جنگ تجاری آمریکا و چین به روایت کفش

به گزارش اقتصاد نیوز، احتمالا به زودی کفش‎ در آمریکا گران می‎شود. اتحادیه فروشندگان و توزیع‎کنندگان کفش آمریکا پیش‎بینی کرده یک جفت کفش ورزشی ۱۵۰ دلاری که برای دویدن و نرمش می‎پوشید، به زودی ۲۰۶ دلار فروخته شود.

البته به فرض اینکه دونالد ترامپ برای آن دسته محصولات چینی که هنوز تعرفه گمرکی تعیین نکرده، تعرفه بگذارد.

با نگرانی از همین موضوع بوده که غول‎های بازار کفش مثل آدیداس، نایکی، دکتر مارتینز، کانورس و صدوهفتاد شرکت دیگر در اقدامی نامعمول از رئیس‎جمهوری آمریکا خواسته‎اند دست از جنگ تجاری با چین بردارد.

مدیران این شرکت‎ها در نامه‎‎شان به آقای ترامپ هشدار داده‎اند که تعرفه ۲۵ درصدی - اگر اعمال شود - پیامدهای فاجعه‎باری برای مصرف‎کننده‎ها خواهد داشت، و بیش از همه به طبقه کارگر فشار خواهد آورد.

تعرفه‎های جدید - اگر اعمال شود - قیمت بسیاری کالاهای مصرفی که از چین وارد می‎شود بالا خواهد رفت. آمریکا هر سال معادل ۳۲۵ میلیارد دلار از چین کالا وارد می‎کند.

مردم چقدر ضرر خواهند کرد؟

در این گزارش کفش را به عنوان نمونه انتخاب کرده‎ایم. ببینیم تعرفه‎های جدید روی زندگی یک کارگر یا کارمند که باید برای خود و خانواده‎اش کفش بخرد، چقدر تاثیر دارد.

اگر آن شخص بچه کوچک درحال رشد داشته باشد، قیمت میانگین کفشش از ده دلار به پانزده دلار می‎رسد. و دختر نوجوانش که کفش بسکتبال می‎خواهد، باید به جای ۱۳۰ دلار ۱۷۹ دلار بدهد. اگر همسر خانه‎دارش هم برای زمستان یک جفت چکمه جدید بخواهد، باید به جای ۱۹۰ دلار ۲۴۹ دلار بپردازد.

روی‎هم‎رفته، هزینه سالانه این خانواده معمولی آمریکایی - فقط برای یک قلم کفش - ۱۶۹ دلار بیشتر می‎شود.

اما مسئله اینجاست که تعرفه فقط برای کفش نیست. انبوهی از کالاهای مصرفی را شامل می‎شود، از لوازم خانگی گرفته تا گوشت و میوه و سبزیجات یخ‎زده.

به عنوان مثال، نتایج یک تحقیق جدید در دانشگاه شیکاگو نشان می‎دهد که قیمت ماشین لباس‎شویی ۱۲ درصد بالا رفته است.

در نتیجه تردیدی نیست که خرج یک خانوار معمولی به مراتب بیش از ۱۶۹ دلاری که برای کفش حساب کردیم، بالا خواهد رفت.

اتحادیه لباس و کفش آمریکا تخمین زده یک خانواده چهار نفره سالی ۵۰۰ دلار فقط بابت افزایش قیمت پوشاک و کفش و وسایلی که به مسافرت مربوط می‎شود، ضرر خواهد کرد.

یک شرکت مشاوره اقتصادی (Trade Partnership Worldwide) تخمین زده با افزایش تعرفه‎های گمرکی، هزینه‎های سالیانه هر خانوار متوسط آمریکایی روی‎هم‎رفته ۲۳۰۰ دلار بیشتر بشود.

ماجرای افزایش تعرفه چیست؟

از روز دهم مه (بیست اردیبهشت) آمریکا تعرفه گمرکی واردات حدود ۲۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی را از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد بالا برد.

چین هم در مقابل تعرفه حدود ۶۰ میلیارد دلار کالاهای آمریکایی را ۲۵ درصد تعیین کرد. این رقم تقریبا نصف کل واردات چین از آمریکاست. البته تعرفه‎های جدید چین از اول ژوئن (یازده خرداد) اعمال می‎شود.

 ترامپ گفته مقابله‎به‎مثل را ادامه خواهد داد. او تهدید کرده تعرفه حدود ۳۲۵ میلیارد دلار واردات آمریکا از چین را که هنوز بالا نبرده، تا همان ۲۵ درصد بالا ببرد. نظر آقای ترامپ این است که واردکنندگان آمریکایی می‎توانند به جای وارد کردن از چین سراغ کالاهای آمریکایی بروند یا از کشورهایی که تعرفه جدید شامل حال‎شان نمی‎شود وارد کنند - مثلا ویتنام یا اندونزی.اما ریک هلفنباین، مدیرعامل اتحادیه کفش و لباس، می‎گوید این کار "به این سادگی‎ها نیست".

در سال‎های اخیر حجم واردات آمریکا از کشورهایی مثل اندونزی و چین بیشتر شده است. اما تولید کفش فن‎آوری و دانشی می‎خواهد که یک شبه نمی‎شود به آن دست یافت.

آن‎طور که آقای هلفنباین می‎گوید، حدود ۷۲ درصد کفش، ۸۴ درصد پوشیدنی‎های تزئینی و ۴۱ درصد کل پوشاکی که در آمریکا فروخته می‎شود، چینی است. او می‎گوید: "ما شدیدا وابسته‎ایم. معلوم نیست این همه جنس را از کجا باید تامین کنیم. به نوعی گیر افتاده‎ایم. این تعرفه‎ها به همه به‎خصوص به بخش فروش ضربه می‎زند."

