تعلیق مالی چه معنایی برای ایران دارد؟

به گزارش اقتصادنیوز، خبر مرخصی بدون حقوق رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران که 29 ژوئن منتشر شد، در سراسر ایران طنین انداز شد و توجه رسانه ها را به خود جلب کرده است.پس از آن، روز جمعه، اخباری منتشر شد مبنی بر این که اف آی بی تحقیقات بر روی پرونده مالی را آغاز کرد؛ همانی که دسترسی اش به اسناد محرمانه دردسرساز شد.

ضربه‌ای که روسیه به ایران زد/ هم از ناتو می‌خوریم، هم از خود روس‌ها

هشدار جدی محسن رضایی به چین و روسیه/ هیچ‌کس حق سوءاستفاده ندارد

مالی؛ چهره محبوب میانه روها و نامحبوب برای محافظه کاران

زمانی که مالی در بهار 2021 از سوی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به عنوان رهبری مذاکرات با حسن روحانی، رئیس جمهور وقت، منصوب شد، رسانه های میانه رو از انتصاب چنین چهره ای به عنوان سیگنال مثبت از سوی دولت آمریکا در رابطه با احیای توافق هسته ای 2015 موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) یاد کردند.

ظاهر متفاوت سخنگوی دولت سوژه شد+ عکس

در روزهای پایانی دوره ریاست جمهوری روحانی در سال 2021، تهران و واشنگتن در آستانه یک پیشرفت مهم در احیای برجام قرار گرفتند. میخائیل اولیانوف، مذاکره‌کننده ارشد روسیه، گفت‌وگوها را در آستانه یک توافق توصیف کرد. اما با انتخاب ابراهیم رئیسی در اوت 2021، مذاکرات را برای چند ماه به تعویق انداخت و پس از چند دور رایزنی غیر مستقیم توافق پیش بینی شده نتوانست محقق شود.

به نوشته المانیتور، در چنین شرایطی تعلیق رابرت مالی در رسانه های دولتی ایران بازتاب فراوانی داشت.ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت ایران، از برکناری نماینده ویژه ایران استقبال کرد و آن را یک اتفاق معنادار همزمان با حل برخی مسائل بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارزیابی کرد. این خبرگزاری نوشت:کنار گذاشتن رابرت مالی این احتمال را تقویت می‌کند که دولت آمریکا اقداماتی را برای محدود کردن فعالیت برخی از چهره‌ها جهت دستیابی به معامله با تهران انجام داده است.روزنامه  ایران نیز نوشت که خبر تعلیق مالی تعجب آور نیست. این سازمان در شماره اول ژوئیه خود چنین استدلال کرد که در میانه گزارش‌ها از پیشرفت‌ها در مذاکرات غیرمستقیم ایران و غرب در خصوص لغو تحریم‌ها، تغییرات در تیم مذاکره‌کننده آمریکایی دور از انتظار نبوده است.این روزنامه نوشت که این رخداد نشان می دهد که آمریکا به روش‌های آزمایش‌شده پشت کرده و به چهره‌های جدید از نسل واقعی دیپلمات‌ها روی آورده است.

پایان تلاش ها برای احیای برجام؟

پایگاه خبری بصیرت جمعه گذشته گزارش داد که برکناری مالی ناشی از درگیری‌های سیاسی درون کاخ سفید است. این سایت خبری اعلام کرد که مالی و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، خواهان دستیابی به یک توافق جامع با ایران بوده اند که موضوعات مختلفی از جمله تروریسم، قدرت موشکی و محور مقاومت را در بر می گیرد.همزمان، روزنامه آرمان در 1 ژوئیه استدلال کرد که خروج مالی از تیم مذاکره کننده ایالات متحده به معنای پایان تلاش ها برای احیای برجام است. جاوید قربان اوغلو، دیپلمات سابق ایرانی در آفریقای جنوبی، در مصاحبه با روزنامه اصلاح طلب انتخاب نیز همین نظر را دارد. اوغلو گفت که مذاکرات مالی و عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در دوران ریاست جمهوری روحانی، در آستانه امضا بود، اما متوقف شد.

پشت پرده آخرین تلاش های مالی

در این میان، یک منبع آگاه فعال در اردوگاه  محافظه‌کاران در گفت‌وگو با المانیتور گفت که مالی چندین دور با امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد گفتگو داشته و در این مسیر پیشرفت هایی هم حاصل شده است.به گفته این منبع، مالی مدعی است که دولت بایدن تمایلی به بازگشت به برجام اولیه ندارد. ایران سپتامبر 2022 در یک قدمی توافق قرار داشت اما به دلایل و خطوط قرمز خود از این توافق عقب نشست.این منبع همچنین گفت که مالی پیشنهاد تمدید برخی بندهای غروب آفتاب برجام را برای 10 تا 15 سال داده است. علاوه بر این، مالی از سیاست دولت ایران مبنی بر عدم مذاکره مستقیم با مقامات آمریکایی انتقاد کرد.

تاثیر تعلیق مالی بر فرایند مذاکرات

در این میان، یک دیپلمات ارشد پیشین ایرانی که نخواست نامش فاش شود به المانیتور گفت: این اعتقاد من است. فکر می‌کنم ویژگی‌های رابرت مالی به گونه‌ای است که تعلیق او را می‌توان تحولی منفی در روند مذاکرات تلقی کرد و باعث شود احتمال معامله سخت تر است.او گفت: رویکرد جدید دولت آمریکا به رهبری جیک سالیوان و برت مک گورک برای امضای یک توافق غیررسمی موقت ممکن است با  منافع ایران همسو نباشد.المانیتور مدعی شد که به نظر می‌رسد قصد کاخ سفید رهایی از چالش تهران و در عین حال کاهش محدود تحریم‌ها در میان انبوهی از مسائل مهم مانند اوکراین است. در نتیجه، این رویکرد به ایالات متحده زمان کافی می‌دهد تا در آینده امتیازامتیازهای بیشتری را از تهران دریافت کند.