سند دار شدن اراضی کشاورزی خوب یا بد؟

به گزارش اقتصادنیوز، رئیس سازمان امور اراضی کشور اعلام کرد که در حال حاضر 70 درصد اراضی کشاورزی کشور فاقد سند مالکیت است که تلاش داریم با تهیه کاداستر اراضی این مشکل در یک دوره 5 تا 7 ساله حل شود.

قباد افشار در این باره گفت که با تخصیص بیش از 700 میلیارد ریال در بودجه سال 94 به این بخش، تلاش داریم عملیات اجرای کاداستر اراضی کشاورزی با سرعت بیشتری انجام شود. چرا که در راستای سند دار شدن اراضی کشاورزی با سازمان ثبت اسناد و املاک کشور توافقاتی داشته ایم و امیدواریم در یک دوره زمانی 5 تا 7 ساله کل اراضی کشاورزی کشور سند مالکیت دریافت کنند.

حال برخی بر این باورند افزایش ساخت و سازها در اراضی کشاورزی و کاهش فعالیت های کشاورزی در شمال کشور دلیل پیگیری سازمان ثبت اسناد شده است و برخی دیگر بر این باورند باید هر چه زودتر این اراضی سندار شوند.

به گفته رئیس سازمان امور اراضی کشور با اجرای نقشه کاداستر اراضی کشاورزی وضعیت آب، خاک، تولید و مسائل حقوقی اراضی به طور دقیق شناسایی و ساماندهی می شود تا مشکل کشاورزان برای تهیه وثایق بانکی و ایجاد افزایش سرمایه گذاری در این بخش برطرف شود. اگر اراضی کشاورزی کشور سند دار شوند این امر سبب تکمیل شدن طرح کاداستر می شود و انگیزه کشاورزان برای سرمایه گذاری در اراضی خود نیز افزایش می یابد.

افشار با اشاره به رفع مشکلات مالکیتی اراضی کشاورزی و استفاده از اسناد در بانک ها برای دریافت تسهیلات را از دیگر مزایای سند دار شدن اراضی کشاورزی به ایرنا اظهار کرد که طی سال های گذشته حدود 7.18 میلیون هکتار از اراضی کشور(معادل 11 درصد) در چرخه تولید محصولات کشاورزی قرار داشته که براساس نتایج رسمی سرشماری کشاورزی در سال 93 میزان این اراضی به 6.16 میلیون هکتار کاهش یافته که البته کاهش حدود 5.2 میلیون هکتاری فقط به دلیل تخریب و تغییر کاربری اراضی نبوده بلکه بایر شدن زمین ها نیز در این امر نقش بسزایی داشته است.

به گزارش اقتصادنیور، پیش‎تر عضو هیات‌علمی موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی‌، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی گفته بود که تاکنون 35 درصد زمین‌های کشاورزی سنددار شده‌اند اما به نظر می‌رسد این کار نیاز به یک قانون مشخص دارد تا بتوان طبق آن عمل کرد.
به گفته فاطمه پاسبان ، قانونی که در حقیقت تا کنون اجرا نشده بود اما حالا تصمیم گرفته‌اند که این کار را انجام دهند. وگرنه که روال کار این طور بوده که همواره هم
محققان و هم خود کشاورزان این معضل را در بخش کشاورزی در حقیقت بیان می‌کردند. به عبارتی تاکنون هرچند کشاورزان می‌توانستند سند بگیرند ولی این طور نبوده که قانونی وجود داشته باشد که طبق آن همه کشاورزان بتوانند این کار را انجام دهند. اما هم‌اکنون بر اساس این مصوبه‌ای که اعلام شده دیگر طبیعتاً همه کشاورزان می‌توانند به بخش‌های مربوطه مراجعه کنند و زمینی را که در اختیارشان است، سنددار کنند. اما برای اجرایی شدن این موضوع هنوز بسترهایش آماده نشده و باید بررسی بیشتری کرد تا مشخص شود واقعاً بسترهایش آماده شده که بخواهند چنین کاری را انجام دهند یا نه.