اندی پالک، سخن‎گوی اتحادیه فروشندگان و توزیع‎کنندگان کفش آمریکا، می‎گوید بعضی کفش‎هایی که از چین وارد می‎شود اساسا در آمریکا تولید نمی‎شود، و آنها که می‌شود، گران‎تر است.

به گفته آقای پالک، یک جفت کفش کوه‎نوردی دست‎کم ۳۰۰ دلار و کفش دویدن دست‎کم ۱۵۰ دلار برای مصرف‎کننده آب خواهد خورد. او معتقد است پولی که بابت تعرفه‌های جدید آقای ترامپ خرج می‎شود، می‎تواند برای ابداع و بهبود محصولات خرج شود که مصرف‎کننده‎ها همه جای دنیا از آن بهره ببرند.

می‎گوید: "شرکت‎ها از ماه‎ها قبل بودجه‎شان را می‎بندند. الان چینی‎ها مشغول تولید کفش‎های زمستان‎اند و ما داریم بودجه بهار سال آینده (۲۰۲۰) را می‎بندیم. شرکتی که این افزایش تعرفه را در بودجه سال آینده‎اش در نظر گرفته، قاعدتا از بودجه بخش طراحی و ابتکار و فن‎آوری کم کرده."

چرا جنگ تجاری راه افتاده؟

فرض آقای ترامپ این است که وقتی دولتش تعرفه‎های جدید (یا بالاتر) بر کالاهای وارداتی از چین وضع می‎کند، تولیدات آمریکایی مزیت رقابتی پیدا می‎کنند (یا اختلاف قیمت‎شان با تولید چینی کم می‎شود) و در نتیجه مصرف‎کننده آمریکایی انگیزه پیدا می‎کند جنس آمریکایی بخرد.ضمن اینکه تعرفه گمرکی یکی از اهرم‎های فشار در جنگ تجاری است.

آقای ترامپ معتقد است ضربه‎ای که به اقتصاد آمریکا وارد می‎شود در نهایت می‎ارزد، چون در درازمدت شرکت‎های چینی هم ضرر می‎کنند و اقتصاد چین ضربه می‌خورد.

به نظر می‎رسد هزینه تعرفه‎های جدید آمریکا بیش از همه بر مصرف‎کننده آمریکایی تحمیل می‎شود

موضع دولت چین چیست؟

بخش مونیتورینگ بی‎بی‎سی می‌گوید رسانه‎های حکومتی چین به مرور از لحن دوستانه‎ای که در مورد آمریکا به کار می‎گرفتند، فاصله می‎گیرند.

روزنامه گلوبال تایمز، چاپ چین، که بیشتر به امور دیپلماتیک می‎پردازد، در یکی از سرمقاله‎های اخیرش نوشته بود: "ایالات متحده امیدوار بود چین به سرعت تسلیم شود، در نتیجه برای یک جنگ طولانی آمادگی روانی نداشت."

در بخش دیگری از این سرمقاله آمده: "چین ابزارهای زیادی برای مقابله دارد. تعرفه‎های آمریکا مثل شلیک بی‎هدف با مسلسل است. آسیب‎های فراوانی به آمریکا می‎رساند که تحملش در درازمدت ممکن نیست. در مقابل، چین با دقت نشانه می‎گیرد و تلاش می‎کند به خودش آسیب نزند."

تنش تجاری/اقتصادی آمریکا و چین به رسانه‎های اجتماعی چین هم رسیده. بسیاری کاربران مطالب و تصویرهای میهن‎پرستانه منتشر می‎کنند، از جمله تصاویری از دوران جنگ که قدرت چین را برجسته می‎کند.

ترامپ دنبال چیست؟

آقای ترامپ روز سیزدهم مه توییت کرد: "بسیاری شرکت‎هایی که از تعرفه‎ها متاثر شده‎اند از چین به کشورهای دیگر آسیا مثل ویتنام می‎روند. کسی در چین باقی نمی‎ماند که (چینی‎ها) با آن معامله کنند. بسیار بد برای چین، بسیار خوب برای ایالات متحده آمریکا!"

کارشناسان معتقدند استراتژی آقای ترامپ این است که چین را وادار کند به مذاکره برگردد و گفتگوهای گسترده‎تر در باب تجارت بین دو کشور را از سر بگیرد.

دولت آمریکا چین را به مداخله سایبری، دست‎کاری نرخ ارز، نقض حقوق مالکیت معنوی، و "انتقال اجباری فن‎آوری" متهم کرده. (هر شرکت خارجی که بخواهد به بازار چین وارد شود، باید طبق مقررات یا در قالب همکاری مشترک و تاسیس کسب‎وکار جدید، فن‌آوری خود را در اختیار شرکت‎های چینی بگذارد).

آقای ترامپ معتقد است نظام موجود تجارت جهانی "از بیخ ایراد دارد" و باعث می‎شود "شرکت‎ها و کارگرهای آمریکایی در موقعیتی نابرابر فعالیت کنند و رقابت واقعی نباشد".

در سه‎ماهه اول سال ۲۰۱۹ میلادی، صادرات چین به آمریکا ۹ درصد کم شد، که بسیاری آن را نتیجه جنگ تجاری دو کشور می‎دانند.

 ترامپ معتقد است آمریکا تا اینجا برنده این جنگ بوده. اما در مقاله‎ای که اخیرا چند اقتصاددان از جمله پنه‎لوپه گلدبرگ، اقتصاددان ارشد بانک جهانی، منتشر کردند، آمده که بار اصلی جنگ تجاری دو کشور و تعرفه‎های جدید آمریکا را مصرف‎کننده‎ها و شرکت‎های آمریکایی به دوش می‎کشند.