نقش رئیس جمهوری فرانسه در امضای قرارداد توتال / آیا ماکرون به تهران می رود؟

به گزارش انتخاب، فایننشال تایمز نوشت: خبر انعقاد قرارداد از سوی شرکت توتال برای توسعه فاز بعدی میدان گازی پارس جنوبی روز دوشنبه اعلام شد. همزمان، امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در کاخ ورسای سخنرانی کرد. این توافق بیانگر بازسازی اعتماد متقابل بین ایران و فرانسه و تحولات جدید خاورمیانه در حوزه تجارت نفت و گاز و همچنین شروع رابطه دوباره با ایران پس از حدود چندین سال انزوای این کشور است.

هفته گذشته در همین نشریه، مقاله‌ای انتقادی درباره بزرگ‌ترین شرکت‌های فرانسه نوشته شده بود اما امروز توتال شایسته تحسین است. توتال نشان داده که به اظهارات خصمانه امریکا علیه ایران توجه نمی‌کند. دونالد ترامپ بار‌ها توافق هسته‌ای با ایران را مورد انتقاد قرار داده ولی چیزی به عنوان جایگزین ارائه نداده است. تداوم تحریم‌های امریکا و تهدید به تلاش‌های بیشتر برای انزوای ایران باعث دور ماندن بیشتر شرکت‌های غربی از این کشور شده. توتال تصمیم گرفته که خود را وارد این جنجال‌ها نکند.

سرمایه گذاری این شرکت فرانسوی در ایران که ارزشی بالغ پنج میلیارد دلار طی چند سال آینده و سهامداری بیش از ۵۰ درصدی این شرکت در کنار شرکت‌های CNPC چین و پتروپارس ایران که زیر مجموعه شرکت ملی نفت ایران است داشته، سرمایه گذاری چندان بزرگی نیست؛ ولی این اقدام را می‌توان شروع اتفاقات بزرگ‌تر برای ایران دانست.

بحث وگفتگو در مورد این سرمایه گذاری به مدت‌ها قبل باز می‌گردد. شرکت توتال بیش از یک دهه است که به سرمایه گذاری در پروژه پارس جنوبی علاقه نشان داده است و درسال ۲۰۱۲ نیز در شرف انعقاد قرار با ایران بود که فرایند مذکور به علت اعمال تحریم‌های اروپا علیه ایران متوقف ماند.

شرکت توتال یک شرکت دولتی نیست، ولی به دشواری می‌توان باور کرد که این توافق بدون نظر مساعد مکرون امضا شده باشد. شگفت زده نخواهیم شد اگر رئیس جمهور تصمیم بگیرد به نشانه تجدید روابط نزدیک میان فرانسه و ایران، از این کشور دیدن کند. سابقه روابط این دو کشور به زمان لویی چهاردهم و کولبر وزیر دارایی او در نیمه دوم قرن هفدهم، باز می‌گردد.

این قرارداد برای هردو کشور فرانسه و چین بیانگر آن است که تماس و نه انزوا بهترین رویکرد درقبال ایران محسوب می‌شود. این یک پیروزی برای پاتریک پویان، مدیر اجرایی شرکت توتال، محسوب می‌شود. خطر پذیری وارد شدن به کشوری مانند ایران جدی است، ولی پویان با وارد کردن شرکت چینی CNPC که بدون تردید از حمایت پکن بهره می‌برد، آن را متوازن کرده است.

حضور شرکت چینی CNPCدر این توافق تضمین کننده بازار فروش گاز پارس جنوبی و سرمایه گذاری احتمالی در زمینه نفت و گاز در ایران است. اگر تحریم‌های امریکا تشدید شوند و اگر بانک‌های بین المللی از تامین مالی پروژه‌ها در ایران امتناع کنند، توتال می‌تواند از طریق موسسات مالی چینی به فعالیت خود ادامه دهد. اکنون اگر بهای نفت در سطح ۵۰ دلار در هربشکه یا کمتر باقی بماند، فعالیت‌های تجاری برای شرکت توتال به طور کامل امکان پذیر خواهد بود.

ولی مساله به خطرات کاهش قیمت مربوط می‌شود که بسیار مهم است. ایران از آن جهت با اوباما توافق امضا کرد که به افزایش درآمدهای خود نیاز دارد و می‌داند که باید سرمایه گذاری خارجی قابل توجهی را جذب کند. بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، هفته جاری به نیاز خود برای سرمایه گذاری۲۰۰ میلیارد دلاری که ۷۰ درصد از آن از خارج حاصل خواهد شد، اشاره کرد.

ایران از نگاه شرکت‌های نفت وگاز بین المللی از مزیت قابل توجهی برخوردار است: میزان منابع توسعه نیافته این کشور که باعث شده است ایران یک تولید کننده بلند مدت با هزینه اندک در شرایط مازاد انرژی کنونی باشد، برای شرکت‌های خارجی مطلوب است.

به موجب تازه‌ترین بررسی منتشره از سوی نشریه «بررسی آماری بی‌پی» ایران دارای بیش از ۱۵۰ میلیاردر بشکه نفت و ۳۳ هزار میلیارد متر مکعب گاز است – ولی این ارقام تنها به ذخایر اثبات شده مرتبط می‌شود و بسیاری از مناطق این کشور هنوز کشف نشده باقی مانده‌اند. همه شرکت‌های بزرگ دسترسی به منابع بلند مدت به هزینه اندک را مهم تلقی می‌کنند.

شرکت‌های امریکایی که نمی‌توانند وارد بازار ایران شوند، باید خشمگین باشند. دیگر شرکت‌های بین المللی غربی که به هنگام اقدام نکرده‌اند یا در برابر تحریم‌های امریکا مطیع بوده‌اند، تنها باید خود را ملامت کنند.

در آینده چه روی خواهد داد؟ شاید امریکا علیه شرکت توتال یا کشور فرانسه دست به تلافی بزند. شاید ترامپ سفر خود به پاریس را به مناسب روز ملی فرانسه را لغو کند. وقوع هر چیزی ممکن است ولی واشنگتن در مقابل می‌تواند درعوض به یک برآورد منطقی اقدام کند. بهترین راه برای تحت الشعاع قراردادن توافق اوباما با ایران آن است که ترامپ خود به نوعی توافق با ایران دست یابد که تعهد این کشور به محدود کردن توسعه هسته‌ای خود را دوباره تائید و حضور شرکت‌های امریکایی در این کشور سرشار از انرژی تضمین کند.