نیم‌قرن با اقتصاد ایران؛ ۵ برش از 13 دی‌ماه آغاز هر دهه

طرح رآکتور اتمی در جنوب ایران مسکوت ماند /پاسخ جهانگیری به انتقاد از کیفیت و قیمت خودرو

کدخبر: ۳۸۳۰۶۹
اقتصادنیوز : مهم‌ترین سرتیترهای صفحه‌های اقتصادی مطبوعات 13 دی‌ماه در ابتدای هر دهه در نیم قرن گذشته از این قرار بوده است: رشد 670 درصدی شکاف ارزی / احمدی‌نژاد: خجالت می‌کشم بگویم بیکار داریم
طرح رآکتور اتمی در جنوب ایران مسکوت ماند /پاسخ جهانگیری به انتقاد از کیفیت و قیمت خودرو

به گزارش اقتصادنیوز تکرار اشتباهات محصول ندانستن‌ها است،اگر از گذشته اطلاع داشته باشیم شاید از آن درس بگیریم و مسیرهای اشتباه را تکرار و تجربه نکنیم.یکی از حوزه هایی که می تواند ماشین زمان به آن سفر کند اقتصاد است، اقتصاد ایران در نیم قرن گذشته همچون سایر حوزه های حیات اجتماعی با فراز و فرود های بسیاری روبرو شده است.


تازه‌ترین خبرها و تحلیل‌های اقتصادی را در اینستاگرام اقتصادنیوز مشاهده کنید


اتفاقات مشابهی بر اقتصاد ایران رفته و تصمیمات متفاوتی برای آن گرفته شده است اما به نظر می رسد با نتایج یکسان روبرو هستیم.«در نیم قرن با اقتصاد ایران» اخبار مهم اقتصادی ایران و جهان را مرور می کنیم.سال اول هر دهه را به عنوان نقطه بررسی تاریخ اقتصادی قرار داده ایم.این مطلب با عنوان نیم قرن با اقتصاد ایران منتشر می شود،در طول بررسی تاریخ اقتصادی پنج دهه گذشته ممکن است به حوادث مهم و اثر گذار برخورد کنیم که این اخبار و وقایع را نیز منتشر می کنیم.روزنامه اطلاعات به دلیل سابقه 90 ساله آرشیو قوی و رویکرد صرف خبری در بازتاب وقایع پایه این بررسی قرار گرفته است.

 

13 دی 1350؛ تمام صنایع بزرگ پاکستان ملی شد

ذوالفقار علی بوتو، رئیس جمهوری پاکستان تمام صنایع بزرگ این کشور را ملی کرد و دستور داد که دولت کنترل آنها به‌دست گیرد. بوتو گفت که موج ملی شدن صنایع شامل سرمایه‌های خارجی نخواهد شد، بوتو که تصمیم خود را در یک نطق رادیویی به اطلاع مردم پاکستان رساند، گفت: ملی کردن صنایع جزئی از برنامه کار او و قولی است که برای اصلاحات بزرگ صنعتی به ملت داده است. بوتو در نطق خود گفت از امروز صنایع بزرگ ازجمله صنایع آهن و پولاد و کارخانه‌های ماشین‌سازی تحت‌کنترل و فرماندهی خلق قرار گرفته است. این صنایع که ملی شده‌اند در سرنوشت فرد فرد مردم پاکستان موثر هستند.صنایعی که ملی شده‌اند شامل تمام صنایع مادر، صنایع برق، کارخانه‌های تراکتورسازی، صنایع شیمیایی و تصفیه‌خانه‌های نفت و گاز می‌شود.

درآمد جهانگردی ایران پس از 5 سال دو برابر شد

201 هزار توریست، در شش ماه اول سال‌جاری از ایران بازدید کرده‌اند. آمار سازمان جلب سیاحان نشان می‌دهد: در نیمه اول سال‌جاری ورود جهانگردان خارجی به ایران، نسبت به شش ماه مشابه سال گذشته 14 درصد افزایش یافته است. در شش ماه اول سال گذشته جمعا حدود 177 هزار توریست از مرزهای مختلف وارد ایران شده‌اند، درصورتی‌که در نیمه اول سال‌جاری این تعداد به 201 هزار نفر افزایش یافته است.

طبق آمار درآمد ارزی ایران از محل جهانگردی و توریستی که در سال 44 فقط 21 میلیون دلار بود، در سال گذشته به 45 میلیون دلار افزایش یافت و به این ترتیب درآمد جهانگردی ایران پس از سپری شدن پنج سال دو برابر شده است.

همین آمار حاکی است که افزایش جهانگردان، تاسیسات جهانگردی و هتل‌ها را به 3 برابر افزایش داده و از 125 هتل به 381 هتل رسیده است.

