امانوئل مکرون به دنبال یک «پیروزیِ دیپلماتیک» | رئیس جمهور فرانسه به جنگ در غزه پایان دهد؟
به گزارش اقتصادنیوز، فرانسه مایل است تا نقشی تاریخی را در زمینه فلسطین و جنگ غزه ایفا کند. اما او طرفداران چندانی در اروپا ندارد. اسرائیل و لابی‌های آن در واشنگتن در تقابل با امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه قرار گرفته‌اند و مارکو روبیه وزیرخارجه آمریکا هم دل در گروی آنها دارد.
کلآ کالکات و آنتونیا زیمرمن و استر وبر در پولتیکو نوشته‌اند: رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، قصد دارد روز دوشنبه با گردهم آوردن چند کشور غربی برای به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین، یک موفقیت بزرگ دیپلماتیک به دست آورد، اما او فاصله زیادی با دستیابی به یک پیشرفت واقعی در غزه دارد.
محدودیت‌های آنچه او می‌تواند در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به دست آورد، آشکار است. کشورهای مهم اروپایی مانند آلمان و ایتالیا به ابتکار او ملحق نخواهند شد و احتمال کمی وجود دارد که تلاش‌های او بتواند دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، یا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، را به پایان دادن به جنگ ترغیب کند.
بلندپروازی مکرون
ایده بزرگ پاریس در نیویورک، اعلام به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط فرانسه، بریتانیا، بلژیک، پرتغال، لوکزامبورگ، مالت، آندورا، استرالیا و کانادا است. یک مقام فرانسوی این اقدام را یک «پیروزی دیپلماتیک» برای پاریس توصیف کرد.
هدف نهایی مکرون این است که نشان دهد یک نیروی جهانی در برابر حمایت ترامپ از جنگ اسرائیل در غزه وجود دارد و فشار برای صلح را افزایش می‌دهد. مقایسه‌هایی با موضع فرانسه تحت رهبری ژاک شیراک در سال ۲۰۰۳، که در برابر حمله آمریکا به عراق ایستادگی کرد، انجام شده است.
البته، انگیزه‌های سیاسی داخلی قوی هم وجود دارد. رهبران اروپایی آگاهند که باید موج خشم عمومی نسبت به جنگ را که با افزایش تعداد کشته‌ها در غزه شدت گرفته، مدیریت کنند. نظرسنجی یوگاو نشان داده که حمایت عمومی از اسرائیل در اروپای غربی به پایین‌ترین سطح تاریخی رسیده است.
اما مکرون واقعا چقدر نفوذ دارد؟ حتی فرانسوی‌ها اذعان دارند که نمایش‌های بزرگ و ژست‌های پر سر و صدا در نیویورک تأثیر فوری بر بحران انسانی رو به وخامت در غزه نخواهد داشت. نه اسرائیل و نه ایالات متحده به دلیل اقدامات رئیس جمهور فرانسه عقب‌نشینی نخواهند کرد.
علاوه بر این، تلاش رئیس‌جمهور فرانسه برای نمایش یک جبهه متحد، نشان‌دهنده میزان تفرقه در اروپای غربی است، به‌ویژه زمانی که کشورهای اتحادیه اروپا و ناتو به دلیل جنگ در اوکراین در برابر ترامپ با احتیاط عمل می‌کنند. آلمان، ایتالیا، یونان و هلند به این ابتکار ملحق نخواهند شد. صدراعظم آلمان، فریدریش مرتس، حتی در این رویداد شرکت نخواهد کرد، زیرا مسائل مهم‌تری در داخل کشور دارد. جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، تأکید کرده که مخالف به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین «پیش از تأسیس آن» است و یک روز پس از رویداد ماکرون وارد خواهد شد.
به گفته یک دیپلمات اروپایی، که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، به نظر نمی‌رسد این اتفاق در حال رخ دادن باشد. آمریکا از اسرائیل حمایت می‌کند و آنها در حال تسریع الحاق‌ها در کرانه باختری هستند.
دیپلمات دیگری اشاره کرد که تا زمانی که اسرائیل از حمایت متحد بزرگ خود، ایالات متحده، با سامانه گنبد آهنین برخوردار است، چیزی تغییر نمی‌کند. با این حال، برای بسیاری از ناظران، تلاش مکرون کمتر به تأثیر فوری مربوط بوده و بیشتر به ایجاد یک لحظه تعیین‌کننده در روابط اروپا با اسرائیل معطوف است.
ریستینا کائوش، کارشناس خاورمیانه در اندیشکده صندوق مارشال آلمان می‌گوید: اروپا همچنان تحت تأثیر نقش خود در هولوکاست است و تنها گام‌های نمادین و کوچک علیه اسرائیل برداشته است. او افزود: اما تحولات دو سال اخیر و به‌ویژه ماه‌های گذشته، به این آگاهی منجر شده که اوضاع نمی‌تواند به همین شکل ادامه یابد.
تحت فشار در هفته‌ها و روزهای منتهی به کنفرانس مکرون درباره فلسطین، آمریکا و اسرائیل تلاش کرده‌اند تا این تهاجم دیپلماتیک فرانسه را خنثی کنند. واشنگتن ماه گذشته از صدور ویزا برای محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، برای سفر به آمریکا و شرکت در نشست سالانه سازمان ملل خودداری کرد.
اسرائیل در حال بررسی اقدامات تلافی‌جویانه علیه فرانسه است و نخست‌وزیر نتانیاهو و مشاوران ارشدش در تلاشی لحظه آخری سعی دارند مکرون را متقاعد کنند که به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط فرانسه را به آزادی گروگان‌های باقی‌مانده اسرائیلی در دست گروه حماس مشروط کند.
