تغییر اتمسفر مذاکرات

در هتل کوبورگ وین، دوباره فضای خو‌ش‌بینی حاکم شده است و براساس اظهارنظرهایی که صورت می‌گیرد به احتمال بسیار زیاد تا پیش از روز دوشنبه یعنی آخرین ضرب‌الاجل تعیین شده، نتیجه مذاکرات اعلام خواهد شد. در شرایطی که مذاکرات روز پنج‌شنبه با تلخی در اظهارات مقامات ایران و آمریکا همراه بود در پایان روز جمعه جان کری، وزیر خارجه آمریکا از حل بخش قابل توجهی از مسائل باقی مانده و «پیشرفت» در مذاکرات خبر داد. درواقع دیپلمات‌های ارشد همگی از وجود پیشرفت در مذاکرات خبر داده‌اند؛ اما همزمان بر ادامه کار روی مسائل باقی‌مانده تاکید کردند. جان کری که روز شنبه برای شانزدهمین روز متوالی همچنان در محل مذاکرات به سر می‌برد، پس از مذاکره‌اش با محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی در پیامی در صفحه توییتر خود نوشت: «هنوز موضوعات دشواری داریم که باید حل کنیم.» همزمان کاخ سفيد نیز اعلام کرد تاکنون هيچ‌گاه دو طرف به اين اندازه به يک توافق نهايی نزديک نبوده‌اند.

یک دیپلمات ایرانی هم گفت که مذاکرات هسته‌ای از روز جمعه پیشرفت داشته است. روز شنبه روز شلوغ کوبورگ بود؛ محمدجواد ظریف و جان کری، وزرای خارجه ایران و آمریکا صبح شنبه برای بررسی آخرین وضعیت متن توافق و ضمائم و دیدگاه‌های طرفین مذاکره‌کننده تشکیل جلسه دادند. همچنین در این دیدار فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز حضور یافت. علی‌اکبر صالحی و ارنست مونیز هم به این نشست پیوستند. به گزارش «ایرنا»، ظریف و کری دو شخصیت محوری این مذاکرات فریادشان بلند است به‌طوری که گاهی صدای آنان را در خارج از فضای هتل «کوبورک» - محل مذاکرات- و خیمه‌های اطراف آن نیز می‌توان شنید و با چهره‌های مضطرب، نگران و پر از بیم و امید خبرنگاران و تصویربرداران مواجه شد. با وجود این اما بسیاری از ناظران بر این باورند که این تنش‌ها و بگو مگوها امری طبیعی است و بر فضای کلی حاکم بر مذاکرات تاثیر منفی نخواهد گذاشت و روند مذاکرات به سوی توافق نهایی و رسیدن به یک آرامش پس از توفان موجود به پیش خواهد رفت.

تلاش شبانه روزی در وین
این در شرایطی است که هم اکنون وزرای خارجه ایران و 1+5 به جز چین و روسیه در وین به سر می‌برند و گاهی برای انجام امور داخلی به پایتخت‌هایشان رفته و مجددا باز می‌گردند. قرار بود سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز روز گذشته به وین برود. با این حال اخبار بعدی حاکی از آن بود که لاوروف سفر خود را به امروز یکشنبه منتقل کرده است. همچنین فدریکا موگرینی، برنامه سفر خود به سربرنیتسا را لغو کرده و در وین مانده و سایر وزیران از جمله اشتاین‌مایر نیز برنامه سفر خود به کوبا را عقب انداختند. موگرینی در حساب توییتری خود نوشته که «شبانه روز برای دستیابی توافق تلاش می‌کنیم.» او در عین حال از مردم و دولت اتریش بابت این «مهمان نوازی طولانی» تشکر کرد. گفته می‌شد اگر رایزنی‌ها و مذاکرات نیم روز جمعه به نتیجه برسد، روز شنبه جلسه 1+5 یا ایران و 1+5 تشکیل می‌شود. روز گذشته مجید تخت‌روانچی، مذاکره‌کننده هسته‌ای و معاون وزیر خارجه که برای حضور در مراسم ترحیم مادر همسر خود به تهران سفر کرده بود نیز به محل مذاکرات بازگشت.

احتمال تمدید تا سپتامبر
باوجود تمدید چند باره مذاکره همچنان درخصوص پایان این گفت‌وگوها اما و اگر وجود دارد. همزمان با آنکه برخی منابع نزدیک به مذاکرات اعلام کرده‌اند که مذاکرات بیشتر از دوشنبه به طول نمی‌انجامد، براساس تحلیل‌های رسانه‌ای در صورتی که مذاکرات به هر دلیل تا دوشنبه به نتیجه نرسد احتمال تمدید آن تا اوایل سپتامبر پیش‌بینی می‌شود، در عین حال به نظر نمی‌آید کسی در وین به تمدید فکر کند. البته همزمان خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از دیپلمات‌ها درباره مذاکرات هسته‌ای وین نوشت که مشخص نیست مذاکره‌کنندگان قادر به نیل به توافق تا ضرب‌الاجل روز دوشنبه باشند.

