به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، هادی خانیکی، استاد دانشگاه، در پی حمله جنایتکارانه رژیم صهیونیستی به ایران اظهار کرد: رژیم اسرائیل در شرایطی که تلاش‌هایی برای مذاکره و حل و کاهش تنش‌ها در ایران و منطقه و جهان شکل گرفته بود، در اقدامی وحشیانه به ایران کرد و در روز اول این حمله نه تنها ضربات و آسیب‌هایی به اماکن عمومی، غیرنظامی، زیرساخت‌های اقتصادی و فرهنگی وارد کرد بلکه صاحب نامانی در حوزه نظامی و فرماندهی به مثابه سربازان خوش نام وطن را نیز به شهادت رساند.

وی ادامه داد: همچنین تعدادی از استادان و دانشمندانی که در حوزه مطالعاتی و پژوهشی فعالیت های ارزنده‌ای در باب توانمندسازی کشور از دانش جدید هسته‌ای داشتند نیز به شهادت رسیدند، گاهی فراموش می‌شود که این دانش نوین هسته‌ای در زمینه‌های مختلف از تولید دارو و اقدامات درمانی تا در حوزه‌های پیچیده دیگر کاربرد دارد.

استاد علم ارتباطات اضافه کرد: علاوه بر فرماندهان نظامی و دانشمندان بزرگ کشور، شهروندان بی‌گناه و بی پناه از جمله زنان و کودکان نیز هدف حمله رژیم صهیونیستی قرار گرفتند.

چرخه پارادایمی رژیم اسرائیل در حمله به ایران

وی خاطرنشان کرد: در شرایطی که اغلب محافل سیاسی داخلی و بین‌المللی احتمال وقوع جنگ را کم ارزیابی می‌کردند و شرایط محیطی حاکی از آن بود قرار نیست جنگی رخ دهد و گمان می رفت این موضوع با عقلانیت و مباحثه سیاسی و دیپلماتیک در سطح جهانی مهار شود، اما رژیم صهیونیستی و نتانیاهو با اقدامات غافلگیرانه، مردم و محافل سیاسی منطقه ای و جهانی را در یک نقطه چرخش پارادایمی قرار دادند.

خانیکی افزود: خوشبختانه با اقدامات سریعی که در ایران به خصوص در حوزه نظامی انجام شد و انتصاب جانشینان فرماندهان نظامی که در این تهاجم تروریستی به شهادت رسیدند و انجام عملیات بازدارنده از حالت شوک اولیه در سطوح سیاسی و افکار عمومی خارج شدیم.

هدف رژیم صهیونیستی، تمامیت ارضی و انسجام ایران است

استاد علم ارتباطات گفت: در این جنگ تحمیلی هویدا شد که مقصود پنهان رژیم اسرائیل از این تهاجم، هدف قرار دادن تمامیت ارضی، انسجام و یکپارچگی جامعه ایران است.

وی با اشاره به اعمال تحریم های ظالمانه علیه ملت ایران خاطرنشان کرد: مشکلات و محدودیت‌هایی در این سال‌ها در اثر سیاست تحریم بر کشور تحمیل شده و کندی‌هایی در فرایند توسعه رخ داده است و از سوی دیگر فرسایش و تضعیف سرمایه اجتماعی و شکاف‌هایی که در سطوح مختلف جامعه بین جامعه و حاکمیت، بین حاکمیت و جامعه حتی در درون بخش‌های مختلفی از حاکمیت به وجود آمده است که آنها گمان کردند اکنون زمان فروپاشی نظام سیاسی، سامان دادن یک جنگ روانی و تضعیف توان اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران است.

خانیکی ادامه داد: در این شرایط پیچیده و در هم تنیده به نظر می رسد که چند مسئله باید مورد توجه قرار گیرد چون هدف ایران است و ایران هم یک سرزمین متمدن دارای غنای تاریخی و فرهنگی است و هم یک کلیت ملی است که به رغم تفاوت‌ها، رنگین کمانی از پیوستگی‌ها دارد و ایران با تاریخ طولانی دفع حملات و گذار از شرایط سخت، به اینجا رسیده و با این اعتبار است که از منظر و موضع ایران باید به شرایط پیش آمده نگریست.

استاد علم ارتباطات درباره اقدام متجاوزانه رژیم اسرائیل ، گفت: اکنون تجاوز از سوی رژیمی است که رویکردهای غیرانسانی و میل به کشتار، خشونت و تجاوز دارد و سرشت او جنگ افروزی است.

