محمود صادقی: برای بوروکراسی پیچیده دیوان محاسبات و سازمان بازرسی باید فکری کرد

به گزارش اقتصادنیوز، محمود صادقی در گفتگو با هفته‌نامه تجارت فردا به بررسی موضوع مبارزه با فساد و سیطره سیاست بر این موضوع پرداخت.

نماینده مردم تهران گفت: موضوع فساد در ایران و مبارزه با آن پیشینه تاریخی دارد که به پیش از انقلاب برمی‌گردد. در حقیقت فساد با نظام سیاسی ارتباط وثیقی داشته و بنابراین کسانی که به‌گونه‌ای برای مبارزه با فساد فعال می‌شدند، از نظر حاکمیت‌ها به‌گونه‌ای به مبارزه سیاسی علیه نظام حاکم متهم می‌شدند. یعنی کسانی که با فساد مبارزه می‌کردند اغلب یک‌ جور مزاحم سیاسی تلقی می‌شدند.

صادقی معتقد است که قتل میرزاتقی‌خان امیرکبیر را باید در همین راستا تحلیل کرد زیرا او برنامه جامعی برای مبارزه با فساد داشته اما حاکمیت آن دوره او را به ‌عنوان یک مزاحم سیاسی تلقی می‌کرده است.

عضو فراکسیون امید گفت: در حقیقت مبارزه با فساد را به‌گونه‌ای مبارزه با سیاست آنها تلقی می‌کنند و بعد به آن بُعد امنیتی می‌دهند و هر کسی که برای شفافیت یا مبارزه با فساد تلاش می‌کند، آن را با عینک سیاسی تحلیل و با آن برخورد می‌کنند.

صادقی درباره افرادی که با فساد مبارزه می‌کنند هم گفت: افرادی که با فساد مبارزه می‌کنند، فقط فساد جناح مقابل خودشان را می‌بینند و این تعلقات حزبی، باندی و جناحی باعث می‌شود که فساد جناح نزدیک به خود را نبینند. یک حدیث هم داریم که می‌گوید: «حبّ الشی یعمی ویصّم» یعنی انسان نسبت به چیزی که به آن علاقه‌مند است کور و لال می‌شود. تعلقات سیاسی باعث می‌شود که یک نوع سوگیری در فرد ایجاد شود و بیشتر بر وجود فساد طیف و جناح مقابل و رقیب خود متمرکز شود.

صادقی معتقد است که اگر از مبارزه با فساد سیاست‌زدایی نشود، آفتی است که مانع بزرگی برای مبارزه با فساد می‌شود.

وی هم‌چنین درباره تاثیر منافع اقتصادی در مبازره با فساد گفت: بسیاری از شغل‌ها و پست‌ها و مناصب به‌گونه‌ای متکی به لطف سیاستمداران است. همچنین بخش اقتصاد ارتباط تنگاتنگی با نهاد سیاست دارد و از این جهت ممکن است ما از ضرورت سیاست‌زدایی سخن بگوییم اما چون از طرف دیگر، سیاست بر اقتصاد سیطره دارد و هرگونه مبارزه با فساد، به منافع اقتصادی برخی افراد ضربه می‌زند؛ افراد یا نهادهایی که خودشان ارتباط سیاسی خاصی دارند و همین موضوع، مبارزه با فساد را مشکل می‌کند؛ یعنی وابستگی اقتصاد به سیاست و به‌ گونه‌ای سیطره سیاست بر اقتصاد خودش یک‌طوری باعث سیطره سیاست در مبارزه با فساد نیز شده است.

وی گفت: خیلی وقت‌ها ممکن است حرف مبارزه با فساد را بزنیم، شعارش را بدهیم اما وقتی که منافع مالی خودمان و طیف سیاسی‌مان در معرض مخاطره قرار بگیرد، از آن مبارزه کوتاه بیاییم.