او بر این باور است که برای اجرای این طرح، زمین‌هایی که هم‌اکنون در اختیار کشاورزان است باید تفکیک و سپس این طرح اجرا شود. اما باید توجه کرد که ما یک قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی هم داریم و از سوی دیگر یک قانونی هم داریم که می‌گوید در حقیقت زمین‌هایی که برای کشاورزی در نظر گرفته می‌شود باید حدنصاب فنی داشته باشند.

پاسبان در تشریح سند دار کردن اراضی کشاورزی به تجارت فردا اعلام کرد که این دو مورد باید حتماً در اینها رعایت شود. حالا من نمی‌دانم که چطور اینها همزمان با هم رعایت می‌شوند. اما باید توجه کرد که ما به یک نظام ارزیابی و نظارت نیاز داریم که بتواند خیلی از موارد مورد نیاز ما را تامین کند. در حقیقت الان مشخص نیست در هر منطقه‌ای، برای هر جایی حدنصاب کشاورزی کردن چقدر باید باشد. مثلاً باید حدنصاب فنی روی زمین کشت را انجام داد یا اینکه از فناوری و تکنولوژی استفاده و فضا را مهیا کرد تا ماشین‌آلات استاندارد وارد شوند.

وی بر این باور است که وقتی مالکیت زمین را به یک فرد می‌دهید یک اطمینان خاطر و یک امنیتی به وجود می‌آید که مانند زمانی است که فرد صاحب یک خانه می‌شود. در آن شرایط مثلاً شما فکر می‌کنید این خانه را به هر حال هر طور که دل‌تان می‌خواهد مرتب کنید‌، تمیز کنید، نقاشی کنید، داخلش را جابه‌جا کنید. در این شرایط وقتی امنیت خاطر به این شکل وجود دارد و فرد مطمئن می‌شود که زمین برای خودش است، دیگر به آن ‌تعلق پیدا می‌کند و در حقیقت انگیزه کاری او زیاد می‌شود.

عضو هیات‌علمی موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی‌، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی گفت که از طرف دیگر این سندها یک وسیله برای کشاورز می‌شود که بتواند از طریق آن وامی دریافت کند. به عبارتی کشاورز می‌تواند سند زمین خود را به عنوان ضمانت داشته باشد که تا الان ‌چنین امکانی را در اختیار نداشت. یعنی اگر تا الان می‌خواست وام بگیرد همواره به دلیل نداشتن وثیقه دچار مشکل می‌شد اما از این به بعد می‌تواند به کمک سند وام بگیرد و برای توسعه و تولید خودش به کار گیرد. با این حال در این‌گونه مواقع باید توجه کرد که آیا واقعاً آن زیرساخت‌ها و بسترهای این سنددار کردن را آماده کرده‌ایم؟

در حال حاضر نهادی وجود دارد به نام سازمان‌ اراضی که نیاز به افراد متخصص دارد تا بتواند تشخیص دهد در هر منطقه‌ای برای هر کشاورز مثلاً‌ دو یا چند هکتار زمین نیاز است که بتواند همه آن عملیاتی را که برای توسعه کشاورزی لازم است انجام دهد؛ حالا از دکوراسیون گرفته تا فناوری‌های جدید و به‌زراعی و عملیات دیگری که لازم است برای توسعه بخش کشاورزی صورت بگیرد.

به گفته وی، باید توجه کرد که قرار است طرح سنددار کردن زمین‌های کشاورزی با چه نیروهای متخصصی اجرا شود؟ باید دید آیا ابعاد این کار مشخص است؟ قرار است این طرح در کل کشور اجرا شود و قرار نیست در تهران باشد و برای قطعات زمین در استان‌های دیگر تصمیم بگیرند. برای این کار باید بهینه‌های فنی را هم تعیین کنیم و باید مشخص شود اینها را قرار است چه کسی انجام دهد؟