پاتک داخلی به فشار خارجی
حمید آذرمند
فشار تحریمهای بینالمللی و کارشکنی برخی طرفهای خارجی، روند بهبود تعاملات اقتصادی ایران با سایر کشورهای جهان را با مانع مواجه کرده است و این مساله چالشها و مشکلات موجود در اقتصاد کشور را افزایش داده است. با توجه به لزوم افزایش آمادگی کشور در برابر فشارها و تهدیدهای خارجی، لازم است از طریق اصلاح سیاستهای اقتصادی، پایداری و توان اقتصاد ملی را در برابر تهدیدها و فشارهای خارجی افزایش داد.
در اقتصاد ایران، چالشهایی مانند ناپایداری بودجه عمومی، روند کند سرمایهگذاری، مشکلات ساختاری نظام بانکی و ناپایداری محیطزیست و نظایر آن، اقتصاد کشور را در برابر تهدیدها آسیبپذیر کرده است. در چنین شرایطی رفع زمینههای ناپایداریهای اقتصادی و اصلاح سیاستهای مشکلساز، میتواند منجر به افزایش پایداری و توان مقابله اقتصاد ایران در برابر تهدیدها و فشارهای خارجی باشد.در اقتصاد ایران، چالشهایی وجود دارد که بهطور همزمان اقتصاد کشور را مورد تهدید قرار داده است، ولی در صورت اقدام به موقع و استفاده از ابزارهای مناسب سیاستگذاری، میتوان امیدوار بود که بسیاری از چالشها قابل حل و اصلاح باشد.
یکی از اصلاحات اساسی و ضروری مربوط به اصلاح ساختار بودجه عمومی و مدیریت منابع دولت است. بودجه عمومی بهعلت تعهدات خارج از توان دولت و اتلاف منابع عمومی، دچار کسری بودجه و ناپایداری است. سیاستهای مالی و ساختار هزینههای دولت، به شکل فعلی قابل دوام نیست و چارهای جز اصلاح ساختار بودجه وجود ندارد. دولت ناچار است تعهدات خود را کاهش دهد و به ویژه پرداختهای انتقالی خود را محدود و شفاف کند. تعهداتی مانند پرداخت یارانه نقدی گسترده، پرداخت یارانه به حاملهای انرژی و خرید تضمینی محصولات به شیوه فعلی امکان دوام ندارد. علاوه بر آن، دولت ناچار است برای اصلاح ساختار بدنه اجرایی خود و کاهش تصدیگری و کاهش ماموریتهای موازی و غیرضرور و افزایش بهرهوری و افزایش شفافیت مالی، اصلاحات ساختاری و موثری انجام دهد.
مورد دیگر مساله سرمایهگذاری و رشد اقتصادی است که روندی ناپایدار دارد. برای خروج اقتصاد ایران از وضعیت رشد پایین، در ابتدا لازم است ثبات اقتصاد کلان، بهعنوان یکی از اصلیترین پیشنیازهای سرمایهگذاری و رشد اقتصادی در اولویت قرار گیرد؛ که آن نیز مستلزم رفع ریشههای تورم ساختاری اقتصاد ایران است. در این زمینه لازم است اقدامات اساسی و موثری برای اصلاح ساختار نظام بانکی، افزایش استقلال بانک مرکزی و برقراری یک چارچوب مناسب سیاستپولی صورت بگیرد. همچنین لازم است با برقراری توازن بودجه و برقراری قاعده مالی مناسب برای نحوه هزینهکردن درآمدهای نفتی، از انتقال مشکلات بودجهای به متغیرهای کلان پولی ممانعت شود. با کاهش تورم و برقراری ثبات اقتصاد کلان، یکی از شروط اصلی سرمایهگذاری و رشد اقتصادی محقق خواهد شد. علاوه برآن، خروج از وضعیت تله سرمایهگذاری، مستلزم بهبود محیط کسب و کار، ثبات سیاستهای اقتصادی، شناسایی مزیتهای اقتصادی و توسعه زیرساختهای اقتصادی است.
