«دولتِ رفاه» جو بایدن اروپایی می شود؟

به گزارش اقتصادنیوز، سیاست های رفاهی دولت جدید در ایالات متحده مناقشه برانگیز شده است. به همین بهانه جو ترنسفرم با انتشار یادداشتی در اکونومیست با عنوان جو بایدن می خواهد دولت رفاه آمریکا را اروپایی کند به بررسی ابعاد این ماجرا پرداخته است.

بعد از بیست‌وپنج سال؛ چرخش صدوهشتاد درجه‌ای

به نظرتان 25 سال چه‌قدر می‌تواند تفاوت ایجاد کند؟ در سال 1996، جو بایدن، سناتور وقت، در مورد به رأی گذاشتن قانونی که از میزان پرداخت‌های نقدی برای مادران تنها به شدت می‌کاست، عجله داشت. او در صحن سنا اعلام کرد: «فرهنگ رفاه باید با فرهنگ کار جایگزین شود و فرهنگ وابستگی باید جای خود را به فرهنگ خودکفایی و مسئولیت شخصی بدهد».

این روزها، رئیس‌جمهور بایدن درصدد ایجاد یک شبکه بلندپروازانه از اقدامات حمایتی است که کاخ سفید ارزش آن را در حدود 1.8 تریلیون دلار تخمین می‌زند. طرح «خانواده‌های آمریکایی» شامل مولفه‌های یک کشور رفاهی اروپایی است که مدت‌هاست در آمریکا  یافت نمی‌شود: کمک هزینه بابت کودکان، مرخصی با حقوق خانواده، پیش‌دبستانی همگانی، یارانه مراقبت از کودک و کالج رایگان. این‌ها هیچ کدام نیاز به کار ندارند. اکنون که جناب بایدن رئیس‌جمهور است، تحلیل او از این مسئله تغییر کرده است. به گفته او: «میلیون‌ها زن امروز بی‌کار هستند، چرا که آن‌ها در حالی که از شایستگی کافی برای شغلشان را دارند، اما امکان آن را ندارند که هم از فرزندان خود مراقبت کنند و هم به کارشان مشغول باشند».

در پیِ هر آن‌جا که حزب می‌رود

نظرات رئیس‌جمهور تابع دیدگاه‌های درون حزب است: به هر جایی که حزب می‌ر‌ود، انسان به دنبالش می‌رود [اشاره به جمله‌ای مشهور از جویس مایر: به هر جا که ذهن می‌رود، انسان به دنبالش می‌رود]. بنابراین چگونه دموکرات‌ها از کلینتونیسم -که تلویحاً ایده ریگانی مبنی بر مذموم بودن کمک‌های بیش از حد دولت را پذیرفت- به گرایش امروزی‌شان مبنی بر گسترش شبکه حمایتی با تخصیص بودجه رسیده‌اند؟ عوامل چندی در کار هستند:  نگرانی‌های عمومی در مورد نابرابری؛ اجماع علمی تحول‌‌یافته میان اقتصاددانان؛ گرایش قابل توجه به جناح چپ حزب که در انتخابات مقدماتی درون حزبی ریاست‌جمهوری در حزب دموکرات منعکس شده است؛ کنار گذاشتن بخش زیادی از حمایت‌های مالی از سوی حزب جمهوری‌خواه در دوران دونالد ترامپ؛ و هزینه‌هایی که اخیر به واسطه همه‌گیری ویروس کووید-19 به وجود آمده است.

نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که اکثریت قریب به اتفاق رأی‌دهندگان دموکرات، موافق تامین بودجه برای اموری از قبیل پیش‌دبستانی همگانی، تحقیقات در زمینه انرژی‌های پاک، بیمه سلامت عمومی و کمک هزینه برای فرزندان هستند. شگفت‌انگیزتر این‌که یافته‌ها بیان‌گر این است که اکثر رای‌دهندگان جمهوری‌خواه هم از مجموعه سیاست‌های مشابهی (به استثنای بیمه درمانی که دقیقا محل اختلاف است) پشتیبانی می‌کنند.

