مدرک CFA چه تفاوتی با مدرک FRM دارد؟

تفاوت عمده بین این دو دوره در مفاهیمی است که خواهید آموخت. در حالی که دوره CFA یک دوره عمومی تر است و دانشپذیران را به دانشی از جنس سرمایه گذاری، مشتقات، درآمد ثابت، امور مالی شرکت و تجزیه و تحلیل مجهز می‌کند، دوره FRM یا مدیریت ریسک مالی یک دوره نسبتاً تخصصی است که بر تکنیک‌های مدیریت ریسک تاکید دارد.

معرفی آزمون CFA و آزمون FRM

در این بخش هر دو آزمون را معرفی و به تفاوت‌های هر کدام خواهیم پرداخت:

آزمون CFA

منظور از CFA تحلیلگر خبره مالی و سرمایه گذاری است که مخفف عبارت Chartered Financial Analyst است و یکی از مدارک معتبر بین المللی در حوزه مالی به شمار می رود.

آزمون CFA در سه سطح برگزار می شود:

• سطح اول: شامل 180 سوال چند گزینه‌ای

• سطح دوم: 88 سوال چندگزینه‌ای، 4 تا 6 سوال در هر مجموعه

• سطح سوم: پاسخ کوتاه به همراه 44 سوال چند گزینه‌ای

مهمترین سرفصل‌های این آزمون شامل اقتصاد، روش کمی، گزارشگری و تحلیل مالی، امور مالی شرکتی، سرمایه گذاری، درآمد ثابت و مدیریت پرتفوی می شود.

هدف از دوره CFA تربیت متخصصانی است که بتوانند به شرکت‌ها در حوزه سرمایه گذاری کمک کرده و سود را به حداکثر برسانند. این موارد شامل مشاوره سرمایه گذاری، مدیریت پرتفوی شرکت و ارزیابی داده‌های مالی می شود.

آزمون FRM

FRM به معنای مدیر ریسک مالی بوده و مخفف عبارت Financial Rick Manager است. آزمون FRM توسط اتحادیه جهانی ریسک حرفه‌ای (GARP) برگزار می‌شود.

آزمون FRM در دو بخش به شرح زیر برگزار می‌شود:

• بخش اول: 100 سوال چندگزینه‌ای

• بخش دوم: 80 سوال چند گزینه‌ای

بخش اول آزمون FRM بر مباحث ارزیابی ریسک مالی همچون مبانی مدیریت ریسک، تجزیه و تحلیل کمی، بازارها و محصولات مالی و مدل‌های ارزیابی و ریسک تأکید دارد.

بخش دوم آزمون FRM بر کاربرد مباحث و ابزارهای مطرح شده در بخش اول تأکید دارد: ریسک بازار، ریسک اعتباری، ریسک عملیاتی و انعطاف پذیری، مدیریت ریسک خزانه و نقدینگی، مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه گذاری از جمله این موارد هستند.

نرخ قبولی آزمون CFA و آزمون FRM

با مقایسه نرخ قبولی این دو آزمون طی سال های اخیر تا حد زیادی می‌توان به میزان دشواری این آزمون‌ها پی برد. هر کدام از این آزمون‌ها را در ادامه به تفکیک بررسی می‌کنیم:

نرخ قبولی CFA

نرخ قبولی 10 سال اخیر برای سطح یک آزمون CFA معادل 42 درصد، برای سطح دوم 45 درصد و برای سطح سوم 54 درصد بوده است.

لازم به ذکر است که نتایج آزمون سطح های یک و دو CFA معمولا دو ماه و برای سطح سه حدود سه ماه پس از تاریخ آزمون اعلام می شوند.

نرخ قبولی FRM

آخرین دیتای نرخ قبولی آزمون FRM برای دو بخش به شرح زیر است:

• 51 درصد برای قسمت اول آزمون (آگوست 2022)

• 57 درصد برای قسمت دوم آزمون (آگوست 2022)

همان‌طور که انتظار می‌رود با موفقیت در بخش اول، احتمال قبولی در بخش دوم بیشتر می‌شود. میانگین 12 ساله نرخ قبولی آزمون FRM پارت اول معادل 46 درصد است و طی این سال‌ها از 39 درصد تا 53 درصد در نوسان بوده است. میانگین ۱۲ساله نرخ قبولی آزمون FRM پارت دوم معادل 57 درصد است و طی این بازه زمانی از 50 تا 62 درصد نوسان داشته است.

به نظر می‌رسد نرخ قبولی برای FRM قسمت اول و قسمت دوم از سال 2018 هم‌زمان با رشد ثبت‌نام داوطلبان FRM روندی صعودی داشته باشد. به همین دلیل جالب است که ببینیم نرخ قبولی امتحانات FRM چگونه با فرمت جدید امتحانات رایانه محور CBT در حال افزایش است.

هزینه آزمون CFA و آزمون FRM

برای ثبت نام در این آزمون‌ها باید هزینه آن را به صورت دلاری (یا سایر ارزهای معتبر) پرداخت و برای شرکت در آن به یکی از کشورهای خارجی همچون ترکیه یا امارات مسافرت کرد. هزینه هر کدام از این آزمون‌ها به شرح زیر است:

هزینه آزمون CFA

هزینه آزمون CFA به زمانی که برای آن ثبت نام می کنید بستگی دارد. ثبت نام آزمون زود هنگام که کمتر از سه ماه فرصت دارد معادل 900 دلار و برای ثبت نام در آزمون استاندارد که سه ماه مهلت دارد 1200 دلار است. به جز هزینه هر کدام از آزمون ها، لازم است معادل 350 دلار نیز برای ثبت نام اولیه یا One-Time Enrollment Fee پرداخت شود.

هزینه آزمون FRM

یک هزینه اولیه معادل 400 دلار آمریکا تنها برای یکبار مضاف بر هزینه ثبت نام در آزمون FRM از متقاضی دریافت می‌شود. برای ثبت نام در هر دو بخش آزمون FRM، داوطلب باید 800 دلار پرداخت کند. باید در نظر داشت که هزینه ثبت نام نباید به هیچ عنوان از سوی کاربر ایرانی یا موسسه ایرانی واریز شود.

سخن آخر

گفتیم که آزمون CFA و آزمون FRM برای دانشجویان، دانش آموختگان و فعالان بازارهای مالی اهمیت بالایی دارد. دوره CFA بر مباحثی همچون اقتصاد، روش کمی، گزارشگری و تحلیل مالی، امور مالی شرکتی، سرمایه گذاری، درآمد ثابت و مدیریت پرتفوی متمرکز است. حال آنکه در دوره FRM ریسک بازار، ریسک اعتباری، ریسک عملیاتی و انعطاف پذیری، مدیریت ریسک خزانه و نقدینگی، مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه‌گذاری اهمیت دارد.

با توجه به اهمیت این مدارک، دوره ‌های آموزشی مختلفی برای آمادگی آزمون‌های بین المللی طراحی و اجرا شده است که می توان با شرکت در آنها، مسیر قبولی در این آزمون ها را هموارتر ساخت.