جاسوس هسته‌ای عضو ستاد برجام بود؟ دری اصفهانی چگونه وارد تیم مذاکرات شد؟
روزنامه شرق با این مقدمه نوشت : این را بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، در نشست خبری دیروز خود گفته است. او این جمله را در پی سخنان حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه، گفت که روز یکشنبه قطعی‌شدن حکم پنج سال زندان دریاصفهانی، یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران را تأیید کرد. قاسمی در نشست خبری خود درباره محکومیت قطعی دریاصفهانی که گفته می‌شود از اعضای تیم کارشناسی برجام بوده و ارتباط او با دو سرویس بیگانه محرز شده است، گفت: «صحبت‌هایی که از سوی سخنگوی قوه قضائیه به‌عنوان تصمیمات این قوه مطرح شده، متین است و من در این خصوص اظهارنظری ندارم».
او تصریح کرد: «ایشان (دریاصفهانی) چند دهه است که برای نهادها و ارگان‌های ایران تلاش زیادی داشته و همکاری‌های زیادی با وزارتخانه‌های مختلف داشته و در برخی از حوزه‌ها، به‌خصوص مسائل بانکی و اقتصادی در برخی از جلسات کارشناسی برجام به‌عنوان مشاور فعالیت داشته است».
قاسمی افزود: «گفته می‌شود که او در بازگشت ١,٧ میلیارد دلار به ایران تلاش‌هایی را انجام داده است». به گفته قاسمی: «وظیفه وزارت خارجه تحقیق‌وتفحص در مورد روابط پنهانی و درونی افراد نیست و این وظیفه ذاتی سایر ارگان‌هاست که در مورد روابط پنهانی افراد تحقیقات لازم را داشته باشند و به‌هنگام در اختیار سایر نهادها از جمله وزارت خارجه بگذارند و درواقع ارگان‌های مشخصی در این زمینه مسئولیت دارند و مشخص‌کننده این نوع روابط وزارت خارجه نیست». قاسمی افزود: «ایشان را یکی از ارگان‌ها به‌عنوان متخصص امور بانکی به وزارت خارجه معرفی کرده بود و او در مواقعی در کنار دوستانی که کار اقتصادی می‌کردند فعالیت می‌کرد».
قاسمی در پاسخ به این سؤال که آیا دریاصفهانی در مجموعه «حمید بعیدینژاد»، سفیر تهران در لندن، بوده است؟ گفت: «من اطلاعی ندارم که ایشان زیرمجموعه آقای بعیدینژاد بوده یا نه. او عضو وزارت خارجه نبود و از سوی ارگان دیگری به وزارت خارجه معرفی شد و با بخش اقتصادی و هیئت کارشناسی در مواقعی همکاری داشته است. فکر می‌کنم که او عضو ستاد برجام نبوده است. اعضای ستاد برجام از اعضای وزارت خارجه هستند و نمایندگان مشخصی از برخی از وزارتخانه‌های ذی‌ربط در آن حضور دارند». سخنگوی قوه قضائیه در صدونوزدهمین نشست خبری‌اش گفته بود: «آقای عبدالرسول دریاصفهانی دارای دو تابعیت ایرانی و کانادایی بوده و از کسانی بوده که به جاسوسی متهم بوده و اطلاعاتی را به بیگانگان می‌داده و با دو سرویس مرتبط بوده است. دادگاه موضوع را بررسی و ایشان را به پنج سال حبس محکوم کرده بود. نسبت به حکم اعتراض می‌شود و دادگاه تجدیدنظر هم حکم دادگاه بدوی را تأیید می‌کند. حال حکم قطعی شده و این فرد باید محکومیت خود را تحمل کند. این فرد پرونده دیگری درباره فساد مالی دارد. در آنجا قرار وثیقه صادر شده و در مرحله رسیدگی است و هنوز کیفرخواست صادر نشده».
