارند. آنها اگر چه تمایل چندانی به مقابله با ایران ندارند، اما ممکن است برای جلب رضایت ترامپ، علیه ایران مواضع خصمانه‌ای اتخاذ کنند.
چرا لهستان؟
روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در گزارشی نوشت که انتخاب لهستان برای میزبانی این نشست از سوی برخی دیپلمات‌های اروپایی تلاش برای ایجاد شکاف در اتحادیه اروپا در مورد ایران ارزیابی شده است. لهستان از اعضای اتحادیه اروپاست؛ این اتحادیه همچنان در تلاش برای حفظ ایران در برجام است و می‌خواهد سازوکاری ویژه برای ادامه «تجارت مشروع» با ایران برقرار کند.
با توجه به اینکه یک دولت راستگرا در لهستان روی کار است شاید انتخاب این کشور اروپایی خیلی هم عجیب نباشد. با وجود این ترامپ می‌توانست با توجه به دستور کار این نشست، یک کشور خاورمیانه‌ای را به‌عنوان میزبان انتخاب کند زیرا برخی متحدان آمریکا در خاورمیانه، بسیار بیشتر از لهستان به مقابله با ایران علاقه‌مند هستند. کاخ سفید می‌توانست این نشست را در خاک یکی از این متحدان برگزار کند. علاوه بر این، از آنجا که تمرکز نشست بر امور خاورمیانه است، برگزاری آن در این منطقه می‌توانست منطقی‌تر باشد. به همین سبب، انتخاب لهستان به‌عنوان میزبان نشست، خالی از قصدوغرض نیست.
دیپلمات‌های اروپایی، معتقدند انتخاب لهستان به‌عنوان میزبان که عضوی در اتحادیه اروپاست، تلاشی از جانب آمریکا برای ایجاد شکاف در این اتحادیه است. اعضای اتحادیه اروپا، پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، قویا از استمرار این توافق حمایت کرده و تلاش‌هایی برای نجات آن انجام می‌دهند.
از آنجا که هرگونه تصمیم‌گیری در اتحادیه اروپا به موافقت همه اعضای این اتحادیه نیاز دارد، همراهی لهستان و برخی کشورهای دیگر اروپایی با واشنگتن ممکن است برای سایر کشور‌هایی که برای نجات برجام تلاش می‌کنند، دردسرساز باشد.
در برهه اخیر، رابطه لهستان با اتحادیه اروپا تنش‌آلود شده و نشست ورشو هم ممکن است این رابطه را تنش‌آلودتر کند. اخیرا کمیسیون اروپا به‌دلیل تخلفات حکمرانی مرتبط با استقلال قوه قضائیه در لهستان، اصطلاحا اقدامات انضباطی بند هفتم را علیه ورشو فعال کرده است. این کمیسیون مدعی شده که سیستم قضایی لهستان، تحت کنترل اکثریت حاکم قرار گرفته است. دیپلمات‌ها و مقامات اروپایی در محافل خصوصی از آنچه گرم گرفتن لهستان با ترامپ می‌نامند، ابراز ناراحتی می‌کنند. آنان معتقدند گرمی روابط ورشو و واشنگتن به ضرر وحدت اتحادیه اروپاست.
