ترامپ: خروج آمریکا از برجام محاسبات ایران را بر هم زد

به گزارش اقتصادنیوز، به نقل از بی‌بی‌سی؛ رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی در جمع نمایندگان کنگره از حزب جمهوریخواه گفت که "با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، محاسبات ایران برهم ریخت و این کشور دیگر آن کشور دو سال پیش نیست."

آقای ترامپ در این سخنرانی از شرایط نامناسب اقتصاد ایران سخن گفت و افزود: "ایران حالا شاهد اعتراضات مردم و شرایط اقتصادی است که چیز چندانی از آن باقی نمانده است." وی در اشاره تلویحی به تصمیم دولت قبلی آمریکا به آزاد کردن منابع مالی جمهوری اسلامی و انتقال مبالغی پول نقد به ایران همزمان با آزادی چند شهروند دوتابعیتی در ایران، گفت: "آن توافق اتمی و پولی که نقدا و با هوپیما به ایران دادند، اشتباه بود."

دونالد ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی توافق هسته‌ای با ایران - برجام - را توافقی بد توصیف کرده بود که مانع از دستیابی جمهوری اسلامی به تسلیحات اتمی در بلندمدت نخواهد شد. وی همچنین حکومت ایران را متهم کرده بود که دارایی‌های آزاد شده را به جای بهبود شرایط اقتصادی مردم این کشور، به فعالیت‌های برون مرزی و، به گفته او، حمایت از تروریسم و بی‌ثبات‌سازی منطقه اختصاص داده بود.

در ماه مه سال گذشته، رئیس جمهوری آمریکا رسما خروج کشورش از برجام را اعلام کرد و از ماه اوت، تحریم‌های هسته‌ای علیه جمهوری را به تدریج بازگرداند. اوایل ماه نوامبر، بخش انرژی شامل صادرات نفت و همچنین بخش خدمات مالی و بانکی ایران مورد تحریم قرار گرفت.

با وجود تحریم نفتی، ایالات متحده هشت کشور خریدار نفت ایران را به مدت شش ماه از تحریم نفتی معاف کرد. این مهلت روز ٢ ماه می - ماه آینده میلادی - به سر می‌آید و هنوز مشخص نیست که آیا آمریکا با تمدید این مهلت موافقت خواهد کرد یا نه. آمریکا هنگام اعطای معافیت نفتی گفته بود که در صدد وادار کردن حکومت ایران به تغییر رفتار خود است و نه وارد کردن فشار بر "کشورهای متحد" هرچند به گفته کارشناسان، نگرانی از افزایش سریع بهای نفت در صورت قطع صادرات نفت ایران در این تصمیم موثر بود.

آمریکا از کشورهای معاف از تحریم خواسته بود که خرید نفت خود از ایران را به تدریج کاهش دهند و منابع دیگر را جایگزین آن کنند.

برایان هوک، نماینده ویژه وزارتخارجه آمریکا در امور ایران، گفته است که سه کشور از هشت کشور معاف از تحریم نفتی ایران توانسته‌اند خرید نفت از این کشور را به صفر کاهش دهند. هشت کشور معاف از تحریم نفتی عبارت هستند از چین، هند، یونان، ایتالیا، تایوان، ژاپن، ترکیه و کره جنوبی اما آقای هوک سه کشور مورد اشاره خود را نام نبرده است.

نماینده آمریکا در امور ایران همچنین نسبت به امکان کاهش بیشتر صادرات نفت ایران از طریق محدودیت بیشتر معافیت‌های نفتی نیز ابراز خوش‌بینی کرده است. وی گفته است "شرایط بهتری در بازار نفتی ایجاد شده که به حرکت ما به سوی صفر شدن فروش نفت ایران سرعت می‌بخشد."

به گفته برایان هوک، تحریم نفتی ایران باعث شد تا صادرات نفت ایران در مقایسه با دوره قبل از اعلام تحریم یک و نیم میلیون بشکه در روز کاهش بیابد. وی افزود "این تصمیم باعث شد که رژیم ایران از دسترسی به بیش از ده میلیارد دلار پول نفت، یعنی حدود سی میلیون دلار در روز، محروم شود."

با وجود اظهارات اقای هوک، در روزهای اخیر بهای نفت خام در بازار جهانی رو به افزایش بوده و قیمت نفت خام از نوع برنت به ٧٠ دلار در بشکه نزدیک شده است که بالاترین رقم در سال جاری است. احتمال کاهش صدور نفت ایران در ماه مه و اختلال در عرضه نفت ونزوئلا عامل این افزایش عنوان شده است.

برخی ناظران نفتی گفته‌اند که احتمال دارد دولت آمریکا معافیت چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه را با شرط کاهش تدریجی واردات از ایران تمدید کند و ایتالیا، یونان و تایوان را از فهرست معافیت‌ها خارج سازد. در چنین صورتی ایران قادر به صدور حدود یک میلیون بشکه نفت خام در روز خواهد بود.

در عین حال، تحریم مالی و بانکی ایران بازگرداندن عواید ارزی ناشی از صدور نفت خام را با دشواری مواجه می‌کند.