طرح رآکتور اتمی در جنوب ایران مسکوت ماند

از چندی پیش طرحی در دست مطالعه بود که به موجب آن باید یک رآکتور اتمی برق در جنوب ایران ایجاد شود، ولی کارشناسان پس از مطالعه، طی گزارشی اعلام داشتند که ایجاد رآکتور اتمی تولید برق ضروری و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست و لذا بهتر است اجرای این طرح مسکوت بماند. کارشناسان معتقدند حداقل ظرفیت یک کارخانه برق اتمی حدود 500 مگاوات است و  علاوه‌بر اینکه ایجاد این رآکتور به 140 میلیون دلار سرمایه اولیه احتیاج دارد، بلکه 15 میلیون دلار نیز هزینه جاری سالانه خواهد داشت که باید هر سال برای ادامه کار رآکتور اتمی برق پرداخت نمود. کارشناسان اضافه می‌کنند ایجاد رآکتور اتمی تولید برق اولا در کشوری که تولیدکننده عمده نفت و گاز است و با توجه به میزان مصرف فعلی ضروری و اقتصادی خواهد بود و در ثانی با مطالعاتی که پیرامون مصارف برق در حال حاضر و دهه جاری انجام گرفته، معلوم شده است. نیازی به ایجاد رآکتور اتمی تولید برق نیست، مولدهای برق و توربین‌های تولید برق سدها کافی است.

ولی پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش قابل‌ملاحظه مصرف برق در دهه آینده (1980) امکان دارد اقدام به نصب رآکتور اتمی تولید برق شود.

سود ویژه عرضه‌شده در بورس بنای مالیات خواهد بود

وزارت دارایی از بورس اوراق بهادار درخواست کرد سود ویژه سهام عرضه‌شده شرکت‌ها در بورس را به این وزارتخانه اعلام دارد. وزارت دارایی با دریافت میزان سود ویژه هر یک از شرکت‌ها از طرف بورس، رقم سود اعلام‌شده را در اختیار حوزه مالیاتی مربوطه قرار می‌دهد تا براساس همین سود برگ تشخیص مالیات این شرکت‌ها را صادر کنند.

شرکت‌هایی که سهام خود را در بورس اوراق بهادار عرضه می‌دارند ناگزیرند براساس مقررات بورس کلیه‌ امور و حسابرسی را توسط حسابداران قسم‌خورده تنظیم کنند تا سهام شرکت‌ها مورد پذیرش بورس قرار گیرد.

13 دی 1360؛ جلوگیری از ورود 700 هزار زیرپیراهنی برای یکی از ارگان‌ها

مهندس میر حسین موسوی نخست‌وزیر در پاسخ به این سوال که آیا کنترل ارز و سهمیه‌بندی آن ادامه خواهد داشت؟ گفت: سهمیه‌بندی ارز که به مناسبت ضرورت‌ها به‌صورت یک کار شجاعانه در شورای اقتصاد آغاز شد، اینک توسعه‌یافته و با تجربه دو ماه گذشته و جمع‌بندی این تجارب، برای اولین بار در تاریخ بودجه‌نویسی و برنامه‌ریزی خودمان به سمت برنامه‌ریزی دقیق پیش می‌رویم و مسلما این امر به ما کمک خواهد کرد که وابستگی‌های خود را به بیگانگان کاهش دهیم و از ورود بسیاری از کالاهای غیرضروری به کشورمان جلوگیری کنیم و زمینه رشد و شکوفایی صنایع خودمان را فراهم سازیم.

وی گفت: تجربه دو ماه گذشته واقعا برای ما تکان‌دهنده بوده است. به‌طور مثال یکی از اقلامی که جلوی ورود آن گرفته شد 700 هزار زیرپیراهن برای یکی از ارگان‌ها بوده است.

ما یقین داریم که استقامت ما در این راه به تغییر الگوی مصرف کمک خواهد کرد و ضمن سالم‌تر ساختن اقتصاد ما، در رشد صنایع ما نیز موثر خواهد بود و اثرات روحی بسیار عمیقی در جامعه ما خواهد گذاشت.

13 دی 1380؛ صادرات غیرنفتی از مرز 3 میلیارد دلار گذشت

طی 9 ماه اول سال‌جاری 11 میلیون و 754 هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش سه میلیارد و 63 میلیون دلار به خارج صادر شد که با احتساب صادرات چمدانی و بازارچه‌های مرزی این رقم به 3 میلیارد و 233 میلیون دلار رسید.گمرک ایران، رشد ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی در 9 ماه نخست سال‌جاری را 6/14 درصد و رشد وزنی کالاهای مذکور را 2/7 درصد اعلام کرد.

پاسخ جهانگیری به انتقاد از کیفیت و قیمت خودرو

احمد رهبری، نماینده گرمسار از مهندس اسحاق جهانگیری ، وزیر صنایع ومعادن در مورد کیفیت پایین و قیمت بالای خودروهای داخلی و بی‌توجهی به کیفیت خودروهای تولیدی سوال کرد.

وی همچنین فروش خودرو داخلی ازجمله زانتیا در بازار کشور را به قیمت بالاتر از نرخ صادراتی مورد  انتقاد قرار داد و ضمن بی‌هویت خواندن صنعت خودرو به تشریح اثرات زیان‌بار اقتصادی و اجتماعی تولید خودرو غیراستاندارد پرداخت. جهانگیری در پاسخ به این سوال، کیفیت تولید خودرو را رو به بهبود توصیف کرد و گفت: مشکل پیکان از 190 نمره منفی به 40 تا 50 نمره منفی کاهش یافته است.

