دهه افول شاخص های اقتصادی
به گزارش اقتصادنیوز؛ روز گذشته رهبر معظم انقلاب در دیدار با تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی بر ضرورت عدم مداخله دولت در فعالیت‌های اقتصادی تاکید کردند و فرمودند:« آمارهای اقتصادی دهه‌ی ۹۰ (آمارهای اقتصاد کلان کشور) حقا و انصافا خرسندکننده نیست: آمار مربوط به رشد تولید ناخالص داخلی، آمار مربوط به تشکیل سرمایه در کشور، آمار مربوط به تورّم، آمار مربوط به رشد نقدینگی؛ اینها خرسندکننده نیست. آمار مربوط به تأمین ماشین‌آلات به هیچ وجه مطلوب نیست، یا مسکن و امثال اینها. اینها حقایقی است که اگر مسئولین میتوانستند وضعیّت را در جهت این آمارها به شکل بهتری هدایت کنند، یقیناً وضع اقتصاد کشور امروز خیلی بهتر بود. خب، آثار این حقایق در زندگی مردم هم نمود پیدا کرده. اینکه درباره‌ی معیشت مردم اظهار نگرانی میکنیم، مربوط به همین چیزها است. عامل این مشکلات هم صرفاً تحریم نیست؛ البتّه تحریم بلاشک موثر بوده اما صرفا تحریم نیست؛ بخش مهمی ناشی از برخی تصمیم‌گیری‌های غلط یا کم‌کاری‌ها و امثال اینها است؛ میتوانست این جور نباشد.» باتوجه به نگرانی حضرت آیت الله خامنه‌ای نسبت به آمارهای اقتصادی دهه 90 نگاهی به چند شاخص مهم اقتصادی انداخته ایم که در ادامه می آید:
تورم؛ سفره هایی که کوچک شد
روند تورم در دهه 90 نشان از نوسان ها و افت و خیزهای بسیار دارد اما به صورت کلی در این دهه تورم همچون فنری فشرده عمل کرده و به اعداد بی سابقه ای در اقتصاد ایران رسیده است. در سال های ابتدایی دهه 90 به دلیل فشارهای تحریم تورم سیرصعودی را طی کرد اما با تغییر دولت و نگاه امیدوارانه به آینده در سال های بین 1393 تا 1395 روند نزولی شد و درسال 95 به پایین ترین سطح رسید، اما عمر کوتاهی داشت و در نهایت در سال 97 و با خروج آمریکا از برجام دوباره روند اوج گیری آن شروع شد که همچنان ادامه دارد. گزارش مرکز آمار ایران نشان می دهد که نرخ تورم سالانه دی ماه ١٤٠٠ برای خانوارهای کشور به ٤٢,٤ درصد رسیده است. همچنین نرخ تورم نقطه‌ای در دی ماه ١٤٠٠ به عدد ٣٥,٩ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ٣٥.٩ درصد بیشتر از دی ١٣٩٩ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند.ارقام مروبط به تورم به وضوح نشان می‌دهد که قدرت خرید و معیشت مردم در طول یک دهه بیش از نصف کاهش یافته است.
اقتصادی که رشد نکرد
در شرایطی میانگین تورم ایران در دهه 1390 حدود 23 درصد بوده و ایران شش سال از 10 سال این دهه را با تورم بالای 30 درصد پشت سر گذاشته است که شاخص رشد اقتصادی و تولید هم وضعیت اصلا مناسبی نداشته است. وحید شقاقی کارشناسان اقتصادی با بررسی شاخص ها و آمارهای اقتصادی اعلام کرده است در این دوره، میانگین رشد اقتصادی ما منفی 0.45 درصد است؛ یعنی میانگین رشد اقتصادی دهه نزدیک به صفر است. طبق بررسی شاخص ها نیمی از سال‌های دهه۹۰ رشد اقتصادی منفی گزارش شده و در دو سال، رشد اقتصادی از منفی ۶درصد نیز کمتر بوده است.
سونامی نقدینگی
رشد تورم با نقدینگی رابطه بسیار مستقیم دارد و این به معنی آن است که وقتی با رشد شدید تورم در دهه 1390 رو به رو بوده ایم حتما نقدینگی هم به شدت افزایش یافته است؛ در واقع وقتی پایه پولی و نقدینگی رشد می کند تورم هم در پی آن افزایش می یابد. در بهمن سال 1390مجموع نقدینگی کشور کمی بیش از ۳۳۹ هزار میلیارد تومان بوده است که این میزان طبق آمارهای بانک مرکزی درآبان 1400 به 4 هزار و 160 هزار میلیارد تومان رسیده است. آخرین آمارها نشان می دهد رشد نقدینگی در دهه۱۳۹۰ عمدتا بالای ۲۰درصد بوده و در دو سال۹۲ و ۹۹، به سطح ۴۰درصد نیز رسیده است. همچنین در چند سال گذشته و از جمله سال جاری نیز رشد نقدینگی عمدتا بالای ۴۰درصد بوده است.
خبری از سرمایه گذاری نیست
روند تشکیل سرمایه در دهه ۹۰ به شدت نزولی بوده است؛ به شکلی که رشد متوسط سالانه سرمایه گذاری در سال‌های این دهه به منفی ۸/ ۶ درصد می رسد. کارشناسان این دهه را بدترین دوره سرمایه‌‌گذاری در اقتصاد ایران معرفی می‌‌کنند. در این سال ها نه تنها شاهد سرمایه گذاری های کلان داخلی و خارجی نبوده ایم که فرار سرمایه هم به شدت افزایش یافته است که شاهد آن خروج سرمایه های ایرانیان و رشد عجیب خرید خانه در ترکیه است.