هم‌سو با دیگر اعضای کلوپ کشورهای ثروتمند

با این حال چیزی که در این‌جا اتفاق افتاده، نوعی گسستی فلسفی‌ست که در تحولات مربوط به شخص رئیس‌جمهور هم قابل مشاهده است. مطابق با این رهیافت، کاهش فقر دیگر در کمک‌هایی که به فقرا پرداخته شود –و از همه مشهورتر است- خلاصه نمی‌شود. کاهش فقر تنها یکی از مزایای جانبی برنامه‌هایی است که هدف آن‌ها کمک به آمریکایی‌های طبقه متوسط ​​ است. این دست برنامه‌ها قادر است آمریکا را با سایر کشورهای توسعه یافته هم‌سوتر سازد. متوسط ​​هزینه‌های دولت برای خدماتی چون کمک هزینه فرزندان، مرخصی خانوادگی و تحصیلات پایه2.1 درصد از تولید ناخالص داخلی در کلوپ کشورهای ثروتمند است. اما در آمریکا، این تنها 0.6 درصد است. طرح بایدن می‌تواند برای خانواده‌های آمریکایی مثمرثمر باشد، بالاخص اگر موارد زائدش محدود شود.

کمک هزینه فرزندان

با مهم‌ترین بندها کار را آغاز می‌کنیم. در حال حاضر، به لطف تدابیر دولت، از هر شش کودک آمریکایی ، یک نفر در فقر زندگی می‌کند. مقایسه‌ در سطح بین‌المللی گویای این است که آمریکا حائز بالاترین سطح نرخ فقر نسبی در میان کشورهای ثروتمند است. این امر ناشی از حمایت‌های ضعیف از جوان‌ترهاست (هر چند مسن‌ترها از تأمین اجتماعی و خدمات درمانی برخوردارند).

کمک هزینه فرزندان اصلی‌ترین ابزار ضد فقر در بیش‌تر کشورهای ثروتمند است –چیزی که یک آمریکایی فاقد آن است. امسال چنین چیزی به عنوان یکی از بخش‌های فرعی در لایحه حمایتی کوویید-19 که رئیس جمهور در ماه مارس امضا کرد، گنجانده شد. به اکثر خانواده‌ها سالانه 3000 دلار به ازای هر کودک (3600 دلار برای کودکان خردسال) پرداخت خواهد شد و انتظار می‌رود با آغاز واریزها در ماه جولای، نرخ فقر به نصف کاهش یابد. افزایش هم‌زمان نرخ مالیات بر درآمد حاصل از کار، که منجر به افزایش دستمزد کارگران کم‌درآمد می شود، نیز می‌تواند موجب کاهش نرخ فقر در بزرگسالان بدون فرزند شود (اگر چه انگیزه برای کار کردن را کاهش می دهد).

طبق این قانون ، پرداخت کمک هزینه فرزندان تنها برای یک سال ادامه خواهد داشت. طرح رئیس جمهور پیشنهاد می‌کند این پرداخت‌ها تا سال 2025 تمدید شود. دسته‌ای از دموکرات‌ها معتقدند که بدون شک چنین کمک‌هایی باید دائمی شوند، نه این‌که در انتظار بود تا در آینده، جمهوری‌خواهان با به‌دست گرفتن کنگره و یا کاخ سفید آن را به خطر اندازند. مایکل بنت، سناتور دموکرات کلرادو می‌گوید: «این یک خطر کاملا واقعی است: این احتمال که ما در نهایت مجبور شویم با دسته‌ای از سیاست‌های مالیاتی کاهشی موافقت کنیم تا بتوانیم سیاست‌های بسیار مترقی و محبوبمان پیش ببریم». این پیشنهادات از سال 2017 تاکنون ارائه شده است و اگر پرداخت‌ها متوقف شود، نرخ فقر کودکان احتمالاً دوباره افزایش می‌یابد.

تصمیم دولت برای تعیین تاریخ انقضا برای مهم ترین بخش از بسته حمایت از خانواده ها، بیانگر نوعی تناقض در بایدنیسم است. رئیس جمهور می خواهد لیست تقاضاهای مترقی را دنبال کند و در عین حال به سمت نوعی تعدیل مالی حرکت کند. تیم او در حال محاسبه این پیشنهاد است که هزینه این برنامه های از طریق مالیات شرکت ها و ثروتمندان پرداخت شود. به نظر می رسد دولت چند صد میلیارد دلار دیگر از این برنامه عقب نشینی خواهد کرد. دائمی کردن کمک هزینه فرزندان با افزایش مالیات ها دشوارتر خواهد بود، خصوصاً اگر این مالیات بر ثروتمندان اعمال شود.

