بیگدلی: می گویند باید گروسی را اعدام کنیم، این حرف سیاسی و بی ادبانه است/ ممکن است فعال شدن مکانیسم ماشه به تأخیر بیفتد اگر...

به گزارش اقتصادنیوز،  علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل، در بخشی از گفت و گوی خود با اقتصادنیوز، به بیان نکات مهمی درباره مذاکرات ایران و اروپا، مکانیسم ماشه، آژانس بین المللی انرژی  اتمی و ... پرداخته است. بخشی از این گفت و گو را در ادامه می خوانید؛ 

 یعنی تنها سناریویی که پیش‌ روی ایران وجود دارد، اکنون مذاکره است؟

بله، هیچ راه دیگری نیست. واقعاً هیچ راهی نیست؛ نباید خود را معطل کنیم.  هرچقدر در آغاز این مذاکره تعلل کنیم، بیشتر به ضرر ما خواهد بود. بنابراین، پیشنهاد من این است که ما ابتدا مذاکره با اتحادیه اروپا را شروع کنیم و بعد از آن، باید اجازه بدهیم که کارشناسان آژانس وارد ایران شوند.

اینکه برخی می‌گویند ما باید گروسی را محاکمه و اعدام کنیم، واقعاً از نظر سیاسی حرف‌های بسیار بی‌ادبانه‌ای است؛ مثلاً آقای شریعتمداری چنین اظهاراتی را مطرح می‌کند.

اروپا بدون بررسی آژانس توافق نمی کند

هیچ راهی جز برخورد صلح‌آمیز با آژانس نداریم. اما از سوی دیگر، اروپا هم بدون بررسی آژانس به ما اجازه توافق نمی‌دهد، مگر اینکه آژانس بیاید، یک بررسی کامل انجام دهد و گزارش رضایت‌بخشی از فعالیت‌های ایران به شورای حکام ارائه کند. اگر اروپایی‌ها راضی شوند، آن‌ وقت ممکن است فعال شدن مکانیسم ماشه به تأخیر بیفتد.

ایران از چهار جهت در فشار است، باید یکی یکی اضلاع فشار را برداریم

  پس از جنگ ایران و اسرائیل، مواضع اروپایی‌ها نسبت به جمهوری اسلامی تندتر شده است. آیا چشم‌انداز روشنی برای رسیدن به توافقی جهت فعال نشدن مکانیسم ماشه وجود دارد؟

فعال نشدن مکانیسم ماشه درواقع برگ برنده‌ای است که در دست اروپایی‌هاست. بنابراین، ایران باید تن به مذاکره با اروپا بدهد. حالا اینکه چرا این مذاکرات در سطح معاونان وزارت خارجه آغاز شده، شاید به‌خاطر فراهم کردن مقدمات بوده است. اما امیدوارم در دور بعد، وزرای خارجه سه کشور اروپایی و ایران پای میز مذاکره بنشینند و این روند را جدی‌تر دنبال کنند.

رفتاری که شما به آن اشاره کردید، بله، رفتاری خشمگینانه بوده است. مخصوصاً با توجه به اینکه اروپا از دو طرف یعنی هم آمریکا و هم اسرائیل تحت فشار قرار دارد که ایران را در تنگنا قرار دهد. اکنون ما از چهار جهت در فشار هستیم: آمریکا، اروپا، اسرائیل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. هیچ راهی هم نداریم جز اینکه به‌تدریج یکی‌یکی این اضلاع فشار را از میان برداریم.

به نظر من، نخستین ضلع قابل شکستن همین ضلع اروپایی است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هیچ‌کدام از طرف‌های دیگر، امتیازی مانند مکانیسم ماشه را در اختیار ندارند. بنابراین، اروپا احتمالاً از این ابزار استفاده خواهد کرد. اگر این اتفاق بیفتد، همه تصمیم‌ها علیه ایران رقم خواهد خورد و کشور بیش از پیش در انزوای سیاسی و انجماد اقتصادی فرو خواهد رفت.

مکانیسم ماشه فعال شود، حتی امکان فروش نفت به چین را هم نخواهیم داشت

طی سال‌های گذشته، پس از خروج آمریکا از برجام، تحریم‌هایی از سوی آمریکا وضع شد؛ تحریم‌های اولیه و ثانویه. اگر بعد از فعال شدن مکانیسم ماشه تحریم‌های دیگری وضع شود، آن‌ها چه خواهند بود و چه پیامدهایی خواهند داشت؟

وقتی ما در سال ۲۰۱۵ قرارداد برجام را امضا کردیم، چند نوع تحریم وجود داشت؛ یکی از مهم‌ترین انواع آن، تحریم‌های اتحادیه اروپا بود. حالا، با یک چشم‌پوشی‌هایی که از طرف برخی کشورها انجام می‌شود؛ مثل ایتالیا یا فرانسه که ارتباطاتی محدود با ما داشتند. ما هنوز امکان فروش‌ نفت را داریم. اما اگر مکانیسم ماشه فعال شود، دیگر حتی امکان فروش نفت به چین را هم نخواهیم داشت. چون چین یکی از امضاکنندگان قطعنامه ۲۲۳۱ بوده است، بنابراین دیگر طبق آن، حق ندارد نفت ما را بخرد. 

 نوع دیگر، تحریم‌های آمریکاست که خودِ آمریکاست که الان اعمال می‌ کند. تحریم‌های آمریکا به‌صورت مستقیم علیه ایران اعمال می‌شود که به قول شما همان تحریم‌های اولیه هستند. یک نوع دیگر هم تحریم‌های ثانویه است؛ یعنی آمریکا از کشورهای دیگر خواسته که اگر تحریم‌های ایران را رعایت نکنند، اجازه انجام معاملات تجاری با آمریکا را نخواهند داشت.

همه کشورهای دنیا موظف هستند تحریم ها علیه ایران را رعایت کنند اگر...

خود اتحادیه اروپا هم ایران را تحریم کرده بود، ولی گاهی اوقات اغماض می‌کردند و چشمشان را روی برخی موارد می‌بستند. اما اگر مکانیسم ماشه فعال شود، دوباره تمام تحریم‌های اتحادیه اروپا به‌طور کامل اجرا خواهد شد، تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل نیز دوباره بازخواهد گشت. در چنین شرایطی تحریم ها سخت‌تر و شدیدتر هم خواهد شد.

یعنی اگر قطعنامه شورای امنیت پس از فعال شدن «اسنپ بک» تصویب شود، همه کشورهای دنیا موظف خواهند بود که این تحریم‌ها را علیه ایران رعایت کنند. به‌عبارت دیگر، دیگر هیچ کشوری نمی‌تواند تخلف کند یا چشم‌پوشی داشته باشد.