این تست ها مشخص می کنند ریه شما چقدر خوب کار می کند
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از بهداشت نیوز، این روزها افراد زیادی در اطرافیان خود بیمار مبتلا یا مشکوک به کووید-19 را دیده یا در مورد آن از منابع مختلف شنیدهاند. درگیری ریه یکی از عوارض جدی بیماری کرونا محسوب می شود که برای بررسی شدت عوارض و درمان بیمار از تست های تشخیصی خاص استفاده می شود.
سیستم تنفسی مسوول فعالیتهای پایه زیر در بدن است:
● حرکت هوا به داخل و خارج از ریهها
● تبادل اکسیژن و دیاکسیدکربن
● کمک به حفظ تعادل اسید و باز
تست های تنفسی ریه عملکرد ریه ها را بررسی می کند تامشخص شود ریه های شما چه اندازه خوب کار می کنند. این آزمایشات می توانند مشکلات و اختلالات ریه را شناسایی کنند.
انواع تست های تنفسی ریه
1- برونکوسکوپی
چرا تجویز میشود؟
برونکوسکوپی برای دیدن درخت برونشیال و خارج کردن اجسام خارجی و رفع انسداد، برداشتن بافت در نمونه یا برای ساکشن و تخلیه مایعات تجویز میشود.
طرز کار
بیمار بیهوش میشود و برونکوسکوپ از طریق دهان وارد شده و داخل تراشه و درخت برونشی هدایت میشود. برونکوسکوپ دارای یک دوربین ویدئویی کوچک و یک پروب است که پزشک میتواند از آنها برای انجام رویه استفاده کند.
2- آنژیوگرافی ریه
چرا تجویز میشود؟
آنژیوگرافی ریه نمای بصری از سیستم گردش خون ریوی فراهم میکند، تا پزشک بتواند مشخص کند شرایط جریان خون ریوی چگونه است.
طرز کار
پس از قرار دادن کاتتر در ورید و عبور کاتتر از قلب و وارد شدن به شریان ریوی (تحت فلوروسکوپی)، ماده حاجب در شریان ریوی تزریق میشود. همانطور که ماده رنگی در سیستم گردش خون ریوی میچرخد، تصویر آن روی صفحه نمایش مشاهده میشود.
3- کشت خلط و آنتیبیوگرام
چرا تجویز میشود؟
کشت خلط و آنتیبیوگرام برای تعیین وجود هر گونه باکتری و همچنین آنتیبیوتیکهایی که روی باکتری موثر هستند، انجام میشود.
طرز کار
خلط بیمار در یک ظرف استریل گرفته و به آزمایشگاه ارسال میشود. در آزمایشگاه اسمیر خلط روی پتری دیش (ظرفی بشقاب مانند از جنس شیشه یا پلاستیک با عمق کم و دردار است که زیست شناسان از آن برای کشت سلول یا خزههای ریز استفاده میکنند) انجام شده و پلیت (ورقهای فلزی هستند که به وسیله یک فرایند صنعتی به قطعات نازک و صاف تبدیل می شوند) برای رشد باکتری انکوبه(ابزاری کوبانیست است که در آزمایشگاههای زیستی برای کشت و رشد دادن نمونههای زنده مانند سلولها یا میکروبها به کار میرود) میشود. سپس نمونه باکتری رنگآمیزی شده و زیر میکروسکوپ مشاهده میشود تا باکتری شناسایی شود. نمونهها به طور دورهای بررسی میشود اما معمولا یک کشت کامل خلط 72 ساعت طول میکشد. زمانی که باکتری شناسایی شد، باکتری در معرض دیسکهای حاوی آنتیبیوتیکهای مختلف قرار داده میشود تا مشخص شود کدام دیسک باکتری را میکشد .
4- توراسنتز
چرا تجویز میشود؟
توراسنتز برای خارج کردن مایعات از کیسه پلورال یا برای تعیین محتوای مایع پلور انجام میشود.
طرز کار
بیمار کنار تخت مینشیند یا به سمت سالم دراز میکشد. محل مبتلا بیحس میشود. یک نیدل در کیسه پلورال گذاشته شده و مایع داخل آن با سرنگ تخلیه میشود.
5- تست عملکرد ریوی
چرا تجویز میشود؟
تست عملکرد ریه یا اسپیرومتری برای ارزیابی توانایی ریهها جهت عبور هوا انجام میشود. تغییرات عملکرد طبیعی ریه پایش شده، بیماری انسدادی از بیماری محدودکننده افتراق داده میشود.
