جایگاه جهانی ایران در تولید محصولات منتخب چیست؟

مطابق جدول تولید کالاهای منتخب صنعتی، در گروه خودروسازان رشد تولید حدود 47 درصدی به ثبت رسیده و ایران رتبه 18 را در بازار بزرگ خودرو جهان کسب کرده است. 

بر اساس گزارش منتشر شده از سوی معاونت طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت، در سال گذشته تولید انواع خودرو سواری در کشور به 974 هزار دستگاه رسید و مطابق برنامه وزارتخانه، تولید یک میلیون و 235 هزار دستگاه انواع خودرو سواری در سال 94 پیش‌بینی شده است. 

رشد تولید خودرو در سال گذشته میلادی در حالی بود که در سال‌های 2012 و 2013 میلادی این بخش با رشدهای منفی به ترتیب 39 و 25 درصد همراه بود.

 

پس از خودرو، فولاد خام با بیشترین رشد تولید (5.7 درصد) در سال 2014 میلادی همراه بوده است.  در عین حال، مطابق گزارش انجمن جهانی فولاد، ایران در سال 2014 میلادی در رتبه‌بندی فولادسازان جهان به جایگاه چهاردهم دست یافت. 

آمار عملکرد سال 2014 میلادی ایران نسبت به دو سال ماقبل آن موجب صعود یک پله‌ای در میان فولادسازان جهان شد. بر پایه گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، تولید فولاد خام ایران در سال 93 به حدود 16 میلیون و 500 هزار تن رسید و مطابق برنامه‌ریزی صورت گرفته قرار است این میزان تولید در سال 94 به 18 میلیون و 800 هزار تن برسد. 

 

بر اساس این گزارش، سیمان سومین محصول استراتژیک است که در سال 2014 میلادی با رشد تولید 4.2 درصدی همراه بوده است. 

بر اساس رتبه‌بندی جهانی، ایران چهارمین تولیدکننده بزرگ سیمان در جهان در سال 2014 میلادی معرفی شده است. ایران در سال‌های 2011 تا 2013 نیز رتبه چهارمین تولیدکننده سیمان را در اختیار داشت.

آمارهای جهانی نشان می‌دهد که چین، هند و آمریکا به ترتیب در رده اول تا سوم بزرگترین تولیدکنندگان سیمان جهان در سال 2014 میلادی قرار دارند و پس از این سه کشور، ایران و ترکیه به صورت مشترک در رتبه چهارم قرار دارند. برزیل، روسیه، عربستان سعودی، ویتنام، اندونزی و ژاپن به ترتیب در رتبه‌های پنجم تا دهم بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سیمان سال گذشته میلادی قرار گرفتند. 

مجموع تولید جهانی سیمان در سال گذشته میلادی بیش از 4 میلیارد تن اعلام شده بود. عملکرد سال گذشته نشان می دهد که تولید سیمان ایران به 67 میلیون تن رسید و برنامه وزارتخانه برای تولید این محصول در سال 94 رسیدن به رقم 72 میلیون تن است. 

 

آلومینیوم چهارمین محصول مهم و استراتژیک کشور است که برنامه تولید آن در سال جاری 350 هزار تن در نظر گرفته شده است. میزان تولید این محصول در سال گذشته بیش از 286 هزار تن بوده است. این در حالی است که در سند چشم‌انداز 1404 تولید حداقل یک میلیون و 500 هزار تن شمش آلومینیوم پیش‌بینی شده است. 

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در صورت اجرایی شدن طرح‌های توسعه‌ای در این بخش تا دو سال دیگر تولید آلومینیوم کشور به حدود یک میلیون تن برسد. 

روند تولید و رتبه جهانی ایران در تولید آلومینیوم در سال 2014 میلادی در جدول منتشر شده از سوی وزارتخانه اعلام نشده است؛ با این حال ایران در تولید این محصول در سال 2013 میلادی رتبه 21 جهانی را در اختیار داشته و نسبت به سال ماقبل آن 4 پله صعود کرده است. 

 

سنگ آهن پنجمین محصول است که ایران در سال 2014 میلادی رتبه نهم را در میان کشورهای تولیدکننده کسب کرده است؛ با این حال رشد تولید این محصول در سال گذشته میلادی منفی 10 درصد بوده است. 

این در حالی است که رشد تولید سنگ آهن درسال 2013 میلادی معادل 35 درصد بود.

بر اساس گزارش عملکرد تولید کالاهای منتخب در سال 93، ظرفیت تولید سنگ آهن در سال گذشته معادل 32 میلیون تن بوده که مطابق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته ظرفیت تولید آن در سال جاری 35 میلیون تن پیش‌بینی شده است. 

بیشترین توزیع ذخایر سنگ آهن ایران در استان‌های کرمان (48.16 درصد)، خراسان رضوی (23.86 درصد)، یزد (22.31 درصد)، کردستان (2.07 درصد)، فارس (0.82 درصد)، هرمزگان (0.8 درصد) و سایر مناطق (1.98 درصد) متمرکز است. 

برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت این است که ظرفیت تولید این محصول در سال آینده به 46 میلیون تن برسد که منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرح‌های در دست اجرا در این بخش معادل 1.8 میلیارد دلار است. به اعتقاد کارشناسان، در حال حاضر زنجیره تولید فولاد کشور کماکان در حلقه کنسانتره و سنگ‌آهن با کمبود مواجه است؛ بنابراین برای برقراری توازن در زنجیره فولاد باید توسعه فعالیت‌های اکتشاف و استخراج مواد معدنی، همچنین سرمایه‌گذاری مشترک با سایر کشورها به منظور تجهیز معادن و احداث واحدهای معدنی در دستور کار قرار گیرد.