ضربه سخت کرونا به جهان/داروی ضد ویروس معروف قدرت خود را از دست داد

به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از همشهری آنلاین: به نقل از نیویورک تایمز بر اساس بررسی که در بیش از ۱۱۰۰۰ بیمار در ۳۰ کشور با حمایت سازمان جهانی بهداشت انجام شده است، رمدسیویر که تنها داروی ضدویروسی تاییدشده در آمریکا برای درمان کووید-۱۹ است، تاثیر بر کاهش مرگ‌ومیر بیماران ندارد.

داده‌های این کارآزمایی به نام «یگانگی» روز پنجشنبه ۲۴ مهر به طور آنلاین منتشر شده است، اما هنوز بوسیله کارشناسان مستقل بررسی نشده (داوری همتا نشده) یا در ژورنالی علمی منتشر نشده است.

دکتر ایلان شوارتز، متخصص بیماری‌های عفونی در آلبرتای کانادا در این باره گفت: «این داده‌ها شواهدی قطعی به دست می‌دهند- یقینا رمدسیویر تاثیری بر کاهش مرگ‌ومیر ندارد.»

اما دکتر پیتر چین-هونگ متخصص بیماری‌های عقونی در دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو احتیاط بیشتری به خرج می‌دهد.

به گفته او، کارآزمایی‌های بزرگی مانند این که در کشورهای گوناگون با نظام‌های مراقبت‌ بهداشتی گوناگون انجام میشوند، ممکن است به اجرای پروتکل‌های درمانی ناهمسانی بینجامند که آنالیز یافته‌ها را مشکل می‌کنند.

رمدسیویر که که در ابتدا بوسیله شرکت داروسازی آمریکایی گیلیاد برای درمان ابولا و هپاتیت C ساخته شد، با وارد کردن خودش به درون ژن‌های جدید ویروسی مانع تکثیر ویروس‌ها می‌شود.

رمدسیویر در اول ماه مه پس از اینکه کارآزمایی انستیتوی ملی بهداشت آمریکا نشان داد این دارو تاثیر متوسطی در کاهش زمان بهبودی در افراد دچار بیماری شدید کووید-۱۹ دارد، از سازمان غذا و داروی آمریکا  (FDA)مجوز مصرف اضطراری دریافت کرد.

این بررسی هم نشان داد که رمدسیویر از مرگ بیماران کووید-۱۹ جلوگیری نمی‌کند و دکتر آنتونی فاوچی، رئیس انستیتوی آلرژی و بیماری‌های عفونی در آن زمان پذیرفت که رمدسیویر اثر خارق‌العاده‌ای ندارد. آنالیز نهایی این بررسی که در ۸ اکتبر در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شد، به این نتیجه رسید که «گرایشی به کاهش مرگ‌ومیر در برخی از بیماران» دریافت‌کننده این دارو مشاهده می‌شود.

شرکت گیلیاد، سازنده این دارو روز پنجشنبه با یافته‌های بررسی سازمان جهانی بهداشت مخالفت کرد و یادآورشد که در این بررسی مجموعه گوناگونی و ترکیب‌های دارویی تحت شرایطی بسیار متغیر آزمایش شده‌اند و بررسی‌های محکمتر سودمندی این دارو را نشان داده‌اند.

این داروی ضدویروسی بخشی از درمان استاندارد برای بیماران کووید-۱۹ در آمریکا بوده است و از هنگام تایید شدن آن هزاران نفر آن را دریافت کرده‌اند، از جمله دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا هنگامی که در این ماه دچار کووید-۱۹ شد.

قیمت این دارو به ازای هر دوره درمان برای بیماران دارای بیمه خصوصی در آمریکا ۳۱۲۰ دلار است.

گرچه رمدسیویر در ابتدا فقط برای استفاده در افرادی که شدت بیماری‌شان در حدی است که نیاز به اکسیژن‌درمانی یا کمک تنفسی دارند، مجوز مصرف اضطراری گرفت، در ماه اوت (مرداد) مجوز این دارو برای همه بیماران بستری بدون توجه به شدت آن گسترش داده شد.

کارشناسان در آن زمان از این اقدام FDA انتقاد کردند و گفتند اقدام این سازمان بدون شواهد علمی کافی انجام شده است.

بررسی «یگانگی» سازمان جهانی بهداشت در بیش از ۱۱۳۰۰ بیمار بزرگسال دچار کووید-۱۹ در ۴۰۵ بیمارستان در ۳۰ کشور انجام شد. این بیماران چهار داروی رمدسیویر، هیدروکسی کلروکین، لوپیناویر و اینترفرون یا اینترفرون به علاوه لوپیناویر را به صورت تکی یا ترکیب با هم دریافت کرده بودند. حدود ۴۱۰۰ بیمار هم درمان دارویی دریافت نکرده بود.

در پایان هیچکدام از این داروها یا ترکیب‌هایشان با هم  در مقایسه با بیماران بدون درمان دارویی میزان مرگ‌ومیر، نیاز به دستگاه تنفس مصنوعی یا زمان بستری را کاهش نداند.

بررسی‌های پیشین بی‌تاثیر بودن هیدروکسی کلروکین و لوپیناویر را برای درمان کرونا نشان داده‌اند. درباره اینترفرون، مولکولی که دستگاه ایمنی در پاسخ به ویروس‌ها تولید می‌کند، داده‌های کمتری منتشر شده است.

پژوهشگران در بررسی سازمان جهانی بهداشت یافته‌های کلی را «ناامیدکننده» خواندند و شواهد به دست آمده برای کنار گذاشتن امیدهای اولیه درباره اینکه هر یک از داروهای آزمایش‌شده تاثیر قابل‌توجهی در کاهش میزان مرگ‌ بیماران بستری، نیاز به کمک تنفسی یا مدت بستری شدن دارد، کافی دانستند.

دکتر ماریکار مالینسی، متخصص بیماری‌های عفونی در دانشگاه ییل می‌گوید یافته‌ّ‌های به دست آمده با توجه به یافته‌های پیشین چندان غیرمنتظره نبودند، اما هنوز ضربه بزرگی به امیدها به رمدسیویر هستند، به خصوص که بررسی سازمان جهانی بهداشت بسیار گسترده بوده است.

البته هم دکتر شوارتز و هم دکتر ماریکار یادآور شدند که رمدسیویر ممکن است در بیمارانی که در سیر بیماری زودتر آن را دریافت کنند، موثر باشد.

تصور می‌شود که شکل شدید بیماری کووید-۱۹ ناشی از پاسخ ایمنی بسیار شدید باشد که چند روز پس از استقرار عفونت ویروسی در بدن شروع می‌شود. بنابراین ممکن است اگر داروی ضدویروسی پیش از بروز این پدیده تجویز شود، آنقدر میزان ویروس را کاهش دهد که مانع تحریک شدید دستگاه ایمنی شود.