نرخ سود در تله افتاد + نمودار
به گزارش اقتصاد نیوز، گزارش بانک مرکزی از تحولات اقتصاد ایران در ماه سپری‌شده و چشم‌انداز آن دو نکته مهم دارد: کاهش نرخ سود در بازار اوراق و پیش‌بینی کاهش شتاب تورم با تعدیل نوسان در بازار ارز، خودرو و مسکن.
کنترل تورم باقیمت پول
بانک مرکزی پس از هدف‌گذاری تورمی در قالب گزارش‌های ماهانه اقدام به‌روزرسانی وضعیت متغیرهای پولی و چشم‌انداز پیش روی آن می‌کند. این گزارش‌ها که در قالب ماهانه منتشر می‌شود باهدف شفاف‌سازی در خصوص عملکرد این بانک در مدیریت نقدینگی و نرخ تورم صورت می‌گیرد.
پس از هدف‌گذاری تورمی بانک مرکزی برای حرکت در این مسیر اقدام به طراحی کریدور نرخ سود در بازار بین‌بانکی و راه‌اندازی عملیات بازار باز کرد.
کریدور نرخ سود بین‌بانکی دارای سه نرخ کف، سیاستی و سقف است. «کف دالان» بیانگر نرخ سودی است که بانک‌ها نزد بانک مرکزی سپرده‌گذاری می‌کنند. سقف کریدور نرخی است که بانک مرکزی به بانک‌ها قرض می‌دهد و نرخی سیاستی نرخی است که بانک مرکزی تصور می‌کند با تکیه‌بر آن می‌تواند نرخ تورم را مدیریت کند.
برای به تله انداختن نرخ سود در این بازار بانک مرکزی از عملیات بازار باز استفاده می‌کند به‌این‌ترتیب که در زمان کمبود نقدینگی و بالا رفتن نرخ از طریق این بازار نقدینگی به بانک‌ها استقراض می‌کند و در زمان مازاد نقدینگی اقدام به جمع‌آوری نقدینگی از سطح اقتصاد می‌کند.
درواقع بانک مرکزی در ابزار جدید در کنار مقدار سعی می‌کند از طریق قیمت پول که همان نرخ سود است روند نرخ تورم را مدیریت کند. نرخ سود بالا یعنی بالا بردن ارزش نگه‌داری پول و نرخ سود پایین یعنی جذابیت به تبدیل‌شدن پول به کالا و دارایی. بانک مرکزی از طریق نرخ سود سعی می‌کند موازنه بین قیمت و رونق ایجاد کند.
بازگشت نرخ سود به کانال 22
مهم‌ترین خبر گزارش بانک مرکزی بازگشت نرخ سود در بازار بین‌بانکی به سطح 22 درصد است. در ماه گذشته به دلیل کمبود نقدینگی در این بازار نرخ سود بالا رفته و از مرز 23 درصد نیز گذشت.
بانک مرکزی می‌گوید برای اینکه نرخ سود را به مدار بازگرداند اقدام به تزریق نقدینگی از طریق عملیات بازار بازکرده است تا این نرخ در آبان ماه به مدار 22 درصد بازگردد.
این بازگشت از طریق انجام عملیات بازار باز و تزریق 17 هزار 570 میلیارد تومان اعتبار بوده است. 7 هزار و 400 میلیارد تومان از این رقم در قالب توافق بازخرید با سررسید 14 روزه و 11 هزار 150 میلیارد تومان آن به‌صورت خرید قطعی صورت گرفته است. در این روش خرید اوراق بانک‌ها از سوی بانک مرکزی با نرخ توافقی صورت می‌گیرد و معمولاً کمتر از سقف کریدور بازار بین‌بانکی است.
به گزارش بانک مرکزی استفاده بانک‌ها از اعتبار گیری قاعده‌مند برای رفع کمبود نقدینگی اضطراری نیز در 10 نوبت به ارزش 9 هزار 720 میلیارد تومان بوده است. در این قالب بانک‌ها اوراق دولتی خود را به بانک مرکزی می‌فروشند و بانک نیز این اوراق در سقف نرخ کریدور بین‌بانکی می‌خرد.
برخی از منتقدان اعتقاددارند وقتی نرخ سود از کریدور خارج می‌شود نشانه این است که باید در دامنه کریدور بازنگری شود.
اما بانک مرکزی در گزارش خود گفته است: با توجه به اینکه خروج نرخ سود بازار بین‌بانکی از دالان هدف‌گذاری شده در این ماه موقتی ارزیابی‌شده بود، اقدامی در جهت بازبینی در کف و سقف دالان مزبور صورت نپذیرفت.
به گزارش بانک مرکزی در بازار ثانویه اوراق بدهی نیز که اسناد خزانه دادوستد می‌شود نرخ بازدهی اوراق بدهی دولتی در کلیه سررسید‌ها در آبان ماه روند صعودی داشته است؛ به‌طوری‌که نرخ بازده اسناد خزانه اسلامی با سررسیدهای یک و دوساله به ترتیب از 18.4 و 19.6 درصد در مهرماه به 18.95 و 20.8 درصد در آبان ماه افزایش یافت. لیکن متعاقب کاهش نرخ سود در بازار بین‌بانکی، نرخ بازدهی اسناد خزانه نیز در آذرماه کاهشی شد.
پیش‌بینی کاهش شتاب تورم
بانک مرکزی در گزارش اخیر خود با اشاره به روند فزاینده نرخ تورم ماهانه از اردیبهشت‌ماه سال جاری تا آبان نوشته است: در این ماه گروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» نقش غالب را در تورم ماهانه داشته است.
اما این گزارش امیدوار است با توجه به عواملی نظیر توقف رشد فزاینده پول، کاهش نسبی التهابات در بازار ارز، افت قابل‌توجه قیمت خودرو، کاهش سرعت رشد قیمت مسکن در آبان ماه و همچنین بهبود رشد شاخص تولید صنعتی در آبان ماه نسبت به مهرماه، روند انتظارات تورمی تعدیل شود و طی ماه‌های پیش رو، تورم ماهانه ارقام کمتری را تجربه کند. بر اساس گزارش بانک مرکزی شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی کشور در سه‌ماهه دوم نسبت به دوره مشابه سال قبل از رشد 11.9 درصدی برخوردار شده است. افزایش تولید می‌تواند سیگنال از رونق اقتصاد و تقویت سمت عرضه کالا باشد. افزایش عرضه کالا به کاهش شتاب قیمت کمک خواهد کرد.
