روایت آماری ریزش ۸ هزار واحدی سهام
به گزارش اقتصادنیوز، در همین راستا به نظر می‌رسد با افزایش ابهامات سیاسی طی هفته جاری، افزایش تحلیلگرانی که اعتقاد به حبابی شدن قیمت سهام دارند و افت مجدد نرخ کالاها در بازارهای جهانی علتی شده تا معامله‌گران بورس تهران در آخرین روز کاری هفته ترجیح به استراحت و انتظار برای روشن شدن ابهامات مذکور بدهند. طی روز گذشته اغلب نمادها سرخ‌پوش بودند به‌طوری که نماگر هم‌وزن (که تاثیر یکسان نمادها را نشان می‌دهد) نیز افت ۵/ ۲ درصدی را تجربه کرد. در این روز از ۳۱۸ نماد معامله شده در بورس تهران تنها ۴۹ نماد قیمت پایانی مثبت داشتند. اغلب این نمادها با دلایلی مانند افزایش سرمایه قطعی جلب نظر بورس‌بازان را در پی داشته‌اند. به عنوان مثال «خودرو» و زیر مجموعه‌های آن که در نیمه ابتدایی بازار با افت قیمتی مواجه بودند، در نیمه دوم تغییر مسیر داده و اغلب به مدار مثبت معاملات بازگشتند. خودرویی‌ها طی روز گذشته باز هم بیشترین ارزش معاملات صنایع را به خود اختصاص داد.
شناسایی سود یا عدم ارزندگی سهام؟
برخی از فعالان بازار دلایل مختلفی مانند عدم ارزندگی سهام در سطوح فعلی، کاهش خوش‌بینی‌های سیاسی و نامشخص بودن شرایط کامودیتی‌ها به‌‌خصوص نفت در بازارهای جهانی را برای افت سنگین سهام در روز گذشته عنوان می‌کنند. از جهت ارزندگی بسیاری از کارشناسان بازار هنگامی که دماسنج بورس تهران به کانال ۲۴۰ تا ۲۵۰ هزار واحدی رسیده بود هشدارهایی مبنی بر عدم ارزندگی و حبابی شدن قیمت بسیاری از سهم‌ها می‌دادند. البته طی روزهای گذشته تعداد این کارشناسان بیشتر شده و نگرانی‌ها از ایجاد حباب در قیمت بسیاری از سهم‌های بورس تهران فزونی یافته است.
در پی حمله حوثی‌های یمن به تاسیسات نفتی آرامکوی عربستان، برخی از مقامات آمریکایی ایران را متهم به دست داشتن در این اتفاق کردند. در همین راستا برخی از فعالان بازار دلیل افت ارزش بازار عموم شرکت‌های بورسی طی دو روز گذشته را افزایش ابهامات سیاسی می‌دانند. این در حالی است که اغلب مواقع بین بازارهای مالی کشور، بازار ارز بیش از بقیه تحت تاثیر عوامل سیاسی قرار می‌گیرد. در همین حال قیمت دلار طی هفته اخیر تغییر چندانی نداشته است و تنها در محدوده ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان تا ۱۱ هزار و ۶۰۰ تومان در نوسان بوده است. در همین راستا به نظر می‌رسد تنها دلیل افت شاخص کل در روز گذشته عوامل سیاسی نبوده است. به نظر می‌رسد مخالفت کشورهایی مانند فرانسه و ژاپن با اتهام دست داشتن ایران در حمله به آرامکو موجب تعادل فضای حاکم شده است. طی هفته جاری شاهد واکنش‌های نسبتا شدید سهام کامودیتی به تغییرات قیمتی کالاها در بازارهای جهانی بودیم. این در حالی است که پیش از این در مرداد ماه قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی به ویژه نفت در سطوح پایین‌تری نسبت به قیمت فعلی تثبیت شده بودند اما در آن وضعیت نیز شاهد رشد قیمت سهام کالایی در بورس تهران بودیم. بنابراین به نظر نمی‌رسد انعکاس قیمت‌های جهانی محصولات کالایی دلیل اصلی اصلاح نزدیک به ۸ هزار واحدی شاخص کل باشد. نگاهی به رشد شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال جاری نشان دهنده جهش ۶۵ درصدی این نماگر در بازه ۶ ماهه است. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در بازارهای موازی عموما شاهد رکودهای عمیقی بوده‌ایم. این شرایط موجب هراس بورس‌بازان از اصلاح قیمتی سهام و از دست رفتن سودهای چند ۱۰ درصدی آنها شده است. به همین دلیل معامله‌گران بازار سرمایه این روزها با احتیاط بیشتری عمل کرده و با کوچک‌ترین بهانه‌ها ترجیح به ذخیره سودهای کسب شده و انتظار برای تعیین تکلیف مسیر بعدی بازار سهام داده‌اند.