وی با اشاره به اقدامات و جنایات رژِیم صهیونیستی در غزه و لبنان، یادآور شد: اکنون نگاه به اسرائیل در دانشگاههای سراسر جهان و در محیط های آکادمیک و روشنفکرانه و حوزه های مدنی حاکی از نفرت و انزجار نسبت به این رژیم صهیونی است.

خانیکی تصریح کرد: در موقعیت حساس کنونی آنچه لازم است باید انسجام، همدردی و فهم مشترک را در جامعه ایران مورد توجه قرار دهیم زیرا اهداف جنگی ابتدا اذهان را مورد هدف قرار می دهد و بعد از آن به میدان جنگ کشیده می‌شود؛ بنابراین هدف از هم پاشیدگی همبستگی اجتماعی و سیاسی است و بعد از آن میدان های فیزیکی جنگ مدنظر است.

سیطره رسانه‌ها درد دنیای امروز

استاد علم ارتباطات با اشاره به اینکه سیطره رسانه‌ها درد دنیای امروز است، خاطرنشان کرد: اکنون در شرایط جنگی و غیرجنگی در جهانی به سر می بریم که با توجه به تحولات حوزه فناوری ارتباطی و اطلاعاتی، همه چیز رسانه‌ای شده است.

وی ادامه داد: اکنون با سیاست رسانه ای، اقتصاد رسانه ای، اجتماع رسانه ای و فرهنگ رسانه ای مواجه هستیم و طبیعی است که در بحران‌ها نیز با تاب آوری یا عدم تاب آوری‌های رسانه‌ای رو برو هستیم.

خانیکی با تاکید بر نقش رسانه‌ها در شرایط بحران، افزود: ارتباطات بحران هم در زمان وقوع بحران‌های طبیعی مانند سیل، زلزله، طوفان و سونامی‌ها اهمیت دارد و هم در شرایطی مانند پاندمی‌ها و جنگ مهم است.

استاد علم ارتباطات به دوران شیوع کرونا اشاره کرد و یادآور شد: در دوران کرونا سازمان بهداشت جهانی از دو واژه «پاندمی» و «اینفودمی» تعاریف جدیدی ارائه کرد از یک سو فراگیری یک بیماری مطرح بود و از سوی دیگر موضوع ارائه اطلاعات غلط و کژکارکردی‌های رسانه‌ای، چرا که این دو وجه می توانست شرایط بحرانی در دوران کرونا را ایجاد کند.

وی با بیان اینکه ارتباطات در زمان بحران به ویژه در زمان وقوع جنگ‌ها ابعاد وسیع تری دارد، گفت: در دوران جنگ کارکرد یا کژکارکرد رسانه‌ها بیشتر می شود و چون شرایط غیرعادی است بنابراین نقش رسانه‌ها بسیار مهم است.

خانیکی افزود:  در ارتباطات بحران، طبیعتا یکی از میدان‌های اصلی جنگ، پایداری و تاب‌آوری در برابر جنگ است و هر اقدام موفق جنگی به طور کلی محصول تعامل بین فناوری جنگی و محاسبات راهبردی است البته خلاهای راهبردی و خطاهای محاسباتی مبتنی بر آن یا دستکاری در افکار عمومی می تواند به ایجاد شکاف ها و یا فرسایش سرمایه اجتماعی منجر شود.

وجه فناورانه در جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه ایران

استاد علم ارتباطات با اشاره به وجه فناورانه در جنگ تحمیلی اسرائیل علیه ایران، گفت: فناورانه بودن این جنگ و چیرگی سخت افزاری از جمله حمله به مراکز حساس و دانشمندان و فرماندهان مسئله مهمی است و در کنار آن خطاهای محاسباتی که تحت عنوان غافلگیری از آن یاد می شود باید مورد توجه قرار گیرد.

به گفته خانیکی، نمی‌توان از شرایط اجتماعی، ذهنیت و افکار عمومی و شکاف‌هایی که وجود دارد؛ غفلت کرد زیرا براساس تحقیقاتی که در ایران انجام شده است؛ شکاف‌هایی میان گروه های مختلف اجتماعی، بین ملت و حاکمیت و بین نخبگان و عامه یا بین حوزه های تمدنی اسلامی ایرانی ایجاد شده است که نباید نادیده انگاشت بلکه باید جدی گرفت و به فکر ترمیم آنها بود اما در چنین شرایطی باید به تمامیت ارضی و انسجام اندیشید.