اسب تروای سوسیالیسم

طرح خانواده های آمریکایی بسیار شبیه طرح های پیشنهادی رقبای بایدن در حزب دموکرات است که با یکدیگر همپوشانی دارند و در پی تامین هزینه های اولیه هستند. از جمله این مجموعه ایده های رقیب می توان به طرح مزایای فرزندان آقای بنت، پیشنهاد مرخصی استحقاقی خانوادگی کرستن گلیبراند و یارانه های کلان الیزابت وارن برای مراکز نگهداری از کودکان اشاره کرد. جمهوری خواهان ادعا می کنند که همه اینها شاهدی بر جولان اسب تروای سوسیالیسم خزنده است. اما شایان ذکر است که هزینه های پیشنهادی بایدن، آنچنان که به نظر می رسد، تقریباً یک دهم هزینه ای است که خانم وارن در کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود.

حتی یک طرح نیم بند هم می تواند پرسروصدا شود. به گفته جین والدفوگل، متخصص امور رفاهی کودکان در دانشگاه کلمبیا «تقریباً از هر نظر این طرح مواردی را در بر می گیرد که کشورهای هم رده ما سال های سال است که در حال ارائه آن ها هستند. سابقه مرخصی استحقاقی خانوادگی  در آلمان به زمان به بیسمارک برمی گردد». خانم والدفوگل خاطرنشان می کند: «فقط آمریکا و گینه نو پاپوآ فاقد برنامه مرخصی زایمان با حقوق هستند. بایدن قصد دارد با تصویب یک طرح فدرال که 12 هفته مرخصی را تضمین می کند، به اصلاح این مسئله بپردازد. بودجه فدرال لازم برای این ماجرا طی یک دهه 225 میلیارد دلار پیشنهاد شده است.

ایالت هایی مانند کالیفرنیا، که مرخصی استحقاقی خانوادگی را اجرا کرده اند، تاکید دارند که آنچه در بقیه کشورهای پیشرفته اجرا می شود برای آمریکا هم مفید خواهد بود.

مهدکودک های همگانی

مبلغ مشابهی، در حدود 200 میلیارد دلار، برای تاسیس مهدکودک های همگانی برای کودکان سه و چهار ساله پیشنهاد شده است. این هدف سیاست دموکرات ها حتی قبل از آن بود که باراک اوباما در دوره دوم ریاست جمهوری خود آن را –در شرایطی که بیشتر از 75 میلیارد دلار برای آن هزینه نشود- ناموفق اعلام کند. مدافعان این طرح اغلب به نتایج چشمگیر طولانی مدت دو طرح مربوط به آزمایش 50 سال پیش –پروژه مهدکودک پری و پروژه آموزش های پیش دبستانی Abecedarian- استناد می کنند، که پیشرفت های چشمگیری در سطح تحصیلات، اشتغال و زندگی خانوادگی به ارمغان آورد. سئوال در این جا این است که آیا پیش دبستانی های با کیفیت بالا قابل تعمیم هستند؟ ایالت هایی مانند اوکلاهما، که از دهه ها پیش برنامه مهدکودک های همگانی را اجرا می کنند ، شواهد به روزتری ارائه می دهند. در آن جا هم سال ها بعد اثرات مثبتی بر عملکرد تحصیلی گذاشته است. کارشناسان تایید می کنند که دانش آموزان فقیر بیشترین بهره را از این برنامه ها می برند، اما نتایج به کیفیت آموزش بستگی دارد.

سایر بندها مورد تردید بیشتری قرار دارند. یارانه های سخاوتمندانه پیشنهادی برای مراکز مراقبت از کودکان را در نظر بگیرید که بر اساس آن خانواده ها در ایالت های ثروتمند می توانند ده ها هزار دلار از هزینه های فدرال را دریافت کنند. طبق این پیشنهاد، هزینه مراقبت در این مراکز از طریق 7 درصد از درآمد خانوارهایی تامین خواهد شد که بیش از 150 درصد  درآمد متوسط خانوار در ایالت درآمد دارند. با این حال طرح مراقبت از کودکان در آمریکا بسیار گران بسته شده است. برای هر نوزاد در یک مرکز مراقبت تقریباً 15000 دلار پیشنهاد شده، در حالی که پرستارانی که از کودکان مراقبت می کنند ساعتی 12.24 دلار درآمد دارند. بایدن تصور می کند که این کمبودها با تزریق عظیم پول نقد قابل اصلاح است. اما به نظر می رسد که اگر دولت فدرال هزینه های زیادی از آن را بپردازد ، مراقبت از کودکان گران تر هم می شود.