عضو فراکسیون امید درباره بودجه نهادهای خاص هم گفت: در بحث‌های مربوط به ردیف‌های سرگردان مبهمی که در بودجه وجود دارد و نهادهایی که از این ردیف‌ها بهره‌مند می‌شوند باید توجه ویژه داشت. این نهادها صرفاً نهادهای اقتصادی یا فرهنگی نیستند بلکه هر کدام جهت‌گیری سیاسی خاصی دارند. در واقع پس و پشت این سیاست، منافع اقتصادی بسیاری پنهان شده است و در حقیقت آن ارتباطات و تعلقات و آن ذی‌نفع بودن افراد در اوضاع اقتصادی است که بعداً رنگ سیاسی هم پیدا می‌کند.

صادقی در ادامه به تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان اشاره کرد و گفت: در میانه تحقیق و تفحص احساس کردم بعضی از دوستان و نمایندگانی که درگیر این تحقیق و تفحص هستند، بیم آن می‌رود که در گزارش خود به مجلس، با جهت‌گیری سیاسی بخش‌هایی از گزارش را برجسته کنند و بخشی دیگر را کمرنگ جلوه دهند.

وی گفت: تلاش کردم در آن بحث، بدهی‌های بدهکاران بزرگ یک بانک به‌طور یکسان گزارش شود چون احساس کردم برخی می‌خواستند فقط آمار و ارقام مربوط را از سال 92 به بعد ارائه دهند که مربوط به دولت فعلی می‌شود اما چون به آن اعداد و ارقام و لیست‌ها دسترسی داشتم، سال 85 تا 95  را که شامل هر دو دو دولت می‌شد در گزارش آوردم.

محمود صادقی درباره نقش نهادهای نظارتی در مبارزه با فساد گفت: ما سیستم ناظر داریم. بعضی از دستگاه‌های نظارتی اتفاقاً کارشان را هم خوب انجام می‌دهند؛ مثلاً دیوان محاسبات مهم‌ترین نهادی است که می‌تواند از فساد جلوگیری کند. اساساً برای همین در قانون پیش‌بینی‌ شده است؛ تمرکز درآمد در خزانه، نظارت بر دخل و خرج دستگاه‌ها که مطابق قانون انجام شود و پس از آن، انتشار این گزارش. سازمان بازرسی کل کشور هم که تخصصی عمل می‌کند و نقش مثبتی هم در کشف و مبارزه با فساد دارد.

وی گفت: ما فاقد سیستم‌های نظارتی نیستیم و اتفاقاً این سوال در ذهنم است که اگر اینها نبودند، ما چه وضعیتی پیدا می‌کردیم؟ یعنی با وجود اینها حتماً جلوی بخش قابل‌توجهی از فساد گرفته شده است.

نماینده مردم تهران معتقد است که دیوان محاسبات یک نهادی است که باید قدرش را دانست و در وضع موجود هم نقش بسیار مثبتی در پیشگیری و کنترل فساد دارد اما تاکید دارد که باید آسیب‌شناسی شود که چرا این دستگاه‌ها چنان‌که باید و شاید کارآمدی و اثرگذاری ندارند.

او یکی از مشکلات دیوان محاسبات را تاخیر در ارائه گزارش‌ها دانست و گفت: دیوان محاسبات، تاخیری در عملکردش دارد یعنی زمانی وارد عمل می‌شود که دستگاه‌ها کارشان را انجام داده و گزارش دیوان بعد از عملکرد دستگاه ارائه می‌شود. یعنی گزارش این عملکرد در سیستم وجود ندارد و گاهی وقت‌ها حتی این تاخیر آنقدر زیاد است که دولت عوض می‌شود، رئیس‌‌جمهوری تغییر می‌کند و بعد این گزارش‌ها تازه پیگیری و منتشر می‌شوند.

صادقی هم چنین گفت: در حقیقت یک نوع بوروکراسی پیچیده‌ در سیستم دیوان محاسبات دیده می‌شود. برای این باید فکری کرد. سازمان بازرسی هم به همین ترتیب است. حالا در کنار اینها، ملاحظه‌کاری‌های سیاسی را هم نباید دور از نظر داشت زیرا بسیار اثرگذار است؛ یعنی خیلی وقت‌ها همین نهادها مصلحت‌اندیشی می‌کنند و متاسفانه همین مقدار از فسادهایی که کشف می‌کنند، به دلیل مصلحت‌اندیشی به موقع با آن برخورد نمی‌کنند یا گزارش آن را به موقع منتشر نمی‌کنند.