خو‌ش‌بینی در کوبورگ
فضای خو‌ش‌بینی حاکم بر محل مذاکرات هسته‌ای از سخنان مقامات آمریکا قابل لمس است؛ در حالی که مهلت دستيابی به توافق در مذاکرات ايران و گروه 1+5 تا روز دوشنبه ۲۲ تيرماه تمديد شده است، کاخ سفيد اعلام کرد تاکنون هيچ‌گاه دو طرف به اين اندازه به يک توافق نهايی نزديک نبوده‌اند. به گزارش خبرگزاری رويترز، جاش ارنست سخنگوی کاخ سفيد در یک کنفرانس خبری گفت: «آمريکا و ديگر کشورهای عضو گروه 1+5 تاکنون هيچگاه به اين اندازه به توافق نزديک نبوده‌اند ولی صبر هيات آمريکایی نامحدود نيست.» سخنگوی کاخ سفيد افزود: «باراک اوباما، رئيس‌جمهوری آمريکا، به هيات مذاکره‌کننده ايالات‌متحده گوشزد کرد تا زمانی که فکر می‌کنند مذاکرات مفيد است، گفت‌وگوها را ادامه دهند.» همزمان جان کری، وزير امور خارجه آمريکا نیز فضای مذاکرات در روز جمعه را «سازنده» خوانده و گفت: «برخی از مسائل باقی‌مانده را حل کرديم و پيشرفت داشتيم.» لورا روزن، خبرنگار المانیتور که در محل مذاکرات وین حضور دارد، در صفحه توییتر شخصی خود نقل قول‌هایی را از وزیر امور خارجه آمریکا منتشر کرد که خبر از پیشرفت‌هایی در مذاکرات اخیر در وین دارد. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، روزن همچنین در توئیت خود به نقل از وزیر امور خارجه آمریکا گفته است برخی از دشوارترین مسائل که بین دو طرف اختلاف وجود داشت، در دیدارهای جاشوا بلک، رئیس کمیته نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل و آمریکا علیه ایران و پل ایروین، مدیر بخش عدم اشاعه شورای امنیت ملی آمریکا، حل و فصل شدند. در همین حال تحلیلگر کانال دوم تلویزیون رژیم صهیونیستی می‌گوید به دنبال امتیازات گسترده آمریکا و صرف‌نظر کردن آن از درخواست بازرسی‌های فوری از ایران، توافق هسته‌ای اوایل این هفته امضا خواهد شد.

ضرب‌الاجل ما را هدایت نمی‌کند
از سوی دیگر مارک تونر، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا ضمن تاکید بر ادامه حضور جان کری در محل مذاکرات، از پیشرفت‌های حاصل شده درخصوص توافق جامع خبر داد. تونر افزود: «با این حال چند مساله سخت هنوز حل نشده باقی مانده‌اند و به همین دلیل است که ما در روزهای آینده به کار خود ادامه می‌دهیم. » به گزارش «ایسنا»، او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر روز دوشنبه توافقی حاصل نشود چه اتفاقی خواهد افتاد، گفت: «اگر توافقی حاصل شود چیزی که ما روی آن کار می‌کنیم یک توافق خوب خواهد بود. ما این را بارها تکرار کرده‌ایم که نمی‌خواهیم ضرب‌الاجل‌ها ما را هدایت کنند. ما ترجیح می‌دهیم به بهترین توافق ممکن دست یابیم.» تونر ابراز امیدواری کرد که مذاکره‌کنندگان بتوانند مسائل باقی‌مانده را حل کنند.

گزارش شرمن برای اسرائیل
همزمان با آخرین روزهای گفت‌وگوهای هسته‌ای در وین و تلاش‌های رژیم اسرائیل برای به شکست کشاندن این مذاکرات، روزنامه جروزالم پست، گزارش داد تیم مذاکره‌کننده آمریکایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران به مقام‌های رژیم صهیونیستی درباره وضعیت این مذاکرات گزارش داده است. به گزارش «ایسنا»، این روزنامه نوشت، وندی شرمن، معاون امور سیاسی وزیر امور خارجه آمریکا که نقش مذاکره‌کننده ارشد این کشور در مذاکرات هسته‌ای با ایران را ایفا می‌کند اخیرا با یوسی کوهن، مشاور امنیت دولت اسرائیل گفت‌وگو داشته است. وندی شرمن پیش از این نیز در پایان ماه ژوئن زمانی که برای نخستین بار وارد شهر وین شد یوسی کوهن را در جریان مذاکرات قرار داد.

گره اصلی مذاکرات
تلاش‌های بی‌وقفه ایران و گروه 1+5 در وین و تمدید چند باره گفت‌وگوها حکایت از آن دارد که دو طرف نمی‌خواهند این مذاکرات با شکست مواجه شود. اما سوال اینجاست که مهم‌ترین موانعی که مذاکرات را از رسیدن به نتیجه تا به امروز بازداشته است، چیست. به گزارش پایگاه خبری الف، تلاش غرب برای دسترسی به مراکز نظامی ایران، طول مدت محدودیت‌هایی که علیه ایران اعمال می‌شود، چگونگی رفع تحریم‌ها و درخواست ایران برای لغو تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل از جمله مواردی است که در روزهای پایانی گفت‌وگوها، مذاکره‌کنندگان را با موانعی در رسیدن به توافق مواجه کرده است. این در شرایطی است که روز گذشته خبرگزاری ایتارتاس به نقل از یک دیپلمات غربی گزارش داد که ایران و 1+5 از دستیابی به راه‌حلی برای تحریم‌های تسلیحاتی ناکام ماندند.

منبع:دنیای اقتصاد