لهستان در دوراهی تاریخ؛ انتخابی که آینده اروپا را شکل میدهد

به گزارش اقتصادنیوز، در آستانه دور دوم انتخابات ریاستجمهوری لهستان، کشوری که روزگاری در زیر سایه شوروی نفس میکشید و اکنون به قدرتی نادیدهگرفتهشده در اروپا بدل شده، با یک انتخاب حیاتی روبهروست: آیا باید بر مسیر اروپایی و اصلاحطلبانه خود پافشاری کند، یا به سوی ناسیونالیسم منزویکنندهای بازگردد که آن را از همپیمانان غربیاش دور میسازد؟ سرنوشت لهستان، و تا حدی آینده انسجام و امنیت اروپا، در گرو این رأیگیری است.
لهستان در سه دهه گذشته یکی از نمونههای موفق ادغام اقتصادی با غرب بوده است. از سال ۱۹۹۵ درآمد سرانهاش بیش از سه برابر شده، و از زمان پیوستن به اتحادیه اروپا در ۲۰۰۴، تنها بار در اوج قرنطینه کووید دچار رکود اقتصادی شده است. رشد اقتصادی پایدار، صنایع مدرن، جادههای بازسازیشده با بودجههای اروپایی و بازگشت مهاجران اقتصادی همه گواهی بر تحول عمیق این کشور هستند.
در حوزه دفاعی، لهستان امروز سومین ارتش بزرگ ناتو را داراست و با تخصیص بیش از ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی به بخش نظامی، در مسیر تبدیلشدن به ستون امنیتی اتحادیه اروپا حرکت میکند. این کشور نهتنها خود را از تهدید روسیه مصون میدارد، بلکه با مواضعی محکم در حمایت از اوکراین، به بازیگری کلیدی در شرق اروپا تبدیل شده است.
با این حال، این پیشرفتها در سایه بحران سیاسی جدیدی قرار گرفتهاند. انتخابات ریاستجمهوری پیش رو، تقابل دو نگرش ریشهای به آینده کشور را نشان میدهد. از یک سو کارول ناروکی، نماینده حزب قانون و عدالت (PiS)، وعده ادامه سیاستهای ناسیونالیستی و تقابل با اتحادیه اروپا را میدهد. از سوی دیگر، رافال ترزاکوفسکی، شهردار ورشو و متحد نخستوزیر اصلاحطلب، دونالد توسک، با رویکردی اروپاییگرا وارد رقابت شده است.
نقش رئیسجمهور در لهستان، با وجود محدودیتهای قانونی، در تعیین مسیر کشور حیاتی است. حق وتوی رئیسجمهور میتواند مانعی جدی بر سر راه اصلاحات اقتصادی و قضایی باشد. در دوره ریاستجمهوری آندژی دودا، بسیاری از طرحهای دولت توسک مسدود شد. پیروزی ناروکی، چهرهای حتی سرسختتر از دودا، میتواند تکرار همین مسیر باشد؛ آن هم در حالیکه جناح افراطی راست، با شعارهای ضد اوکراینی و بعضاً یهودستیزانه، در حال قدرتگیری است.
در حالیکه اروپا بیش از هر زمان دیگر به صدای کشورهای میانهرو و توانمند نیاز دارد، پیروزی یک رئیسجمهور نزدیک به حزب PiS میتواند لهستان را بار دیگر به حاشیه براند. در مقابل، انتخاب ترزاکوفسکی نهتنها مسیر اصلاحات و تعامل با اتحادیه اروپا را هموارتر خواهد کرد، بلکه جایگاه لهستان را بهعنوان بازیگری محوری در امنیت و اقتصاد قاره تثبیت خواهد نمود. انتخابات یکم ژوئن، انتخاب میان بازگشت به انزوا یا تثبیت نقش رهبری در اروپاست – انتخابی که تنها مردم لهستان میتوانند آن را رقم بزنند.
ارسال نظر