پیشینه ماجرا
یکم مردادماه ۱۳۹۵ بود که برخی از رسانه‌های اصولگرا خبر دستگیری عبدالرسول دریاصفهانی را به اتهام جاسوسی منتشر کردند. وب‌سایت رجانیوز، عبدالرسول دریاصفهانی را تبعه کانادا و «دارای سابقه حسابداری در نهادهای انگلیسی و کانادایی» دانسته و از وزارت اطلاعات و بانک مرکزی خواسته بود در مورد استفاده از یک فرد «به‌شدت مشکوک» در مذاکرات مربوط به برجام توضیح دهند. یک روز بعد از انتشار خبر دستگیری عبدالرسول دریاصفهانی به اتهام جاسوسی، اخباری ضدونقیض در مورد وضعیت او منتشر شد. به نوشته برخی از رسانه‌ها، او در برخی از مذاکرات بانکی مرتبط با پرونده هسته‌ای، به مذاکره‌کنندگان ایرانی مشورت داده است. آنها دریاصفهانی را دارای تابعیت دوگانه معرفی کرده‌اند؛ هرچند تابعیت دوم او را در برخی منابع کانادایی و در برخی منابع بریتانیایی ذکر کرده‌اند. این منابع، او را هم به جاسوسی برای آمریکا و هم به جاسوسی برای بریتانیا متهم کرده‌اند. بعد از آن خبرگزاری «نسیم»، روز چهارشنبه، سوم شهریور ١٣٩٥ از آزادی او به قید وثیقه خبر داد. بعد از انتشار خبر دستگیری، وب‌سایت «بانک مردم»، با عبدالرسول دریاصفهانی مصاحبه کرده و او در آن، خبر بازداشت خود را «مضحک و کذب محض» دانست. «بانک مردم» سِمت این مدیر بانکی را مشاور ولی‌اله سیف، رئیس کل بانک مرکزی ایران و عضو هیئت‌مدیره بیمه آسیا ذکر کرد و از قول او نوشت: «من که دارم با شما صحبت می‌کنم در بانک مرکزی هستم و بازداشت نشده‌ام»؛ اما بعدا این خبر از سایت بانک مرکزی برداشته شد و مدتی بعد خبر دستگیری دریاصفهانی تأیید شد. بعد از انتشار خبر نسیم مبنی‌بر آزادی آقای دریاصفهانی به قید وثیقه، خبرگزاری «ایسنا» نیز در خبری با عنوان «آخرین جزئیات از بازداشت یک متهم به جاسوسی»، از وی تحت عنوان «فرد بازداشت‌شده» یاد کرد، اما به نقل از یک «مقام مطلع» نوشت ادعاهای قبلی برخی رسانه‌ها در مورد اینکه او عضو «ستاد برجام» بوده صحت ندارد. بعد از آن، وزارت خارجه ایران نیز خبر «بازداشت یکی از کارکنان ستاد اجرای برجام به اتهام جاسوسی» را «کاملا بی‌اساس» دانسته بود. دریاصفهانی، در مصاحبه‌ای با روزنامه «دنیای اقتصاد» که در هفدهم مرداد ١٣٩٤ منتشر شده، درباره نحوه ورود خود به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفته است: «ورود من به مذاکرات دو مقطع دارد. بار اول در حدود یک‌سال‌واندی پیش کمیته‌ای در نهاد ریاست‌جمهوری به سرپرستی آقای دکتر نهاوندیان تشکیل شد که هدف آن انتقال تجارب متخصصان مختلف و مشورت به دولت درخصوص این پرونده بود. از من نیز برای حضور در این جلسات دعوت به عمل آمد. متأسفانه در آن مقطع به دلیل سفرهای کاری متعددی که داشتم، توانستم در جلسات کمی حاضر شوم. بعد از این جلسات تصمیم بر این شد که علاوه بر کسانی که دارای تخصص و تجربه در زمینه مسائل سیاسی و دیپلماسی هستند، از متخصصان امور بانکی و مالی هم استفاده شود. جناب آقای دکتر سیف هم از من خواستند که در این حوزه به مذاکره‌کنندگان کشورمان کمک شود؛ من هم با کمال میل پذیرفتم».
پیش‌تر دریاصفهانی از حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، نشان درجه سه خدمت دریافت کرده بود؛ مدتی بعد وقتی دریاصفهانی به جاسوسی متهم شد، همین مسئله خود به دستاویزی بدل شد برای انتقاد از دولت. حالا حکم دریاصفهانی نهایی شده است؛ او به پنج سال زندان محکوم شده؛ اگرچه او این حکم را نپذیرفته و وزارت خارجه معتقد است که عضو ستاد برجام نبوده، ولی از برخی وزارتخانه‌های دیگر در این ستاد حضور دارند.
