ماجرای ۱۰۷ مبتلای کرونا در بازار ماهی فروشان بندرعباس چه بود؟

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از رویداد 24 ،چند روز پیش ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت اعلام کرد که در هرمزگان ۱۰۷ نفر مبتلا به ویروس کرونا در یک بازار ماهی‌فروشی شناسایی شده‌اند. البته این اعلام حدود ۱۰ روز بعد از شناسایی مبتلایان و تعطیلی این بازار در بندرعباس مرکز استان هرمزگان بود.

اهمیت این نکته آنجا بود که در این مدت ۱۰ شهر این استان به عنوان شهر‌های سفید اعلام وضعیت شده و تنها ۳ شهر آن در وضعیت سفید قرار ندارند. حضور افراد مبتلا در میان این مرکز خرید اقلام گوشتی، اما و اگر‌هایی را نسبت به تعداد افرادی که با این بازار در ارتباط بوده و از آن خرید کرده‌اند و نیز سلامت این افراد مطرح کرد. آنهم در شرایطی که فرشید یزدانی رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان اعلام کرده بود که در استان هرمزگان تعداد افراد مبتلا به ویروس کرونا از هزار نفر و آمار مبتلایان به بیماری حاد تنفسی از ۲۴۰۰ نفر گذشته است.

با توجه به محرومیت استان هرمزگان به لحاظ کلیه شاخص‌های توسعه‌ای و نیز مشکلات این استان در حوزه زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی این سوال مطرح است که چگونه در استانی با این شرایط تنها ۳ شهر در وضعیت سفید قرار دارد؟ معیار ستاد مقابله با کرونا برای سفید اعلام کردن این شهر‌ها چیست و آیا امکان شناسایی این افراد پیش از آغاز به کار اصناف وجود نداشت؟

کیانوش جهانبخش نماینده هرمزگان در شورای عالی استان‌ها  می‌گوید: بازار قدیمی ماهی‌فروشان بندرعباس از نظر بهداشتی شرایطی نامطلوب داشت و بیرون بازار نیز دستفروشانی فعالیت می‌کردند که شرایط فعالیت‌شان حتی برای شرایط عادی هم غیربهداشتی بود، به همین علت نیز بعد از انتشار ویروس کرونا در کشور و حساس‌تر شدن موضوع مسئولان استانی تصمیم گرفتند فعالیت غرفه‌های این بازار را تعطیل و به بازار جدید منتقل کنند که استاندارد‌های بهداشتی لازم را دارد.

او می‌گوید: دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در راستای پیش غربالگری اقدام به نمونه‌گیری و رعایت پروتکل‌ها در بازار کرد که با مثبت گزارش شدن ابتلای ۳ نفر از کارکنان این بازار به ویروس کرونا که شامل یک نفر از نگهبانان، یک نفر از کارکنان خدمات و یک نفر از غرفه‌داران حساسیت روی بازار بیشتر و نسبت به تعطیلی آن اقدام شد و تمام کارکنان و حتی خانواده‌های آن‌ها مورد تست قرار گرفتند که مشخص شد ۱۰۷ نفر از آن‌ها به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند.

 عضو شورای شهر بندرعباس با تاکید براینکه تمام این افراد به صورت درمان سرپایی و درمان خانگی در حال گذراندن مراحل درمان هستند، اظهار می‌کند: این اتفاق حدود ۱۰ تا ۱۲ روز پیش در همین بازار جدید رخ داده و بازار ماهی‌فروش‌ها همچنان تعطیل است.

او با بیان اینکه بازگشایی عجولانه مراکز تجاری بدون رعایت الزامات بهداشتی به صورت سختگیرانه و توجه به پروتکل‌ها می‌تواند خطرآٰفرین باشد، اضافه می‌کند: همه بر موضوع سرعت شیوع و انتقال این بیماری اشراف و آگاهی کامل دارند. یک فرد ناقل بدون هیچ علامتی از بیماری می‌تواند در روز به جا‌های مختلف سر زده و تعداد زیادی را آلوده کند.

جهانبخش می‌گوید: بازار ماهی‌فروش‌ها نزدیک به ۲۰ روز بعد از بازگشایی اصناف فعالیت داشته است. هرچند که اصناف در استان هرمزگان به صورت خودجوش بسیار زودتر از زمانی که ستاد مقابله با کرونا اعلام کرد، تعطیل کردند. اما این اتفاق بعد از بازگشایی بازار افتاد.

وی خاطرنشان می‌کند: دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بسیار سریع موضوع را پیگیری کرد و از حلقه افرادی که با کارکنان مبتلا به این ویروس در ارتباط بودند تست گرفتند که در کل همین ۱۰۷ نفر شناسایی شدند. ما موضوع را اعلام کردیم که اگر همشهریان مراوده‌ای با آن بازار داشتند مطلع شوند هرچند که جای نگرانی نبود، زیرا عمده فروشندگان از دستکش استفاده می‌کردند و فاصله اجتماعی را نیز رعایت می‌کردند.