طرز کار
بیمار نفس عمیقی میکشد. اسپیرومتر در دهان بیمار گذاشته میشود و بیمار سریع و با تمام قدرت هوای دم را به بیرون میراند تا زمانی که تمام هوا خارج شود. سپس نفس عمیق از میان قطعه دهانی اسپیرومتر کشیده میشود و این فرایند 3 بار تکرار میشود. سپس رایانه حجم جاری ریوی و ظرفیت حیاتی را از طریق میزان هوای وارد و خارج شده از قطعه دهانی اسپیرومتر اندازهگیری و محاسبه میکند. نیروی جریان هوا نیز اندازهگیری میشود. مورد دیگر زمان دم است که اندازهگیری میشود.
6- گازهای خون شریانی
چرا تجویز میشود؟
برای تعیین وضعیت تهویه بیمار، اکسیژناسیون بافتی و وضعیت اسید – باز تست گازهای خون شریانی انجام میشود.
طرز کار
ابتدا3 تا 5 میلیلیتر خون شریانی توسط یک سرنگ هپارینه از بیمار گرفته میشود. اگر بلافاصله امکان تجزیه و تحلیل نمونه وجود نداشته باشد، سرنگ نمونه روی یخ گذاشته میشود. (طریقه درست گرفتن نمونه خون شریانی برای تجزیه و تحلیل گازهای خون شریانی)
مقادیر طبیعی این تست عبارتند از:
- pH 7.35–7.45
- PaO2 80–100 mmHg
- PaCO2 35–45 mmHg
- HCO3 22–26 mEq/L
7- اسکن تهویه – پرفیوژن
چرا تجویز میشود؟
اسکن تهویه پرفیوژن جهت بررسی خونرسانی نسج ریه بکار می رود. هر عاملی که باعث کاهش خونرسانی نسج ریه شود، به صورت نقص پرفیوژن در اسکن مشاهده خواهد شد. از شایع ترین کاربردهای آن اثبات یا رد آمبولی ریه در بیمارانی می باشد که به دنبال اعمال جراحی، یا بی حرکتی طولانی دچار علائم حاد تنفسی می شوند.
طرز کار
در فاز تهویه بیمار گاز رادیواکتیو مخلوط با اکسیژن را استنشاق میکند. در فاز پرفیوژن نیز رادیوایزوتوپ از طریق ورید به بیمار تزریق میشود.
8- تست پوستی داخل جلدی مانتوکس
چرا تجویز میشود؟
این تست برای تعیین وجود آنتیبادی ضد باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در بیمار انجام میشود که نشانگر تماس بیمار با باکتری است.
طرز کار
یک دوز توبرکولین به صورت داخل جلدی تزریق میشود. اگر محل تزریق طی 48 تا 72 ساعت بعد از تزریق دچار برآمدگی شود، تست مثبت است. تست مثبت نشانگر وجود آنتیبادی است. پس از این تست برای تایید وجود سل در بیمار آزمایشهای دیگری انجام میشود. در صورت مثبت شدن تست مانتوکس، بیمار معمولا برای رادیوگرافی قفسه سینه و کشت خلط از نظر مایکوباکتریوم ارجاع میشود.
9- (بیوپسی) نمونهبرداری از ریه
چرا تجویز میشود؟
بیوپسی ریه شامل برداشتن یک نمونه بافتی از ریههاست که برای بررسی بافت شناسی از نظر هر گونه ناهنجاری انجام میشود.
طرز کار
نمونه بافت یا از طریق فرو کردن نیدل در ریه یا از طریق برونکوسکوپی برداشته میشود. ممکن است نمونه حین رویههای جراحی باز قفسه سینه انجام شود که ریه برای برداشتن نمونه بافتی باز میشود.
10- رادیوگرافی قفسه سینه
چرا تجویز میشود؟
برای تعیین اندازه و محل قرارگیری قلب و ناهنجاریهای ساختاری ریهها انجام میشود.
طرز کار
ماشین اشعه ایکس پرتوهای اشعه ایکس را روی قفسه سینه میتاباند و پرتوهایی که از قفسه سینه عبور میکنند، روی فیلمی میافتند که پشت بیمار قرار دارد. پرتوهای اشعه ایکس تابیدهشده به بیمار یا توسط بدن بیمار جذب میشوند یا به فیلم برخورد میکنند. بخشی از بدن که پرتوها را جذب میکند، به صورت سفید رنگ روی فیلم ظاهر میشود. مناطق تیره فیلم نمایانگر قسمتهایی است که اشعه از میان آنها عبور کرده است.