شباهت برهه حساس کنونی به تاریخ پر فراز و نشیب ایران

وی در رابطه با شباهت برهه حساس کنونی به تاریخ پر فراز و نشیب ایران گفت: هر دوره تاریخی تحت تاثیر مولفه‌ها وعوامل جدید قرار دارد و هیچ دوره تاریخی به دوره قبل شباهت ندارد، اگر چه این شباهت ها صوری باشد.

استاد علم ارتباطات با اشاره به تجربه هشت سال جنگ تحمیلی عراق گفت: ایران هشت سال جنگ تحمیلی عراق را پشت سر گذاشته است در حالی که در آن دوران ادوات و تجهیزات نظامی و ابزارهای نوین و فناورانه در ارتباطات که اکنون وجود دارد در آن دوران نبود از سوی دیگر شرایط بین المللی اکنون با دوره های پیشین متفاوت است هرچند در برخی جنبه‌ها شرایط بهتر و در برخی زمینه‌ها وضعیت سخت‌تر است.

خانیکی خاطرنشان کرد: فراموش نمی‌کنیم که در دوران جنگ تحمیلی همه قدرت‌های جهانی به پشتیبانی از عراق برآمدند در حالی که امروز جنبه‌هایی از هوشیاری و بیداری در افکار عمومی جهانی علیه اسرائیل را شاهد هستیم اما متاسفانه نهادهای بین المللی به رغم اینکه در بسیاری از موارد متجاوز بودن رژیم اسرائیل و مظلوم بودن ملت ایران را شاهد هستند اما قدرتی برای کنترل این رژیم ندارند.

جوهره ملت ایران برای گذار از برهه حساس کنونی

استاد علم ارتباطات تصریح کرد: آنچه از دل تاریخ و تجارب دوره های مختلف باید مورد توجه قرار گیرد، جوهره ملت ایران است که باید آن را شناخت و صورت‌های مختلف آن را در دفع تهدیدهای بزرگ مشترک به کاربست.

وی یادآور شد: ایران حمله مغول را پشت سر نهاده و توانسته با ایستادگی، اندیشه، تمدن، هنر و عرفان را حفظ کند همچنین جنگ های ایران و روس، خطر تجزیه در آذربایجان و جنگ تحمیلی را در حافظه تاریخی کشور داریم که در همه این جنگ‌ها از تمامیت ارضی با تمام توان دفاع شده است.

خانیکی اظهار کرد: عامل فعلیت جوهره ایرانی، شرایط اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی است و کم و زیاد شدن این قدرت متاثر از شرایط محیطی بوده است.

وی ادامه داد: در چند روز پس از تجاوز رژیم اسرائیل به ایران از جمله وجوه امید بخش جامعه ما، به میدان آمدن بخش مهمی از نخبگان در داخل و خارج از کشور و ایرانیانی است که حتی رنجیدگی و نقد و نارضایتی هایی از شیوه حاکمیتی و احساس ناعدالتی و مشکلات اقتصادی و معیشتی دارند اما با این وجود به میدان آمده‌ و در کنار نظام سیاسی قرار گرفته‌اند و از مام وطن دفاع می کنند و چه حماسه های زیبایی از منظر اجتماعی به چشم می خورد.

حمله به صدا و سیما را حمله به جامعه مدنی می دانیم

استاد علم ارتباطات افزود:  اگرچه ممکن است بر ایفای وظیفه رسانه‌ای صدا و سیما نقدهایی وجود داشته باشد اما بخش مهمی از جامعه شیوه مواجهه‌ای که خانم سحر امامی مجری شبکه خبر زمان حمله به صدا و سیما داشت را ستودند و آحاد جامعه ارتباطی، سیاسی و مدنی ایران حمله به صدا و سیما را محکوم کرد زیرا حمله به صدا و سیما را حمله به جامعه مدنی تلقی کردند.

خانیکی گفت: امروز حس تسلی بخش اجتماعی و اینکه گویی همه سرپناه هم شدند و همه نسبت به خیانت چه خیانت در سرزمین خود چه کسانی که به عنوان مزدور و جاسوس تحرکاتی داشتند، یا آنان که رسانه خود را به ستاد تبلیغاتی رژیم صهیونیستی تبدیل کردند؛ واکنش منفی دارد و انگار جامعه زنده شده است و در سطوح درخور توجهی از شرایط مبتنی بر گسست و دو قطبی عبور کرده است و در عین تفاوت‌ها و تمایزات در کنار هم قرار می گیرد.