در مورد چالش ناپایداری محیطزیست و بحران آب نیز پیش از آنکه بحرانی فراگیر کشور را دچار تهدید کند، باید از ابزارهای سیاستگذاری مناسب برای اصلاح وضعیت فعلی بهره برد. در ایران، الگوی مصرف آب در بخشهای کشاورزی، صنعتی و خانگی بسیار نادرست است و میزان اتلاف منابع آب در ایران بسیار بیش از استانداردهای جهانی است. در این زمینه لازم است بازنگری اساسی در سیاستهای حمایتی بخش کشاورزی به عمل آید و تمامی حمایتهای کشاورزی به جای خرید تضمینی محصولات و نظایر آن، متمرکز بر اصلاح شیوههای آبیاری و اصلاح الگوی کشت شود. همچنین لازم است قیمت آب اصلاح شود تا انگیزه صرفهجویی و مدیریت بهینه آب فراهم شود. در نهایت بر ملاحظات آمایش سرزمین و لزوم درنظرگرفتن محدودیت منابع آب کشور در سیاستهای صنعتی و توسعه واحدهای صنعتی، باید تاکید شود.
آنچه گفته شد، نمونهای از چالشها و مسائل اقتصاد ایران بود که آسیبپذیری اقتصاد را در برابر فشارهای خارجی افزایش داده است. با افزایش پایداری بودجه عمومی، زمینهسازی برای افزایش سرمایهگذاری و رشد اقتصادی، اصلاح ساختار نظام بانکی، حل چالش محیطزیست و نظایر آن، توان و پایداری اقتصاد کشور در برابر فشارهای خارجی افزایش خواهد یافت.
در زمینه کاهش تهدیدهای خارجی، نکته مهم دیگری هم وجود دارد و آن توجه به این واقعیت است که گسترش سطح همکاریهای اقتصادی و افزایش منافع متقابل با سایر کشورها، میتواند بر کاهش فشارها و تهدیدهای خارجی موثر باشد. به بیان دیگر، افزایش پیوستگی اقتصاد ایران با اقتصاد سایر کشورها و حضور بیشتر اقتصاد ایران در زنجیره ارزش اقتصاد جهانی، بر معادلات و مناسبات بینالمللی کشور تاثیر خواهد گذاشت. عوامل بالفعل و بالقوه متعددی، اقتصاد ایران را به یک عنصر اقتصادی پراهمیت در منطقه و جهان تبدیل کرده است. از جمله ذخایر نفت و گاز، ذخایر معدنی، موقعیت خاص جغرافیایی، بازار بزرگ داخلی و فرصتهای بزرگ سرمایهگذاری موجود در کشور، بهطور بالقوه، زمینهای است که در صورت بهرهگیری از آن، میتوان از شدت فشارها و تهدید خارجی تاحد زیادی کم کرد. بهعنوان نمونه، در صورت بهرهگیری از مزیتها و ظرفیتهای بالقوه اقتصاد ایران و جذب سرمایهگذاریهای خارجی و بهطور خاص با جلب مشارکت طرفهای خارجی در حوزههایی مانند نفت و گاز، معادن، حملونقل و ترانزیت کالا و انرژی و نظایر آن، تضمینی برای کاهش فشارهای خارجی فراهم خواهد شد. این مساله، حتی با وجود کارشکنیهای گسترده برخی قدرتهای جهانی، با یک دیپلماسی فعال و استفاده مناسب از مزیتهای اقتصاد ایران و بهبود برخی شرایط داخلی، از طریق همکاریهای اقتصادی منطقهای و فعال کردن پیمانهای دوجانبه و چندجانبه تجاری، تا حد زیادی قابل دسترسی است.
