تحلیل مشاور سابق روحانی از اظهارات بایدن در مورد برجام و ایران

برعکس ترامپ که سیاستی آمریکایی بر اساس «نخست آمریکا» می‌خواست، سخنان بایدن بر «بازگشت آمریکا» به سیاست سنتی چندجانبه‌گرایانه استوار بود:

اتحاد فراآتلانتیک؛ تحکیم‌پیمان ناتو؛ ارزش‌های دموکراسی؛ رقابت باچین؛ مهارروسیه؛ تغییرات اقلیمی؛ عدم اشاعه؛

او در سیاست عدم اشاعه، گذرا به موضوع هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت: آماده ایم با ۵+۱ در مورد هسته‌ای ایران همکاری کنیم؛ دقیقا همانند ماکرون که گفت: بایدبه کمک شرکایمان به راه حلی مناسب در خصوص پرونده هسته‌ای ایران دست پیدا کنیم؛ یاخانم مرکل که از موضع آمریکا در موضوع هسته‌ای ایران حمایت کرد:

ازاین رو:

۱) دراجلاس مونیخ، رهبران آمریکا و اروپا، صرفا از بازگشت به ۵+۱ و تشکیل آن، و ضرورتِ یافتنِ راهی مناسب برای پرونده هسته‌ای ایران همراه با‌ مسائل منطقه‌ای سخن گفتند؛

۲)هیچ کس، نه تنها نامی از JCPOA نبرد، بلکه حتی به آن و ضرورت بازگشت طرفین به برجام هم اشاره‌ای نکرد؛

۳)علت اصرارآمریکابه برداشتن گام اول توسط ایران،همین امر است؛ تاپس ازآن وبرای ادامه راه، ۵+۱تشکیل شود؛ظاهرا اروپا هم با این سیاست موافق بوده و دلیل دعوت EU از ۵+۱ نیز چیزی جز این نیست؛

تا:

ایران تعهدات هسته‌ای برجام را اجرا کند، و آمریکا و اروپا هم از شدّت تحریمها برای گامهای بعدی بکاهند؛

۴)اگر این برداشت درست باشد، برجام ققنوسی است که با توجه به مکانیزم ماشه و وضعیت حقوقی آمریکا، برداشتن هر گامی بدو‌ن آتش مذاکره مستقیم درموردآن، همانگونه که قبلا نوشته‌ام، خطایی استراتژیک است؛

چه اول آمریکا تحریم‌ها را بردارد، یا نخست ایران به تعهداتش برگردد، و یا ترکیبی زمانی از آنها باشد؛

۵)چراکه باید وضعیتی پدید آورد تا پیش از هراقدامِ عملی، «ثبات و دوامِ» آن اصالت داشته باشد؛ 

و گرنه شرایط آتی ایران همواره تابعی از سیاست های افراد در آمریکا خواهد بود، و امکان برنامه ریزیِ با ثبات و دائمی از کشور و همگان سلب خواهد گردید؛

بر این مبنا، ایران باید:

*به جای سیاستِ بازگشتِ ترتیبی به برجام،سیاستی جدید در اندازد؛

*فرمالیسم ۵+۱ و میانجیگری EU+E3 را برهم زند؛

*به جای برجامِ زمان‌دار به ثبات استراتژیک بیاندیشد؛

*به تجمیع تواناییها و مذاکره مستقیم ‌روی‌ آورد؛و

*مذاکره جامع برای حل مشکلات ایران و آمریکا را برگزیند.»