وی افزود:  انتظار درستی شکل گرفته است که باید سیاست های حاکمیتی نیز هم راستا در همه ابعاد به نسبت توانی که در ملت به وجود آمده و همبستگی که در جامعه مدنی رخ داده تغییر و اصلاح شود. نادیده گرفته شدن بخش هایی از جامعه به احساس دیده شدن و تاثیرگذار بودن تبدیل شود چرا که تغییر سیاست گذاری‌ها از طریق کمک‌هایی که خود مردم به یکدیگر دارند یا حکومت به مردم یا مردم به حکومت باید داشته باشد؛ تاب آوری‌های اجتماعی را بالا می‌برد.

استاد علم ارتباطات تصریح کرد: باید روان جمعی فرسوده و لطمه دیده و امید مبهم به آینده حل شود و در واقع این حس به وجود آید که این درد و تهدید، مشترک است و زبان نارضایتی و خشم به زبان همدلی تبدیل شود که به نظر می رسد زمینه های اجتماعی آن فراهم شده است.

وی خاطرنشان کرد: در فرهنگ کشور ما جوانمردی در تاریخ و تمدن تنیده شده است و از نظر ملت ما خیانت، خودمداری، بی توجهی به مصالح و منافع ملی امری مطرود است.

خانیکی گفت: اکنون باید زمینه های شکل گرفته و حتی بالفعلی که برای تقویت همدلی وجود دارد بیشتر توجه کرد و رخنه هایی که از سوی روان‌های جمعی فرسوده یا خشونت های انباشته شده وجود دارد را کم کنیم.

اکنون زمان ترمیم سرمایه اجتماعی و خلق امید است

استاد علم ارتباطات تاکید کرد: اکنون زمان ترمیم سرمایه اجتماعی، تقویت همبستگی اجتماعی و خلق امید به آینده و کشف زمینه های امید به آینده است و باید بدانیم که ایران شرایط سختی در طول تاریخ پشت سر نهاده و پیام روشنفکران و کنشگران سیاسی و مدنی، رسانه‌ها، دانشگاهیان و نهادهای علمی باید پیام امید باشد.

وی اضافه کرد: شاید مسئولیتی که در این شرایط برای تک تک ما به صفت فردی و شهروندی یا عضویت در جامعه مدنی وجود دارد ایجاب می‌کند به کمک دانش و حرفه خود و میزان تاثیرگذاری که در حوزه افکار عمومی و مقابله با این تهدید همه جانبه داریم به میدان بیاییم .

لزوم ترمیم آسیب‌های جمعی

خانیکی با تاکید بر لزوم ترمیم آسیب‌های جمعی، افزود: جنگ ابتدا در اذهان شکل می گیرد و بعد در میدان اجتماعی و نظامی متبلور می شود بنابراین اکنون زمان گفت‌وگوی هر چه بیشتر است و البته این موضوع به معنای نادیده گرفتن نقد یا اصلاح نیست اما مهم این است که در شرایط سخت بدانیم که زمان هر کاری و زبان هر کاری چگونه است.

اکنون زمان انتقام گرفتن از خود نیست

استاد علم ارتباطات اظهار کرد: اکنون زمان ایفای مسئولیت اخلاقی، ملی ، دینی و تاریخی با زبان تقویت همبستگی و اعتماد به هم دیگر و حتی بخشش نسبت به گذشته است. اکنون زمان انتقام گرفتن از خود نیست بلکه الان زمان کمک به خود و مقاومت در برابر دشمنی است که هر نوع فروپاشی ذهنی، اجتماعی و فرهنگی واقتصای در برابر او به معنای میدان دادن به رژیمی است که نه تجربه تاریخی نشان داده و نه واقعیات سیاسی که به دنبال دموکراسی یا پیشرفت و ایجاد رضایت برای ملت ما نیست.

خانیکی تاکید کرد: رضایت، پیشرفت حتی اصلاح و مقابله و رفع کاستی ها توسط خود مردم و نخبگان کشور و نهادهای مدنی و حاکمیتی در درون کشور انجام می شود و طبیعی است در این شرایط گفتگو، شفافیت، فاصله گرفتن از دروغ و ناراستی، تمایل و تلاش به نیل عدالت و آزادی و حقوق اساسی باید مدنظر قرار گیرد.

استاد علم ارتباطات در پایان گفت: مراقب باشیم که اعتماد ما ترک برندارد و اگر ترک برداشته است باید اعتماد را ترمیم کنیم و با همبستگی و امید از این شرایط حساس عبور کنیم.