اخبار مرتبط
پربازدیدترین های امروز
-
پاسخ رهبر انقلاب به اشخاصی که ایشان را از ورود به مسئله…
-
سقوط آزاد در بازار دلار
-
پیش فروش محصولات سایپا آغاز شد + شرایط
-
کبری 2سر از افسانه به واقعیت آمد + تصویر
-
فرمانده نیروی دریایی سپاه: این ملیگرایان خائن هستند
-
محاسبه غلط فروشندههای مسکن
-
بهترین کشورهای جهان برای مهاجرت کاری
-
عضو شورای شهر تبریز پس از تحمل یک دوره بیماری سخت دار…
-
قیمت طلا به پیش !
-
دادستان کل کشور: رئیس جمهور باید مردم را در مورد بنزین…
-
آنتی شوکهای داخلی و خارجی
-
تفکیک علت از معلول
-
چرا ثروتهای زیرزمینی منشأ مشکلات شدهاند؟
-
رابطه سیاستمدار و اقتصاددان
-
فرصت مستعجل
-
لزوم توجه به فوریتهای کوتاهمدت
-
اولویت پایین یک اقدام صحیح
-
لزوم هوشیاری نسبت به موج نقدینگی
-
از چاله به چاه
-
سیاست عقیم در کنترل تورم
-
تحلیلی بر علل کاهش رشد اقتصادی
-
سه اولویت کوتاهمدت سیاستگذاری
-
منطقه ممنوعه سیاستی
-
حل مساله تامین مالی خسارات سیل
-
قیچی دو لبه پولی- مالی
-
عوامل درونی و بیرونی موثر بر اقتصادایران در سال ۹۸
-
صنایع برنده و بازنده
-
پیشنهادی برای سیاست ارزی ۹۸
-
ریشههای تورم
-
یادآوری اهمیت رشد بلندمدت
-
مرجعیت آماری
-
آیا مشکل دولت کمبود منابع است؟
-
انتظارات از شهردار جدید تهران
-
نرخ ارز و صادرات
-
نهادگرایی مکمل نظام بازار
-
افزایش حقوق کارمندان، از کجا و چگونه؟
-
چهار خطای استراتژیک در شرایط تحریم
-
گامهایی برای بهبود سیاست ارزی
-
با این نقدینگی چه باید کرد؟
-
داشتهها و نداشتهها
-
پاشنه آشیل توسعه صنعتی
-
گریز از دام ابرتورم
-
سیاستگذاری بدون برجام
-
اصلاحات مالی، مهمتر از همیشه
-
پاتک داخلی به فشار خارجی
-
بازگشت اعتماد در گرو اعاده اعتبار
-
چهار نما از سیاستهای اقتصادی
-
ضرورت بازتعریف سیاست ارزی
-
بازار مسکن و چهار توصیه به دولت
-
منافع ملی؛ نیازمند نگاه بلندمدت
-
رسالت تاریخی اقتصاددانان
-
شوکران تولید در اقتصاد ایران
-
رونق بازار مسکن؛ تهدید با فرصت؟
-
خشت اول اصلاحات اقتصادی
-
انتظارات از نظام آماری کشور
-
کاهش تورم، همچنان اولویت اول
-
چالشهای پیچیده شهردار جدید
-
هشدار نسبت به ناپایداری دخل و خرج
-
زمانی برای بازنگری سیاستهای حمایتی
-
سهم صنایع داخلی از بازارهای جهانی
-
دولت در معرض انتخابی دشوار
-
نقطه تمرکز در رشد اقتصادی
-
واقعبینی نسبت به ظرفیت برجام
-
لزوم مدیریت هزینههای دولت
-
آلودگی هوا تاوان چیست؟
-
سوءتفاهمی به نام بهرهوری
اقتصاد در رسانهها
- تحولات بازار خودرو در روز آخر هفته/ ساندرو ۲۱۵ میلیون شد +جدول
- در سال ۹۸ چند میلیارد دلار ثبت سفارش در ایران انجام شده است
- تامین ۲۸ میلیارد دلار ارز برای واردات
- کشف قاچاق ۳ تنی چوب در ساری
- همتی: هدف بانک مرکزی تعیین نرخ ارز نیست
- قیمت طلا به پیش !
