رده‌بندی فیفا؛ توهم آماری است یا قدرت واقعی تیم ها را نشان می دهد؟
به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه خراسان نوشت:
هر بار که فیفا تازه‌ترین رده‌بندی خود را منتشر می‌کند، فوتبال‌دوستان سراسر جهان برای مقایسه تیم محبوب‌شان با قدرت‌های بزرگ جهان منتظر می‌مانند. اما همیشه این سؤال باقی می‌ماند که آیا این رده‌بندی واقعاً قدرت واقعی تیم‌ها را نشان می‌دهد یا صرفاً یک توهم آماری است؟
رده‌بندی فیفا صرفاً براساس نتایج مسابقات نیست؛ بلکه پارامترهای متنوع و پیچیده‌ای در آن دخیل‌اند. هر پیروزی، مساوی یا شکست بر اساس اهمیت بازی امتیاز خاصی دارد. رقابت‌های دوستانه کم‌اهمیت‌تر از مسابقات رسمی و قاره‌ای هستند و پیروزی مقابل تیم‌های قدرتمند، امتیاز بیشتری نسبت به شکست تیم‌های ضعیف کسب می‌کند. از سال ۲۰۱۸، شیوه محاسبه تغییر کرده و به مدل Elo نزدیک‌تر شده است؛ مدلی که علاوه بر نتیجه بازی، وزن مسابقه، قدرت رقیب و حتی اندکی موقعیت جغرافیایی را هم لحاظ می‌کند. همه این‌ها قرار است تصویری واقعی‌تر از شرایط تیم‌ها ارائه دهد؛ اما آیا واقعاً موفق بوده است؟
کاستی‌ها و باگ‌های رده‌بندی
در همین رده‌بندی اخیر، مثال‌های عجیبی دیده می‌شود. بلژیک، تیمی که نه در یورو، نه در جام جهانی و نه حتی در لیگ ملت‌ها طی سال‌های اخیر
افتخار بزرگی به دست آورده، همچنان در جمع ۱۰ تیم برتر دنیاست یا ایتالیا که دو دوره متوالی حتی در جام جهانی حضور نداشته اما جایگاهی بهتر از بسیاری از تیم‌های موفق‌تر دارد. در این بین، ترکیه و الجزایر و نیجریه هم جایگاه‌هایی عجیب و حتی پایین‌تر از تیم‌ملی ما کسب کرده‌اند؛ تیم‌هایی که یا اصلاً در تورنمنت‌های مهم غایب بوده‌اند یا عملکردشان متوسط بوده، اما در رده‌بندی، دست‌کم روی کاغذ، بالاتر از تیم‌هایی مثل کرواسی یا مراکش قرار گرفته‌اند؛ تیم‌هایی که تا مراحل بالای جام جهانی صعود کرده اند! از همه مهم‌تر؛ آیا واقعاً ایران با شرایط فعلی، شایسته حضور در جمع ۲۰ تیم برتر دنیاست؟
چه انتقادهایی به این رده‌بندی وجود دارد؟
یکی از انتقادهای اساسی به رده‌بندی فیفا، ناپایداری و گاهی فاصله زیاد آن با واقعیت روز فوتبال است. سیستم فیفا به‌دلیل تکیه زیاد بر عملکرد چندسال اخیر، همیشه تصویر دقیقی از شرایط فعلی تیم‌ها ارائه نمی‌دهد. حضور همیشگی تیم‌های اروپایی و آمریکای جنوبی در صدر، حاصل امتیازهای انباشته شده در بازی‌های متعدد و نه لزوماً نتیجه‌بخش بودن آن‌هاست. مصدومیت‌ها، تغییر نسل، دوران طلایی یا افت ناگهانی یک تیم، اغلب در این سیستم انعکاس کمرنگی دارد. همین موضوع باعث می‌شود گاهی تیم‌ها با چند برد بزرگ یا یک رقابت خوب اوج بگیرند و برعکس، با چند شکست غیرمنتظره سقوط کنند؛ پدیده‌ای که اعتبار عددها را برای کارشناسان زیر سؤال می‌برد.
کاربرد رده‌بندی فیفا چیست؟
اما هرچه نگاه تحلیلی و هواداری درباره این رده‌بندی مختلف است، یک واقعیت غیرقابل انکار وجود دارد؛ رده‌بندی فیفا مستقیم بر سرنوشت تیم‌ها در قرعه‌کشی جام جهانی یا مسابقات قاره‌ای تأثیر می‌گذارد. تیم‌ها براساس این رده‌بندی در سیدهای مختلف قرار می‌گیرند و ممکن است تیمی فقط به‌خاطر چند امتیاز، وارد گروهی کابوس‌وار شود؛ یا برعکس، در گروهی ساده قرار بگیرد. نمونه‌های تاریخی متعددی وجود داشته که تیم‌های قدرتمند با قرعه‌ای سخت روبه‌رو شدند، فقط به این دلیل که رده‌بندی شان نسبت به شایستگی‌شان پایین‌تر بود. از این نظر، بازی با عددها تنها بر کاغذ باقی نمی‌ماند و می‌تواند مسیر یک تیم در بزرگ ترین رویدادهای دنیای فوتبال را تغییر دهد.
ارسال نظر