عضو شورای شهر بندر عباس با بیان اینکه اگر تنها یک مرکز را عامل شیوع کرونا در استان در نظر بگیریم جایگاه علمی ندارد، تصریح می‌کند: علت آمار رو به افزایش مبتلایان به ویروس کرونا در استان هرمزگان و تعداد دیگری از استان‌ها آن است که در حال حاضر تعداد کیت‌هایی که در اختیار مراکز درمانی استان است بیشتر بوده و توانایی نمونه‌گیری بیشتر شده است. یعنی اگر در روز‌های اول مثلا با انجام ۲۰۰ تست ۲۰ نفر کرونا مثبت اعلام می‌شدند در حال حاضر روزانه در سطح استان ۷۰۰ تست گرفته می‌شود که از این تعداد روزانه میانگین ۵۰ تا ۶۰ نفر آن مثبت تشخیص داده می‌شود. بیشترین آمار تشخیص کرونای مثبت در یک روز ۷۶ نفر در سطح استان بوده است.

وی با یادآوری اینکه بلافاصله بعد از تعطیلات فراخوان زدیم که هرکس به خارج از استان رفته، بازگردد، عنوان می‌کند: این افراد بلافاصله بعد از بازگشت به سرکار بازگشته و مشاغلشان را فعال کردند که این یکی از دلایل بالا رفتن آمار مبتلایان است. اینکه به دستور ستاد مقابله با کرونا مشاغل بعد از تعطیلات بازگشایی شد، به نظر من یک تصمیم اشتباه بود. زیرا باید افرادی که به سفر رفته بودند در مبادی ورودی شهر، ترمینال‌ها، فرودگاه‌ها و ایستگاه‌های قطار مورد معاینه قرار گرفته، غربالگری و در صورت لزوم قرنطینه می‌شدند و بسته‌های حمایتی هم در اختیارشان قرار داده می‌شد در حالیکه هیچکدام از این اقدامات در دستور کار ستاد ملی مقابله با کرونا قرار نداشت و این افراد حتی اگر بیمار یا ناقل بودند بدون نظارت و اقدامات بهداشتی لازم به داخل استان و به محل کار خود رفتند.

  جهانبخش تصریح می‌کند: نگرانی بابت مراکز و مجتمع‌های تجاری که تراکم جمعیتی بالایی دارند تا زمان ریشه‌کنی ویروس کرونا همواره وجود دارد و در راستای همین نگرانی باید اقداماتی را انجام دهیم. درحال حاضر میدان مرکزی میوه و تره‌بار شهر بندرعباس یکی از مراکزی است که به شدت ما را نگران کرده است.

او توضیح می‌دهد: این میدان به لحاظ تراکم جمعیتی و عدم رعایت مسائل بهداشتی بسیار شرایط نگران‌کننده‌ای دارد که به مراتب می‌تواند خطرناک‌تر از بازار ماهی‌فروش‌ها باشد. زیرا تنها یک یا دو مرکز ماهی فروش‌ها در بندر عباس وجود دارد که بعد از این حادثه تمهیداتی اندیشیده شد تا مردم به صورت آنلاین مایحتاج خود را از این مراکز خریداری کنند. اما مغازه‌های میوه و تره‌بار در تمام محله‌های شهر وجود دارند که این مغازه‌ها اجناس خود را از میدان مرکزی تامین کرده و درواقع میوه و سبزیجات از این میدان به صورت سلولی در کل شهر پخش می‌شود. حال اگر میدان با این ویروس درگیر شده و از طریق میدان به مغازه‌ها راه یابد در واقع به تمام محلات شهر راه خود را پیدا کرده است که بسیار خطرناک‌تر است.

عضو شورای شهر بندرعباس می‌افزاید: ما در این زمینه هشدار‌های لازم را داده‌ایم و میدان جدید هم آماده شده است. امیدواریم هر چه سریع‌تر تصمیم‌های لازم برای انتقال غرفه‌های میدان قدیم به میدان جدید اتخاذ شده و این نقل و انتقال صورت گیرد تا اصناف واقع در این میدان با شرایط بهتری فعالیت کنند.

او می‌گوید: اگر قبل از تعطیلات نوروزی محدودیت‌های تردد‌ها اعمال می‌شد و در نتیجه هیچ کس از داخل استان هرمزگان خارج یا به داخل آن وارد نمی‌شد، تا کنون هرمزگان استانی پاک شده و هیچ موردی نداشتیم در حالیکه این محدودیت تردد بسیار دیر و در اواسط عید انجام شد. آنچه در بازار رخ داد نیز ناشی از حضور مهمانان نوروزی بود که در همان فاصله وارد هرمزگان شده و به آن بازار وارد شده و با کارکنان آنجا مراوداتی نیز داشتند. بر اساس نظر کارشناسان انتقال ویروس به این بازار از همین موضوع نشات گرفته است.

