بی توجهی وزارت بهداشت به درمان بیماران روانی

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه تعادل نوشت: حسین نحوی‌نژاد، معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور، در آیین افتتاح مرکز روزانه آموزش توانبخشی بیماران روانی مزمن احبا، گفت: «در حوزه بیماران روانی مزمن در ابتدای کار هستیم اما شدیدا اعتقاد دارم که به جای آنکه همواره به تاریکی لعنت بفرستیم بهتر است شمعی روشن کنیم زیرا تکرار محرومیت‌ها و تاریکی‌ها باعث دلسردی بیشتر می‌شود.» او ادامه داد: ‌«نیاز است آمارهای واقعی و میدانی را به دست آوریم و به مسوولان و مردم ارائه کنیم. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده بود 15درصد افراد هر جامعه دچار ناتوانی‌هایی هستند، پس از این آمار، برخی مدعی شدند که در ایران 10میلیون معلول داریم، همه ترسیدند اما وقتی آمار واقعی و میدانی را به دست آوردیم دیدیم 2درصد جامعه دچار معلولیت‌های شدید هستند که روند زندگی روزمره‌شان را با مشکلاتی روبه‌رو کرده است، تا جایی که نیاز به خدمات حمایتی سازمان بهزیستی دارند.» او افزود: «در حال حاضر 100 هزار بیمار روانی مزمن تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند. این درحالی است که تعریف بهزیستی از بیمار روانی مزمن یک تعریف علمی نیست، بلکه عملیاتی است تا بتوانیم این افراد را به چرخه حمایت وارد کنیم.»

نحوی‌نژاد گفت: «باید بتوانیم آمار واقعی را نشان دهیم تا توانایی صیانت از حقوق این افراد را داشته باشیم و درخصوص حقوق‌شان چانه‌زنی کنیم.» او افزود: «مشکل ما این است که وزارت بهداشت ما صرفا وزارت بهداشت جسمی است و آن‌قدر که به‌دنبال واردات میکروسکوپ‌های خاص جراحی چشم یا تجهیزات MRI، سی تی اسکن و... است به فکر بیماران روانی مزمن و مسائل روانپزشکی نیست تا جایی که همواره مهجورترین بخش بیمارستان‌ها بخش روانی آنهاست.»

معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور با انتقاد از ساختارهای بیمه‌یی گفت: «همواره در ساختارهای بیمه‌یی با مشکل روبه‌رو هستیم؛ زیرا بیمه‌های ما به هیچ عنوان پیشگیرمحور نیستند.» او ادامه داد: «مشکل وزارت بهداشت این بود که بیمه‌ها را تحت اختیار ندارد که بیمه‌ها را هم گرفتند. حالا می‌خواهیم ببینیم از این به بعد چه می‌کنند و می‌توانند مشکلات این حوزه را حل کنند؟» او افزود: «باید در ادارات، کارخانجات، مدارس و... تست‌های سلامت روان به صورت فعال وجود داشته باشد و افراد به صورت صحیح مورد پایش سلامت روان قرار گیرند؛ زیرا تبدیل شدن یک فرد عادی به یک بیمار روانی مزمن مساله عجیب و دور از انتظاری نیست و هر فرد عادی می‌تواند در صورت عدم حمایت‌های مناسب در مواقع بحران و... دچار مشکلات روانی شود.»

نحوی نژاد در مورد راه‌اندازی مرکز روزانه آموزش و توانبخشی بیماران روانی مزمن احبا گفت: «در این مرکز حرفه آموزش را محور قرار دادیم و امیدوارم شاهد آن باشیم که تمامی بیماران روانی مزمن بتوانند در کنار خانواده خود آسایش و آرامش را تجربه کنند.»

ممانعت وزارت بهداشت از انتقال اعتبار

معاون رییس سازمان بهزیستی، پس از مراسم در جمع خبرنگاران گفت: «در حال حاضر یک دسته از معلولیت‌ها بیماری‌های روانی مزمن هستند، به‌طوری که فرد دچار عارضه روانی به‌ویژه اسکیزوفرنی و روان‌پریشی شده و با توجه به ماهیت این بیماری روند زندگی فرد مختل شده و وی باید زمان‌های متمادی را بستری باشد یا دارو مصرف کند.» او ادامه داد: «حدود 15سال است که ساماندهی بیماران روانی مزمن به بهزیستی واگذار شده و امروز حدود 100هزار بیمار روانی مزمن در این سازمان شناسایی شده و دارای پرونده هستند.» او افزود: «خدمات مراقبتی ویژه بیماران روانی مجهول‌الهویه یا افرادی که شرایط زندگی سختی دارند یا از سوی قوه قضاییه مجرم شناخته می‌شوند، توسط بهزیستی ارائه می‌شود. تعداد آنها حدود 10هزار نفر است و در مراکز شبانه روزی این سازمان نگهداری می‌شوند.»

