آتشبس میان اسرائیل و ایران پایدار میماند؟ | پیام ترور فرمانده حزبالله در آستانه سالگرد انتصاب | تل آویو تغییر نمیکند
به گزارش اقتصادنیوز، در شامگاه 23 نوامبر، ارتش اسرائیل با حمله به ضاحیه در جنوب بیروت، موجب شهادت فرمانده ارشد نظامی حزبالله شد؛ امری که نشاندهنده کند بودن توافقات آتشبس در منطقه، به خصوص از جانب اسرائیل است.
اسرائیل به هیچ قراردادی پایبند نیست
اکونومیست نوشت: تنها چند روز مانده به سالگرد تصدی هیثم علی طباطبایی، به عنوان فرمانده ارشد نظامی حزبالله مانده بود که اسرائیل با حمله هوایی به بیروت، او و چهار نفر دیگر را به شهادت رساند.
ترور طباطبایی تازهترین مورد از دهها حملهای است که اسرائیل پس از امضای آتشبس با لبنان در سال گذشته، علیه حزبالله انجام داده است. به گفته دولت لبنان، این حملات تاکنون موجب کشته شدن بیش از 331 نفر شده است. با اینحال؛ این دومین حمله اینچنینی به پایتخت لبنان از زمان آتشبس بوده است. اسرائیل اصرار دارد که این حمله نقض آتشبس محسوب نمیشود، چرا که ادعا میکند طباطبایی در حال تلاش برای بازسازی حضور مسلحانه حزبالله در مرزهای شمالی سرزمینهای اشغالی بوده است.
این رویدادها اما بیشاز هرچیز، یادآور آن است که آتشبسها در منطقه همچنان شکنندهاند.
اقتصادنیوز: مراسم تشییع پیکر فرمانده برجسته حزبالله لبنان شهید هیثم علی الطباطبائی و دو تن از همراهانش با حضور گسترده مردم در ضاحیه جنوبی بیروت برگزار شد.
پیشینه درگیریها
طباطبایی که در پایان نوامبر ۲۰۲۴، یعنی درست پس از اجراییشدن آتشبس به این مقام منصوب شده بود، مأموریت داشت تا ساختار نظامی حزبالله را که در حملات اسرائیل تخریب شده بود، بازسازی کند. او شخصیتی همواره در معرض خطر بود. ابراهیم عقیل که پیش از طباطبایی این مقام را در اختیار داشت نیز کمتر از دو ماه پس از آغاز بهکار رسمی، در حملهای از جانب اسرائیل در بیروت کشته شد.
ترور طباطبایی در زمانی رخ داد که آتشبس میان اسرائیل و لبنان شکنندگی زیادی دارد.
اسرائیل در سال ۲۰۲۴ بخش عمدهای از زرادخانه موشکهای دوربرد حزبالله و زنجیرهای از پایگاههای زیرزمینی این گروه را در امتداد مرز با اسرائیل نابود کرد؛ پایگاههایی که به ادعای اسرائیل، برای اجرای حمله غافلگیرانه به شهرکهای شمال اسرائیل ساخته شده بود. حملهای که در صورت وقوع، در مقیاسی بسیار بزرگتر از عملیات 7 اکتبر حماس بهوقوع میپیوست.
آتشبس میان اسرائیل و لبنان که با میانجیگریهای آمریکا و فرانسه حاصل شد، قرار بود تا مانع از تجدید تسلیحاتی حزبالله شود. این توافق شامل تعهدات دولت لبنان برای استقرار ارتش این کشور در جنوب لبنان و ضبط باقیمانده سلاحهای حزبالله بود.
حزبالله از مواضع خود عقب نمیکشد
در چند ماه نخست پس از آتشبس، این روند هرچند کند، اما درحال پیشروی بود. اما پس از مدتی، استقرار ارتش لبنان در جنوب بیروت با شدت کمتری پیگیری شد. درمقابل، مقامات اسرائیلی و آمریکایی گلایه میکنند که حزبالله با اعمال فشار، ارتش را از ادامه این روند بازداشته است. هفته گذشته، آمریکا برای نشان دادن نارضایتی خود دیدارهای برنامهریزیشده رئیس ستاد ارتش لبنان، ژنرال رودولف حَیْکَل در پنتاگون را لغو کرد.
اسرائیل قصد تغییر ندارد
در همین میان، دولت لبنان نیز از حملات هوایی اسرائیل و تداوم اشغال پنج پایگاه در داخل خاک خود توسط نیروهای دفاعی اسرائیل بهعنوان نقض آتشبس، شکایت دارد. آنچه مشخص است این است که اسرائیل ابدا قصد تغییر رفتار ندارد. یکی از ژنرالهای اسرائیلی میگوید: پس از ۷ اکتبر، راهبرد ما باید جلوگیری از شکلگیری هرگونه تهدید در مرزهایمان باشد. اگر این هدف از طریق آتشبس محقق شود، عالی است، اگر هم نه، به حملات خود ادامه خواهیم داد.
پاسخ احتمالی حزبالله
حزبالله هنوز به ترور طباطبایی واکنشی نشان نداده است. نهادهای اطلاعاتی اسرائیل معتقدند که در شرایط کنونی، این گروه احتمالا دست به حملات متقابل مرزی نزند. هرچند بهعنوان اقدامات پیشگیرانه، پوشش جیپیاس در شمال اسرائیل برای مقابله با حملات احتمالی پهپادی مختل شده است.
وضعیت جنگهای منطقه
شکنندگی آتشبس با لبنان بازتابی از وضعیت کلی منطقه است. بنا بر اعلام مقامات محلی، بیش از ۳۴۰ فلسطینی از زمان اجرای آتشبس در نوار غزه در ۱۰ اکتبر امسال جان باختهاند. نیروی امنیتی مورد تأیید سازمان ملل برای غزه هنوز تشکیل نشده است. آتشبسی که به جنگ تحمیلی 12 روزه میان اسرائیل و ایران در ژوئن پایان داد هم فعلاً پابرجاست؛ اما مقامات اسرائیلی بلافاصله مدعی شدند که اگر جمهوری اسلامی ایران توسعه برنامههای هستهای و موشکی بالستیک خود را ادامه دهد، جنگ بعدی با ایران قطعی است. هر دو توافق غزه و ایران با میانجیگری دونالد ترامپ حاصل شده است. تلاش آمریکا برای حل اختلاف میان اسرائیل و سوریه بر سر بلندیهای جولان نیز تاکنون نتیجه خاصی نداشته است.
به میانجیگریهای ترامپ اعتباری نیست
مجموعه این تحولات یادآور آن است که پایاندادن به جنگها، نیازمند توجه مستمر است. یکی از مقامات امنیتی اسرائیل میگوید: آمریکا آتشبسهایی را با حماس، حزبالله و ایران به ما تحمیل کرده است و اکنون نیز میکوشد تا همین کار را با سوریه انجام دهد، اما صرف اعلام برقراری آتشبس کافی نیست. واقعیت این است که ترامپ دوست دارد تا فهرستی از جنگهایی را که به پایان رسانده است تهیه کند؛ اما تضمین اینکه جنگها دوباره شعلهور نشوند، نیازمند تلاش فراوان است.
این نکات باید توسط کسانی که امیدوارند تا بحران اوکراین بهسرعت بهدست ترامپ حلوفصل شود، مورد توجه قرار گیرد.
ارسال نظر