کیفیت در بوته فراموشی

در حال حاضر بحث در مورد هزینه های حمایتی در محافل دموکرات ها بسیار جذاب است، اما مسئله کیفیت نیز اهمیت دارد. مراقبت بی کیفیت از کودک می تواند اثرات منفی طولانی مدت داشته باشد تا اثرات مثبت. استان کبک یک برنامه مراقبت از کودک را که با یارانه زیادی پرداخت شد، اجرا کرد. بررسی نتایج سه اقتصاددان نشان داد که در نتیجه آن کودکان رفتار و مهارتهای اجتماعی نامطلوبی دارند. گرچه والدینشان بیشتر کار می کردند،  اما از مراقبت و سلامت کمتری برخوردار بودند. با بازبینی شواهد در 11 سال بعد، همین سه نفر دریافتند که تأثیرات منفی همچنان پابرجا بوده و «گروه هایی که دسترسی بیشتری به مراقبت از کودکان دارند، از سلامتی بدتر، رضایت کمتری از زندگی و نرخ بالاتر جرم برخوردارند».

با این حال این مانعی بر سر راه آرزوی مراقبت همگانی از کودکان در آمریکا نیست. اما این هشداری است نسبت به کیفیت خدمات عمومی؛ امری که به نظر می رسد دموکرات ها تمایلی به رو به رو شدن با آن ندارند. با در نظر گرفتن تمام هزینه های مراقبت رسمی که از کودکان در آمریکا در حال حاضر انجام می شود، از هر ده مورد تنها یک مورد از کیفیت بالایی برخوردار است.

معضل کالج های رایگان

حتی پیشنهاد بایدن برای رایگان کردن هزینه های کالج برای مدت دو سال ممکن است با مشکات مشابهی روبرو شود. یارانه های سخاوتمندانه و پرداخت وام تحصیلی بدون توجه به کیفیت، منجر به رشد کالج های انتفاعی سودمند شد (دانشگاه ترامپ را به یاد می آورید؟). دولت اوباما سالها برای تدوین آیین نامه هایی که به دنبال اصلاح این مشکل بودند، وقت صرف کرد. با هزینه قابل توجه 109 میلیارد دلاری که به تازگی تبلیغ شده، اطمینان از اینکه دانشجویان در در رشته های های تحصیلی ثبت نام کنند که اشتغال زایی خوبی دارند، از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود. رویکرد بایدن در مقایسه با ایده های ناشی از جناح چپ حزب دموکرات تحسین برانگیز است که از یک برنامه کاملاً عقب افتاده لغو بدهی های دانشجویی و یارانه های سنگین برای کالج های چهار ساله مورد علاقه ثروتمندان پشتیبانی می کردند.

اطمینان از اینکه دانش آموزان در برنامه های تحصیلی که اشتغال زایی بالایی دارند ثبت نام می کنند از اهمیت بیشتری برخوردار است. رویکرد آقای بایدن در مقایسه با ایده های ناشی از جناح چپ حزب حداقل تحسین برانگیز است ، که از یک برنامه کاملاً عقب افتاده لغو بدهی دانشجویان و یارانه های سنگین برای کالج های چهار ساله مورد علاقه ثروتمندان پشتیبانی می کند.

ضرورت اثبات منطقی بودن طرح از نظر اقتصادی

اگر بایدن موفق شود یک سیاست رفاهی جدید با دوام ایجاد کند، بیشترین مزیت آن برای طبقه متوسط ایجاد یک شبکه خدمات درمانی بهتری است. فراتر از چالش سیاسی بر سر تصویب آن در کنگره، لزوم اثبات منطقی بودن این رویکرد جدید از نظر اقتصادی ضروت دارد. اگر اشتغال کاهش یابد خشم مخالفان برانگیخته می شود، همانطور که پل رایان رئیس سابق مجلس نمایندگان مجلس و از مخالفان این طرح ابراز داشت که این شبکه به «صندلی راحتی تبدیل شده که افراد توانمند را به تن پروری و وابستگی سوق می دهد». در حال حاضر، جمهوری خواهان استدلال می کنند که مزایای بیکاری بسیار سخاوتمندانه، مانع رشد است. اگر تورم افزایش یابد، بایدن به دلیل هزینه های بیش از حد و افزایش بیش از حد هزیته ها مورد حمله قرار خواهد گرفت.

در عین حال، جناح ترقی خواه حزب دموکرات برای او را به این متهم می کنند که به اندازه کافی تلاش نکرده و اصلاحات مورد نیاز را لحاظ نکرده است. با این وجود، احتملا آنها عقب نشینی و همین شانس خود را غنیمت می شمارند. پس از نیم قرن در واشنگتن، آخرین نقشی که بایدن می خواهد بازی کند، در مقام بزرگترین کارگردان سیاست های اجتماعی از دهه 1960 است.