گام بعدی: رونق یا رکود؟
در هفته جاری شاهد رشد ۴/ ۲۹ درصدی متوسط ارزش معاملات نسبت به دوره مشابه قبلی بودیم. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که تغییرات شاخص کل پس از تجربه ۸ هفته مثبت به مدار منفی بازگشت. اما این تغییر جهت بازار در بازه هفتگی لزوما به معنی شروع اصلاح قیمتی سهام و غلبه فضای رکودی بر بازار نیست. همیشه در روندهای مثبت، شاهد نوسانات منفی و برعکس بوده‌ایم. در همین راستا به نظر می‌رسد تشخیص مسیر بعدی بورس تهران کاری دشوار یا حتی نشدنی باشد. ارزش معاملات خرد، نرخ ارز، وضعیت بازار جهانی، شرایط بازارهای رقیب و گاها ارزش سفارش‌های مانده در صف‌های خرید و فروش می‌توانند معیارهای مناسبی برای پیش‌بینی روند آتی بازار سهام باشند. براین اساس روز گذشته ارزش معاملات خرد سهام (بدون احتساب معاملات بلوک و اوراق) بیش از هزار و ۵۲۵ میلیارد تومان بود. در همین حال ارزش مازاد عرضه سهام ۷۲ شرکت در کف قیمتی مجاز روزانه (ارزش صف فروش) حدود ۹۴ میلیارد تومان بود. البته در جبهه مقابل ۲۹ نماد تجربه‌گر صف خرید با مجموع ارزش ۵۴ میلیارد تومان بودند. تقاضای نسبتا سنگین سهم‌های ارزنده از نظر بازار، ارزش بالای معاملات و صف‌های خرید نه چندان سنگین با توجه به متوسط افت قیمت‌ها در بورس تهران نماگر عدم تسلط رکود و اصلاح عمیق در شرایط حاضر است. دیگر عواملی که جهت گام بعدی بورس تهران را تعیین می‌کنند نرخ ارز به واسطه حضور پر رنگ ابرشرکت‌های صادراتی و قیمت کالاها در بازار جهانی هستند. شرکت‌های کامودیتی محور بخش عمده‌ای از بازار سهام را تشکیل می‌دهند. به‌طوری که اگر سایه رکود جهانی از سر بازارها برچیده شود و اوضاع سیاسی بهبود یابد، برای بورس تهران می‌توان سطوح بسیار بالاتری را در نظر گرفت. اثرگذاری این دسته از شرکت‌ها به طوری است که روز گذشته سه نماد «فولاد»، «شتران» و «شپنا» به عنوان سه نمادی که بیشترین تاثیر بر دماسنج اصلی بازار را داشتند، در مجموع مسبب ۱۰۴۳ واحد از افت نماگر اصلی بازار بودند. با توجه به خوش‌بینی‌های سیاسی ایجاد شده طی مدت اخیر و توییت روز گذشته ترامپ مبنی بر حل جنگ تجاری با چین تا قبل از سال ۲۰۲۰ میلادی، به نظر می‌رسد می‌توان در این زمینه به تحولات بورس تهران خوشبین بود.