- افزایش تقاضای سوداگرانه طلا
- کف قیمت خودرو از ۵۰ میلیون تومان گذشت
- سقوط آزاد در بازار دلار
- تاریخچه ایده اقتصاد اخلاق
- دیتر شوارز نابفه کسبوکار
- محاسبه غلط فروشندههای مسکن
- آنالیز ذرات معلق در هوای پایتخت
- روش جدید تهاتر در بازار مسکن
- سرنوشت واردات خودرو در سال آینده
- بدهی دولت یک ناهار رایگان نیست
- رابرت شیلر و اقتصاد روایتها
- برترین شرکت های کانادا معرفی شدند
- وزیر اقتصاد لبنان: اعتراضات، روزانه ۷۰ تا ۸۰ میلیون دلار به اقتصاد لبنان ضرر می زند
- آغاز انتخابات پارلمانی انگلیس
سایر رسانه ها
- همراهی سگ بوریس جانسون با او در انتخابات انگلیس
- نتایج اولیه انتخابات پارلمانی انگلیس/ پیشتازی جانسون و شکست سنگین کوربین
- برنامه کنسرت خوانندگان پاپ در آخرین هفته پاییز
- تحریم، مشکل مربیان خارجی در ایران
- لیستهای انتخاباتی کمرمق، مشارکت پایین مردم و خطر بازگشت تندروها به مجلس
- چه کسانی مجاز به بوتاکس هستند/شرط سنی افراد
- مشاهده زمین از فضا بیشتر شد
- هدف اصولگرایان در مجلس بعدی استیضاح روحانی است؟
- پاسخ تونبرگ به توییت نامتعارف ترامپ
- حریق نمادین مقر اتحادیه اروپا توسط معترضان
- دستور اخراج ۵ آمریکایی از روسیه
- هدف تحریم جدید آمریکا تحریم دارویی ایران است؟
- آخرین وضعیت استراماچونی
- معاون وزیر دفاع آمریکا استعفا داد
- دستگیری عامل ساخت درگاههای اینترنتی جعلی در استان اصفهان
- دادستان کل کشور: رئیس جمهور باید مردم را در مورد بنزین توجیه میکرد
- برایان هوک: آمریکا به دنبال تغییر نظام ایران نیست
- سنای آمریکا قطعنامه «نسلکشی ارامنه» را علیه ترکیه تصویب کرد
- آزمایش موشک بالیستیک جدید در آمریکا
- پاسخ رهبر انقلاب به اشخاصی که ایشان را از ورود به مسئله بنزین نهی میکردند
گزارش تصویری
اخبار داغ بورسی
پربازدیدهای امروز
- پاسخ رهبر انقلاب به اشخاصی که ایشان را از ورود به مسئله بنزین نهی میکردند
- سقوط آزاد در بازار دلار
- پیش فروش محصولات سایپا آغاز شد + شرایط
- کبری ۲سر از افسانه به واقعیت آمد + تصویر
- فرمانده نیروی دریایی سپاه: این ملیگرایان خائن هستند
- محاسبه غلط فروشندههای مسکن
- بهترین کشورهای جهان برای مهاجرت کاری
- عضو شورای شهر تبریز پس از تحمل یک دوره بیماری سخت دار فانی را وداع گفت
- قیمت طلا به پیش !
- دادستان کل کشور: رئیس جمهور باید مردم را در مورد بنزین توجیه میکرد
- پیش بینی ورود سامانه بارشی جدید به کشور طی هفته آینده
- کف قیمت خودرو از ۵۰ میلیون تومان گذشت
- مرسدس بنز جیالای ۲۰۲۰ + ویدئو
- هدف تحریم جدید آمریکا تحریم دارویی ایران است؟
- یارانه نقدی آذر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد
- آپارتمان در شهرک اکباتان چند؟
- رهبر انقلاب در پیام به اجلاس نماز: با نماز، امن و سلامت روانی و نشاط را نصیب جامعه سازیم
- سرنوشت واردات خودرو در سال آینده
- هدف اصولگرایان در مجلس بعدی استیضاح روحانی است؟
- روش جدید تهاتر در بازار مسکن