معاون محیط زیست قم:درصورت عدم تخصیص حقابه گردوغباردر استان افزایش می یابد

سید احمد شفیعی روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: حوضه آبریز دریاچه نمک بیش از نیم قرن است بر اساس برخی فعالیت های انسانی دچار آسیب شده است و اگر این روند ادامه یابد در آینده نزدیک مهمترین کانون های سیاسی، اجتماعی و صنعتی کشور که درقلب ایران قرار دارند با بحران انتشار گرد و غبار ناشی از خشک شدن دریاچه نمک مواجه می شوند.

وی بیان کرد: گرد و غبار ناشی از خشک شدن دریاچه نمک به طور حتم به تهران آسیب جدی می زند چرا که این دریاچه 2 برابر شهر تهران وسعت دارد و فاصله آن با پایتخت به اندازه ای نیست که گرد و غبار به آنجا نفوذ نکند.

وی ادامه داد: دریاچه نمک در گذشته از رودخانه های بسیاری همچون قمرود و قره چای تغذیه می شد، اما اکنون با خشک شدن این منابع آبی در اثر پدیده های طبیعی و دخالت انسان در محیط زیست، دریاچه نمک به سمت خشک شدن می رود اما خوشبختانه هنوز تا خشک شدن کامل فاصله دارد و می توان برای رفع بحران آن چاره ای اندیشید.

شفیعی گفت: گرد و غبار انواع گوناگون دارد؛ ریزگرد، کوچکتر از دو و نیم میکرون است که تا چند هزار متر ارتفاع پیدا می کند و ذرات نمک نیز آسیب های فراوانی به سلامتی انسان وارد می کند، همچنین انواع دیگری از گرد و غبار را می توان در این دسته بندی جای داد که هرکدام به نحوی محیط زیست را آلوده می کند.

وی با اشاره به این که بحران دریاچه نمک هنوز درگام های نخست است، افزود: بر اثر خشک شدن قسمت هایی از دریاچه نمک برخی از انواع گرد و خاک در این منطقه به وجود آمده ،اما هنوز ذرات بسیار خطرناک ازدریاچه منتشر نمی شود و فرصت برای اصلاح وضعیت این حوضه آبریز وجود دارد، اما اگر در این مساله کوتاهی شود، قم و شهرهای اطراف دریاچه از جمله تهران به خوزستانی دیگر تبدیل می شوند.

وی بیان کرد: با وجود برداشت بیش از یک میلیارد متر مکعبی از ذخایر آبی دریاچه نمک در سال های اخیر، این دریاچه هنوز نفس می کشد و سطح آن مرطوب است و ریزگردهای نمکی از دل آن بلند نشده است، اگر این ریزگردها در آسمان منتشر و با آلودگی های شیمیایی موجود در هوا ترکیب شود باید گفت سلامت انسان ها و سایر موجودات زنده به شدت در معرض خطر قرار می گیرد.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست قم گفت: دریاچه نمک 15 برابر مساحت شهر قم وسعت دارد و گرد و غبار ناشی از خشک شدن آن که در جهت وزش بادهای غالب استان به خصوص در فصل تابستان منتشر می شود، آسیب جدی برای محیط زیست و سلامت شهروندان قمی است.

وی افزود: گرد و غبار ایجاد شده از دریاچه نمک می تواند توفان های نمکی در ایران مرکزی به راه بیندازد و شهر های مختلف کشور را به کانون های بحران زیست محیطی تبدیل کند.

وی ادامه داد: پس از تبیین مساله و آگاهی مسئولان و مردم از عمق بحران، اکنون لازم است رسانه ها و جریان های اجتماعی، چرایی اجرا نشدن مصوبه شورای عالی آب کشور در خصوص تعیین 154 میلیون متر مکعب حقابه دریاچه نمک را بررسی کنند.

شفیعی گفت: در گام بعدی، بخش کشاورزی به عنوان بزرگترین مصرف کننده منابع آبی حوضه آبریز دریاچه نمک باید به طور عملی در مسیر کاهش مصرف آب و به کارگیری روش های نوین آبیاری گام بردارد، اگر در مصرف آب این بخش تنها 10 درصد صرفه جویی شود، بحران دریاچه نمک در مسیر حل شدن قرار می گیرد.

وی بیان کرد: خشک شدن دریاچه نمک در گام نخست به زیان بخش کشاورزی استان های اطراف این حوضه آبریز از جمله قم است چرا که زمین های کشاورزی شور و غیر قابل کشت می شود، بنابراین همکاری کشاورزان با برنامه های احیای دریاچه نمک به نفع ایشان و چرخه تولید و اشتغال استان است.

دریاچه نمک در ناحیه شرقی استان قم و درحد فاصل سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود 200 هزار هکتار وسعت داشته و یک سوم آن در محدوده جغرافیایی استان قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین شناختی کم نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است.

این دریاچه که در دهه های گذشته از طریق رودخانه های کرج، جاجرود، شور، قمرود و قره چای کاملا پرآب بوده است، اکنون با قطع حقابه ها، خشکسالی مستمر و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی که باعث پیشروی آب های فراشور در سفره های زیرزمینی به سمت دشت ها و نابودی پوشش گیاهی و اکوسیستم منطقه شده، به یکی از کانون های فعال ریزگردها در منطقه تبدیل شده است.