دور جدید سرکوب فعالان اجتماعی در عربستان سعودی

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا؛ کشورهای غربی بویژه اتحادیه اروپا حالا مدت هاست نسبت به عملکرد حقوق بشری سعودی ها، موضع پیدا کرده اند و این رویکرد پس از قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد سعودی در اکتبر 2018 تشدید شده است.

هنگامی که شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در نوامبر 2018 در نشست دوره ای خود با اکثریت آرای اعضا بویژه کشورهای اروپایی، از عربستان بخاطر وضعیت عمومی حقوق بشر در این کشور و نیز در مورد پرونده مرگ جمال خاشقجی انتقاد کرد، بسیاری از تحلیلگران مسائل منطقه یک اقدام عملی تر از سوی غربی ها نسبت به این رژیم را پیش بینی کردند.

احتمال یک برخورد گسترده تر و عملی در قبال اعمال رژیم سعودی، به خصوص به دنبال 4 سال بمباران های مناطق مسکونی و کشتار زنان و کودکان در یمن ، این سطح انتظار را بالابرده بود. 

مقام های سعودی به بازی گردانی محمد بن سلمان ولیعهد سعودی ، جهت مقابله با این رویکرد بین المللی علیه خود به فکر بازکردن فضا در برخی حوزه ها از جمله رانندگی زنان و مجاز شدن برخی فعالیت های هنری مانند برگزاری کنسرت افتادند، تا شدت خشونت های سازمان یافته رژیم را تلطیف کرده باشند.

بندر بن محمد العیبان رئیس کمیسیون حقوق بشر عربستان همان زمان در پاسخ به انتقادها در شورای حقوق بشر توجیهات دم دستی ارائه کرد.

او پیرامون قتل قاشقجی گفت که 'ملک سلمان، پادشاه عربستان، فرامینی را در این زمینه صادر کرده است و دادستان نیز تحقیقات خود را در این زمینه آغاز کرده تا حقیقت روشن شود و مجرمان در برابر دادگاه قرار گیرند'، بعد هم به کشورهای منتقد یادآور شد که عربستان در زمینه هایی مانند حمایت و حفاظت از حقوق بشر پیشرفت هایی داشته، ازجمله اجازه رانندگی به زنان'!

اعتراضات بین المللی به سیاست های خشن دولت سعودی باردیگر به دنبال اقدام این رژیم در محاکمه خانم اسراء الغمغام از مدافعان حقوق بشر از منطقه قطیف و احتمال صدور حکم اعدام برای وی، در اوایل سال جاری میلادی بالا گرفت. 

گروه های حقوق بشری سرانجام بعد از یک دوره فشار سنگین به سعودی ها، موفق شدند از صدور حکم اعدام وی جلوگیری کنند ، بطوری که «سماح حدید» مدیر تبلیغات در برنامه خاورمیانه وابسته به سازمان عفو بین الملل اواسط بهمن گذشته گفت:« خبرهایی رسیده است مبنی بر این که مسئولان عربستان حکم جنجالی اعدام الغمغام که باعث خشم عمومی شده است را لغو کرده است و این مایه امیدواری و آرامش است.»

بااین همه دولت سعودی هنوز رسما در این خصوص واکنشی نشان نداده است و به نظر می رسد قصد بهره برداری از این وضعیت بینابینی در آینده داشته باشد.

بنابه اعلام سازمان های حقوق بشری ، این بانوی عربستانی که بیش از سه سال در حبس خودسرانه به سر برده است، در خطر مجازات اعدام قرار دارد و همان زمان اعلام شد که تشکیلاتی موسوم به برنامه‌ی نظارت بر حمایت از مدافعان حقوق بشر نیز خواهان آزادی فوری و بدون قید شرط او شده است.

الکساندرا پومئون اونیل، رئیس بخش برنامه‌ی نظارت در فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، در واکنش به این رفتار رژیم سعودی گفته بود: 'گشایش ظاهری تحت هدایت محمد بن سلمان نباید ما را گمراه کند. عربستان سعودی هنوز سرکوبگرترین کشور جهان در زمینه‌ی حقوق بشر است.'

دلفین رکولو، رئیس بخش برنامه‌ی نظارت در سازمان جهانی مبارزه با شکنجه نیز در یک موضع گیری صریح ، گفت: 'محکومیت اسرا الغمغام به اعدام، وحشتناک ترین پیام برای فعالان حقوق بشر در جهان خواهد بود. جامعه‌ی بین المللی نمی تواند هجوم عربستان سعودی به حقوق بشر را نادیده بگیرد.'

نقض حقوق بشر از سوی سعودی ها ، فقط به موضوعات داخلی محدود نشده است، بلکه در تمامی حوزه ها از جمله روابط خارجی ، موانع بر سر اهداف خود را با دلارهای نفتی بر می دارند و همین سبب شده که این رژیم اکنون به یاغی ترین کشور جهان از نظر نقض قوانین بین المللی تبدیل شود. 

این غول نفتی حتی زمانی که سازمان ملل یک قطعنامه بخاطر بمباران کودکانی یمنی علیه اش صادر کرد، 24 ساعت نکشیده، آن قطعنامه را از حیز انتفاع خارج کرد و آنچه از دست رفت آبروی سازمان ملل و آنچه خراب شد شخصیت بان کی مون به عنوان دبیرکل وقت این سازمان بود.

یک هفته بعد از قرارگرفتن و بعد حذف نام ائتلاف عربستان علیه حوثی های یمن به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل کشتار کودکان در سال 2015 در جهان، دبیر کل وقت سازمان ملل، تهدید مالی عربستان را دلیل این کار نامید.

اقای بان 20 خرداد 94 در جمع خبرنگاران اعتراف کرد عربستان سعودی او را 'تحت فشار غیر قابل قبولی' قرار داد و تهدید کرد که کمک‌های حیاتی مالی‌ به سازمان ملل را قطع خواهد کرد.' 

همین رفتارها و سیاست ها است که خیلی از کارشناسان را به این باور رسانده که رژیم سعودی به نحو بی سابقه ای در حال شکستن قواعد و قوانین بین المللی است و اساسا از ابتدا به برنامه های ظاهری و سطحی بن سلمان در خصوص آزادی های اجتماعی باور نداشتند، اما آنها که با پول سعودی ها ماموریت داشتند این برنامه ها را به هر نحوی برجسته و از آن به عنوان ورود عربستان به جهان آزاد تعبیر کنند، از مجوز رانندگی برای زنان چنان قصه پردازی کردند که گویی یک انقلاب در عرصه حقوق زنان در جهان رخ داده است. 

با اینکه قتل قاشقجی کم ماجرایی نبود، بویژه برای آنها که در ارتباط با حقوق بشر حساسیتی بالا داشته و دارند، اما گویا در ارتباط با این خشونت افسار گسیخته نیز جهان دچار بی حسی در تصمیم گیری شده است، حتی اردوغان با همه سماجتی که برای مجازات عاملان سعودی این جنایت کرد، به نتیجه نرسید و درعین حال جهان غرب هم با اینکه سالها در قبال سرهای بریده آدم های مظلوم در سوریه و عراق – بر اثر فتاوای سعودی ها- سکوت کرده بود، همچنان ساکت است.

از همین رو ناظران اوضاع عربستان هیچ روزنه امیدی به بهبود وضعیت حقوق بشر و حقوق زنان در عربستان نمی بینند و این رژیم همچنان به سمت خشونت بیشتر طی طریق می کند و در روزها و هفته های آینده شاید تعداد بیشتری از فعالان عربستانی سر از زندان های این رژیم در بیاورند.