یک مقام اسرائیلی که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، به پولیتیکو گفت: اگر مکرون به‌رسمیت شناختن را به آزادی گروگان‌ها گره بزند، اسرائیل می‌تواند آن را بپذیرد.
کریم املال، سفیر سابق فرانسه در مدیترانه، گفت: این برای مردم غزه تغییر زیادی ایجاد نخواهد کرد. اما شاهد تغییر در اتحادها هستیم. اسرائیل و آمریکا در برابر اکثر کشورهای اروپایی، از جمله آلمان، قرار دارند... و این پویایی اکنون انزوای آنها را تشدید خواهد کرد.
فرانسه و اصرار بر تبلیغات
میشل دوکلو، سفیر سابق فرانسه در سوریه، مقایسه‌ای مستقیم با تلاش فرانسه علیه جنگ عراق در سال ۲۰۰۳ انجام داد. او گفت: فرانسه از نظر سیاسی و اقتصادی تضعیف شده بود، اما همچنان قادر بود احساسات اکثریت کشورها را هدایت کند. به گفته دوکلو، درخشش دیپلماتیک فرانسه در سال ۲۰۰۳ نتوانست از حمله به عراق یا سال‌ها آشوب بعدی در خاورمیانه جلوگیری کند.
فهرست شرکت‌کنندگان در کنفرانس مکرون درباره فلسطین به‌هیچ‌وجه در میان رهبران اروپایی برجسته نیست. نخست‌وزیر اسپانیا، پدرو سانچز، بارت دِ وِوِر از بلژیک، مارسلو ربلو د سوزا از پرتغال و رهبران لوکزامبورگ و مالت در کنفرانس روز دوشنبه شرکت خواهند کرد. حضور مارک کارنی از کانادا و آنتونی آلبانیز از استرالیا، که انتظار می‌رود سخنرانی کنند، کمی وزن بیشتری به این رویداد می‌بخشد.
نشانه‌ای از شکنندگی عزم اروپا برای ایستادگی در برابر آمریکا و اسرائیل این است که اکثریت رهبران اروپایی، حتی آن‌هایی که دیدگاه‌های مشابهی دارند، دلایلی برای دوری از کنفرانس مکرون پیدا کرده‌اند.
نخست‌وزیر بریتانیا، کیر استارمر، در تلاش است تا بین فشارهای حزب خود و اجتناب از خشم ترامپ، که هفته گذشته سفری عمدتاً دوستانه به بریتانیا داشت، تعادل برقرار کند. انتظار نمی‌رود استارمر در نشست سازمان ملل شرکت کند و این وظیفه را به معاون نخست‌وزیر، دیوید لمی، و وزیر امور خارجه، ایوت کوپر، واگذار کرده است. او از زمان به قدرت رسیدن به دلیل مدت زمانی که در اجلاس‌های بین‌المللی در خارج از کشور گذرانده، مورد انتقاد قرار گرفته، در حالی که چندین مأموریت داخلی فوری او همچنان حل‌نشده باقی مانده‌اند.
صدراعظم آلمان، فریدریش مرتس، نیز در این رویداد شرکت نخواهد کرد و به جای خود وزیر امور خارجه، یوهان وادفول، را می‌فرستد. به طور رسمی، غیبت مرتس به دلیل مسائل داخلی است که نیاز به توجه او دارند، مانند بحث‌های پارلمانی درباره بودجه ملی سال آینده. مرتس پنج‌شنبه شب در جریان سفری به مادرید گفت: دولت آلمان در حال حاضر به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین را در نظر ندارد. او گفت: ما همچنان این به‌رسمیت شناختن را یکی از گام‌های نهایی، و نه یکی از گام‌های اولیه، در مسیر راه‌حل دو کشوری می‌دانیم.
نخست‌وزیر ایتالیا، جورجیا ملونی، که هرگز طرفدار حمایت از ابتکارات ماکرون نبوده، نیز از شرکت در این کنفرانس خودداری کرده و تصمیم گرفته یک روز پس از کنفرانس به نیویورک برسد. هفته گذشته، آنتونیو تاجانی، وزیر امور خارجه ایتالیا، اقدامات برای به‌رسمیت شناختن فلسطین را «کاملاً بی‌فایده» توصیف کرد.
قدرت در دست لابی‌های اسرائیل است
روز دوشنبه، ماکرون ممکن است با یک سخنرانی پرشور و کنفرانسی با دقت برنامه‌ریزی‌شده بتواند اختلافات میان اروپایی‌ها را پنهان کند، اما این شکاف‌ها زمانی که نوبت به اقدام عملی می‌رسد، اهمیت پیدا می‌کنند.
در حال حاضر، حمایت کافی در میان کشورهای اتحادیه اروپا برای تصویب تحریم‌ها یا تعرفه‌ها علیه اسرائیل وجود نداشته است، به‌ویژه اینکه تعرفه‌ها نیازمند اکثریت واجد شرایط برای تصویب هستند.
اما این وضعیت ممکن است تغییر کند. به گفته دو دیپلمات در بروکسل، اگر اسرائیل اقداماتی مانند الحاق سرزمین‌ها پس از کنفرانس ماکرون درباره به‌رسمیت شناختن فلسطین انجام دهد، کشورهای اتحادیه اروپا که تاکنون با اقدامات گسترده علیه اسرائیل، به‌ویژه آلمان، مخالف بوده‌اند، ممکن است تصمیم به تغییر موضع خود بگیرند.
با این حال، حتی در آن صورت، قدرت واقعی همچنان در دست متحدان سرسخت اسرائیل در واشنگتن خواهد بود. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در مورد طرح بی‌پروا رئیس‌جمهور فرانسه که به گفته او سیلی به صورت قربانیان ۷ اکتبر است، کلمات تندی به کار برده است.
ارسال نظر