رمزگشایی از تحریم‌های نفتی ترامپ علیه ایران/ آیا پکن در برابر تهدید واشنگتن سر خم خواهد کرد؟
به گزارش اقتصادنیوز، وال استریت ژورنال با انتشار یادداشتی مدعی شد: دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا خریداران نفت یا محصولات پتروشیمی ایران را از انجام هرگونه معامله با ایالات متحده منع کرده است؛ هشداری که در واقع چین را هدف قرار می‌دهد و هم‌زمان تهران را به واسطه برنامه هسته‌ای‌اش تحت فشار مضاعفی قرار خواهد داد.
ترامپ روز پنج‌شنبه با انتشار پیامی ادعایی در شبکه‌های اجتماعی مدعی شد که اگر خرید نفت و محصولات پتروشیمی ایران فوراً متوقف نشود، خریداران مشمول تحریم‌های ثانویه خواهند شد. چین در حال حاضر بزرگ‌ترین خریدار باقی‌مانده نفت و فرآورده‌های نفتی ایران است؛ چرا که بیشتر مشتریان دیگر، از اروپا تا هند، در پی تحریم‌های سنگین، واردات خود را متوقف کرده‌اند.
معنای هشدار ترامپ برای ایران
این نشریه در ادامه یادداشت خود آورد: روابط چین و آمریکا همچنان تحت‌الشعاع مناقشات گسترده‌تری در حوزه تجارت قرار دارد. دولت ترامپ تعرفه‌های سنگینی بر کالاهای چینی وضع کرده، اما طبق گزارش روزنامه وال استریت ژورنال، در حال بررسی اقداماتی برای کاهش تنش‌هاست. هنوز مشخص نیست هشدار جدید ترامپ تا چه اندازه به‌طور جدی اعمال خواهد شد.
به ادعای ناظران، تهدید ترامپ یکی از چندین پیام ادعایی سخت‌گیرانه دولت آمریکا به ایران در روز پنج‌شنبه بود. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده اعلام کرد ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند و پیت هگست، وزیر دفاع مدعی شد که ایران به‌دلیل حمایت ازحوثی‌ها در یمن که پهپادها و موشک‌هایی به سوی کشتی‌های عبوری از دریای سرخ شلیک کرده‌اند، بهای سنگینی خواهد پرداخت. رئیس‌جمهور پیش از این هم در ماه فوریه با اعمال مجموعه‌ای از تحریم‌ها علیه واسطه‌ها، شرکت‌های حمل‌ونقل و خریداران، فشارها بر صادرات نفت ایران را افزایش داده بود.
به ادعای این نشریه، ایران در تلاش برای لغو تحریم‌ها جهت فروش دوباره نفت در سطح جهانی و کاهش فشار بر اقتصاد خود است، از همین رو، این کشور ماه گذشته مذاکراتی را با آمریکا درباره برنامه هسته‌ای‌اش آغاز کرد. با این حال، دو طرف بر سر خواسته کاخ سفید مبنی بر توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران و خرید سوخت مورد نیاز از کشورهای ثالث، به بن‌بست رسیده‌اند. ایران انتظار داشت دور چهارم مذاکرات روز شنبه در رم آغاز شود، اما ایالات متحده روز پنج‌شنبه اعلام کرد که این مذاکرات تا هفته آینده به تعویق افتاده است. در تحولی دیگر که به افزایش تنش‌ها انجامید، یک جنگنده از ناو هواپیمابر یواس‌اس هری اس. ترومن روز دوشنبه به دریا سقوط کرد. این حادثه در پی یک مانور سریع برای اجتناب از برخورد احتمالی با یک پرتابه یمنی رخ داد. این ناو هواپیمابر بیش از یک ماه است که در عملیات بمباران آمریکا علیه حوثی‌ها شرکت دارد.
واکنش چین به تهدید آمریکا
وال استریت ژورنال در بخش دیگری از یادداشت خود آورد: حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران، درباره تهدید ترامپ گفت: «این تهدید چیز جدیدی نیست. خریداران نفت خام ایران با آمریکا معامله‌ای ندارند و ترامپ نمی‌تواند تجارت چین با آمریکا را متوقف کند». این در حالی است که چین به شریان حیاتی اقتصاد خارجی ایران بدل شده است. کشورهای جنوب آسیا و جنوب‌شرق آسیا تنها مقادیر اندکی از گاز مایع ایران را خریداری می‌کنند. عراق پیش‌تر گاز طبیعی ایران را وارد می‌کرد، اما دولت ترامپ معافیت تحریمی مربوط به این تجارت را لغو کرد. سوریه که خریدار دیرینه نفت ایران بود، پس از سقوط بشار اسد در سال گذشته، واردات را متوقف کرده است. چین در پی اقدامات خصمانه واشنگتن، به‌تدریج از سطح تجارت خود با ایران کاسته است. در چارچوب کارزار «فشار حداکثری» که در ماه فوریه اعلام شد، وزارت خزانه‌داری آمریکا دو پالایشگر مستقل و سه پایانه نفتی در چین را از دسترسی به نظام مالی آمریکا یا تجارت با ایالات متحده منع کرد، آن هم به‌دلیل خرید نفت از ایران.
به ادعای این نشریه، شواهد نشان می‌دهد، در واکنش به تهدیدهای ترامپ، پالایشگاه‌ها و پایانه‌های تحریم‌شده بارگیری نفت از ایران را متوقف کرده‌اند که منجر به سرگردانی دست‌کم ۳۶ نفتکش ایرانی در آب‌های چین شده است. به گفته همایون فلک‌شاهی، تحلیلگر ارشد نفت در کپلر، تهدید جدید ترامپ فشار کمپین تحریمی آمریکا علیه ایران را تشدید خواهد کرد، اما به‌طور کامل مانع خرید نفت توسط چین نخواهد شد.
او افزود: «این فشار تدریجی و فرسایشی خواهد بود.» فلک‌شاهی پیش‌بینی می‌کند که واردات نفت ایران توسط چین در نیمه نخست سال بیش از ۳۰ درصد کاهش یابد. دولت‌های پیشین آمریکا از هدف قرار دادن خریداران کلیدی چینی خودداری می‌کردند تا از بروز اختلال در بازار جهانی نفت و افزایش قیمت‌ها که می‌توانست به زیان مصرف‌کنندگان آمریکایی تمام شود، جلوگیری کنند. تهدید ترامپ در ابتدا قیمت آتی نفت آمریکا را ۱.۸ درصد افزایش داد، اما سپس کاهش یافت و در حدود ۵۹ دلار در هر بشکه تثبیت شد.
ایران در ماه گذشته با تشدید فشارها بر صادراتش، قیمت نفت خام خود را کاهش داد. اواخر آوریل، شرکت ملی نفت ایران کاهش قابل‌توجهی در قیمت فروش نفت خود به آسیا اعلام کرد. نفت سنگین ایران برای تحویل در ماه مه، ۳۵ سنت پایین‌تر از قیمت معادل آن در عمان و دبی عرضه خواهد شد؛ در حالی که در ماه آوریل، این نفت با ۱.۹۰ دلار بالاتر از این معیار فروخته می‌شد. مقامات خلیج فارس می‌گویند که چین در مقایسه با دورهای قبلی تحریم‌ها، آمادگی بیشتری برای سازگاری با فشارها دارد؛ از جمله با استفاده از بانک‌هایی که به سیستم مالی آمریکا متصل نیستند و شرکت‌های پوششی.