جهانبخش می‌گوید: مشاهدات ما نشان می‌دهد موارد ابتلا از ابتدای شیوع ویروس کرونا در استان ساکنان استان نبودند بلکه اولین موارد ابتلا افرادی بودند که به دلایل مختلف وارد استان شده بودند. در واقع اولین موارد ابتلا به کرونا که ۲، ۳ نفر هم بودند. مربوط به بندرقشم و بندرعباس بود که مسافرانی بودند که از قم وارد استان شده بودند.

وی خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر آمار مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا را به واقعیت نزدیک می‌دانم، اما آمار مبتلایان را به این دلیل که از نظر گرفتن تست به سطح استاندارد نرسیده‌ایم را به واقعیت نزدیک نمی‌دانم و معتقدم این آمار درسطح کشور و استان هرمزگان بیش از چیزی است که اعلام می‌شود. یعنی باید عدد اعلام شده را چند برابر کرد تا متوجه آمار نزدیک به واقعیت شد. زیرا برخی افراد به ویروس کرونا مبتلا می‌شوند، اما بدون علامت بوده و متوجه نمی‌شوند و خوب می‌شوند یا اینکه فقط ناقل هستند؛ لذا با استناد به آماری که از آرامستان‌های خودمان در استان می‌گیریم می‌توانیم بگوییم آماری که ستاد ملی مقابله با کرونا از نظر مرگ و میر اعلام می‌کند به واقعیت نزدیک است.

عضو شورای شهر بندرعباس می‌افزاید: وضعیت ۱۰ شهر از ۱۳ شهر استان ما به لحاظ وضعیت ابتلا به ویروس کرونا سفید اعلام شده و اجازه دادند که فعالیت‌ها در این مناطق شروع شود به نحوی که به تدریج مساجد و مدارس کار خود را شروع خواهند کرد. معتقدم این تصمیم منطقی نیست، زیرا به لحاظ علمی زمانی می‌توانیم بگوییم که وضعیت یک شهر سفید است که کنترل و راهبری آن شهر در مقابله با کرونا در اختیار مقامات محلی باشد یعنی مسئولان محلی عبور و مرور در مبادی شهر را کنترل کرده و اجازه خروج از شهر به کسی ندهند و اگر فردی داخل شهر شد بلافاصله در شرایط قرنطینه قرار بگیرد. اما وقتی مراودات محلی همچنان ادامه داشته و ارتباط بین شهری و بین استانی صورت می‌گیرد و افراد از نقطه به نقطه دیگر می‌روند یک فرد آلوده کافی است تا با ورود به شهر و حضور در جمع شرایط شهر را نامطلوب کند.

 او با تاکید براینکه پیش‌نیاز اعلام وضعیت سفید کنترل سختگیرانه شهر‌ها با نظارت مقامات محلی است، عنوان می‌کند: نکته جالب آن است که در استان ما به جز بندرعباس مرکز استان و یکی دو شهر دیگر مابقی شهر‌ها به لحاظ کادر درمانی و زیرساخت‌های درمانی نسبت به جمعیت استان مناسب نیست و شرایط به گونه‌ای نیست که مساله بیماری را در شرایط عادی به خوبی پوشش دهد و نکته جالب آن است که عمده شهر‌هایی که سفید اعلام شده‌اند از نظر زیرساخت‌های درمانی در شرایط مطلوبی قرار نداشته و سرانه بهداشتی درمانی آن‌ها پایین است. ما نگرانیم که با سفید و عادی جلوه دادن موضوع آنهم با توجه به سرعت شیوع بیماری، این شهر‌ها نیز به سمت قرمز شدن حرکت کنند و پیک جدیدی در این شهر‌ها ایجاد شود.

نماینده هرمزگان در شورای عالی استان‌ها عنوان می‌کند: اگر در کنترل کرونا نسبت به سایر کشور‌ها موفق‌تر عمل کرده‌ایم تنها ناشی از یک موضوع است آنهم رعایت بهداشت از سوی مردم ایران است که به صورت سنتی در فرهنگ و زندگی اجتماعی ما تمیزی و بهداشت رعایت می‌شود.

جهانبخش خاطرنشان می‌کند: بندرعباس، قشم و میناب یا رودان، ۳ شهری هستند که وضعیت‌شان از نظر شیوع کرونا عادی نیست و روندی افزایشی را طی می‌کنند. در واقع هرمزگان یکی از ۱۵ استانی است که وارد پیک افزاینده‌ای شده است. اما نکته قابل تامل آن است که در تعاریف جهانی در صورتی وضعیت شهری سفید اعلام می‌شود که دو برابر دوره نهفتگی بیماری یعنی ۲۸ روز هیچ مورد ابتلایی در شهر نداشته باشیم اینکه بر اساس چه معیاری ستاد ملی کرونا این شهر‌ها را سفید کرده است نمی‌دانم، اما به نظر منطقی نمی‌آید.