جهانگیری سپس توضیح داد: قیمت‌گذاری خودرو توسط شورای اقتصاد در حاشیه بازار انجام می‌شود، ولی برای آن که همین حاشیه بازار نیز کنترل شود، ستادی در وزارت صنایع و معادن تشکیل داده‌ایم که قیمت‌ها را تضمین می‌کند.

وی اضافه کرد: اگر بخواهیم برای آنکه مردم کمتر در نوبت بمانند و خودرو وارد کنیم باید حدود 2 میلیارد دلار ارز کشور را برای واردات سالانه 200 هزار دستگاه خودرو اختصاص دهیم.

وی بار دیگر تاکید کرد: قیمت‌گذاری خودروها به هیچ وجه به خودروسازان واگذار نشده بلکه شورای اقتصاد آن را به وزیر صنایع و معادن داده و وزیر به یک کمیته 4 نفره واگذار کرده است که یکی از آن 4 نفر مدیرعامل شرکت خودروساز خواهد بود.

تصویب نحوه فروش سهام 137 شرکت دولتی

 هیات وزیران زمان‌بندی و چگونگی واگذاری و فروش سهام 106 شرکت متعلق به سازمان صنایع ملی ایران و 31 شرکت متعلق به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران را تصویب کرد. براساس این مصوبه، سازمان خصوصی‌سازی موظف است طبقه برنامه زمان‌بندی شده نسبت به فروش سهام 106 شرکت تخصصی سازمان صنایع ملی ایران و 31 شرکت متعلق به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از طریق مزایده و بورس تا سال 1383 اقدام کند.

13 دی 1390؛ احمدی‌نژاد: خجالت می‌کشم بگویم بیکار داریم

محمود احمدی‌نژاد در مراسم افتتاح پیشرفته‌ترین کارخانه تولید فولاد در هرمزگان با اشاره به موضوع بیکاری گفت: خیلی وقت‌ها از اینکه بگوییم در فلان جا بیکار داریم، خجالت می‌کشم. چرا باید با این همه منابع و استعداد، بیکاری داشته باشیم؟

وی با طرح این سوال که چرا باید در کشوری با این همه ثروت، منابع و نعمت مشکلی به نام بیکاری وجود داشته باشد؟ اظهار کرد: البته یکی از این مشکلات مربوط به اجرا نشدن صحیح عدالت است. وی تصریح کرد: معلوم است آنهایی که از اجرای عدالت می‌ترسند، هیچ وقت حاضر به اعتراف به این موضوع نیستند که اجرای عدالت سبب ضربه خوردن به منافع آنها می‌شود و منافع آنها در صورت اجرای عدالت، آسیب می‌‌بیند.

رشد 670 درصدی شکاف ارزی

نرخ دلار در بازار کشور در طی ماه‌های گذشته از سال رشد 5/52 درصدی را نشان می‌دهد. همچنین شکاف ارزی از 76 تومان در فروردین امسال به 584 تومان در معاملات دیروز رسیده است که نشان‌دهنده رشد 670 درصدی شکاف ارزی طی 9 ماه گذشته از سال است.

بر این اساس در حالی که دلار در اولین روز پس از تعطیلات نوروز امسال با نرخ 1115 تومان به فروش می‌رسید در بازار دیروز با رکورد جدید 1700 تومان برای فروش مواجه شد. این در حالی است که بیشتر این افزایش در 2 ماه اخیر اتفاق افتاده است. براساس ارقام منتشرشده از بازار ارز، 5/34 درصد این افزایش در 40 روز اخیر محقق شده است. در این مدت 2 بار معاونین ارزی بانک مرکزی تغییر کردند.

در این مدت رئیس‌کل بانک مرکزی بارها از اجرای سیاست‌های جدید این نهاد برای مبارزه با پدیده‌ای که بانک مرکزی از آن به‌عنوان سفته‌ّبازی یاد می‌کند، سخن گفته است. وعده دلار 1000 تومانی نیز یکی از وعده‌هایی بود که محمود بهمنی در این مدت به آن اشاره کرد.

پیشنهاد تشکیل بازار آتی ارز برای مواجهه با نوسانات

برخی کارشناسان و فعالان اقتصادی از بانک مرکزی خواستند به جای تاکید بر کنترل نرخ ارز به‌دنبال ثبات‌بخشی در بازار از طریق ابزارهایی مانند بازار آتی ارز باشد.

افزایش نرخ دلار در بازار غیررسمی و نتیجه ندادن سیاست‌های کنترلی در 10 ماه گذشته با اعتراض فعالان و کارشناسان اقتصادی روبه‌رو شده است به اعتقاد آنان سیاست‌گذاری پولی باید از میان دو راهکار کنترل نرخ ارز و ثبات‌بخشی به بازار گزینه دوم را انتخاب کند.

 

  • اطلاعات13 دی 1350
  • اطلاعات13 دی 1360
  • اطلاعات13 دی 1380
اخبار روز سایر رسانه ها
    تیتر یک
    کارگزاری مفید