نحوی‌نژاد گفت: «سایر بیماران روانی مزمن نیز از خدمات مشاوره‌یی و روانشناسی و همچنین خدمات منزل استفاده می‌کنند. 12 هزار و 500 خانوار نیز در حوزه بیماران روانی مزمن مستمری دریافت می‌کنند که رقم این مستمری از 53 تا 100 هزار تومان است با میانگین 70 هزار تومان. این درحالی است که براساس مصوبه برنامه ششم توسعه مقرر شده است که از سال آینده میزان مستمری‌ها به 20درصد حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار برسد که در این صورت شاهد افزایش سه برابری مستمری‌ها خواهیم بود.»

او ادامه داد: «در حال حاضر 300مرکز ارائه خدمت به بیماران روانی مزمن به صورت شبانه‌روزی و روزانه در کشور فعالیت می‌کنند و مرکز احبا نیز جزو مراکز روزانه‌یی خواهد بود که با کمک شهرداری و فرمانداری تهران راه‌اندازی شده و خدمات مشاوره حضوری و غیرحضوری، پایش سلامت، نحوه مصرف دارو، روانپزشکی، وضعیت رفتاری و... را به همراه آموزش زبان، هنردرمانی و کاردرمانی با همکاری روانشناس و روانپزشک به افراد ارائه می‌کند. با توجه به آنکه از سوی بهزیستی به این مرکز یارانه تعلق می‌گیرد خدمات آن تقریبا رایگان است.»

او افزود: «ایجاد اشتغال برای این افراد مساله مهمی است به همین دلیل در مرکز احبا بر مساله اشتغال تاکید داریم و تلاش می‌کنیم این مرکز به یک مرکز اشتغال حمایت شده تبدیل شود تا بتواند یا بیماران را به حرفه قبلی‌شان باز گرداند یا با آموزش مهارت‌های مختلف و پس از آن در اختیار گذاشتن تسهیلات شرایط معرفی آنها به کارفرمایان و استخدام آنها را فراهم کند.»

معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور گفت: «15 سال پیش که تصمیم گرفته شد مسوولیت بیماران روانی مزمن برعهده بهزیستی باشد در آیین‌نامه آن آمده بود که وزارت بهداشت، سازمان برنامه و بودجه و بهزیستی هیاتی تشکیل دهند که به موجب آن تمام تشکیلات، تجهیزات، اعتباراتی که تاکنون به موجب مسوولیت وزارت بهداشت در حوزه بیماران روانی دراختیار آن وزارتخانه بوده به بهزیستی منتقل شود. این درحالی است که امروز بعد از گذشت 15 سال با صراحت اعلام می‌کنم که حتی یک ریال از وزارت بهداشت به بهزیستی در این حوزه منتقل نشده و همکاری منسجمی هم در این حوزه میان دو سازمان وجود ندارد.» او ادامه داد: «ممکن است همه گناه بر گردن وزارت بهداشت نباشد و بهزیستی نیز در این حوزه تعلل کرده باشد اما ضرورت همکاری بیشتر به ویژه در مراکز بیمارستانی میان بهزیستی و وزارت بهداشت در حوزه بیماران روانی مزمن به‌شدت احساس می‌شود.» او افزود: «نیاز است در تمام ابعاد با وزارت بهداشت همکاری بیشتری داشته باشیم این درحالی است که در بهزیستی در مسائل بیمه‌یی نیز با مشکلات عدیده‌یی روبه‌روییم برای مثال اگر بیمار روانی مزمن بیش از 6هفته در مراکز بیمارستانی بستری باشد دیگر بیمه‌ها از وی حمایت نمی‌کنند و عملا فرد به یارانه ناچیز بهزیستی متکی می‌شود.»

نیاز به همکاری بیشتر

اصغر باقری، مدیرکل بهزیستی استان تهران در این مراسم گفت: «2200 بیمار روانی مزمن در مراکز شبانه روزی این سازمان خدمات دریافت می‌کنند که 6مرکز آنها مختص زنان است.» او ادامه داد: «3مرکز روزانه با 110 بیمار روانی مزمن نیز در سطح تهران فعال هستند و مرکز احبا نیز به 57بیمار ارائه خدمت خواهد کرد.» او افزود: «امیدواریم با راه‌اندازی، گسترش و توسعه مراکزی چون احبا فقر شناختی موجود در این حوزه برچیده شود و جامعه بیماران روانی مزمن را بپذیرند و خانواده‌های آنها نیز بیش از گذشته با جامعه احساس همبستگی کنند.» به گزارش ایسنا، باقری در پایان بر لزوم همکاری دولت و خیرین در این حوزه تاکید کرد و گفت: «هم دولت و هم خیرین باید کمک کنند تا ظرفیت‌های متعددی در این حوزه ایجاد شود و بیماران بتوانند به راحتی به زندگی خود ادامه دهند. بهزیستی نیز در چارچوب وظایف خود خدمات خوبی را به این افراد ارائه می‌دهد اما با نیاز مراکز متناسب نیست و مراکز و پرسنل حوزه بیماران روانی مزمن در واقع همواره در حال ایثار هستند.»